Παρά το γεγονός ότι μέχρι σήμερα, οι μετρήσεις του ΕΛΚΕΘΕ δείχνουν ότι οι επιπτώσεις του ναυαγίου στο θαλάσσιο οικοσύστημα δεν είναι μέχρι στιγμής σημαντικές, ο κίνδυνος περαιτέρω ρύπανσης εξακολουθεί να υφίσταται όσο απάντληση δεν γίνεται. Σήμερα μετά από σχετική πρόσκληση του Λιμενικού Ταμείου Σαντορίνης, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από 8 εταιρίες για την απάντληση των καυσίμων και άλλων ρυπογόνων ουσιών, ενώ κάποιες από αυτές αναφέρονται και στην ανέλκυση του ναυαγίου.  

Η συνολική ποσότητα πετρελαιοειδών και λιπαντικών που έχει περισυλλεχθεί μέχρι τώρα αγγίζει τους 300 τόνους – με την ποσότητά τους πάνω στο Sea Diamond κατά τη στιγμή του ατυχήματος και της μετέπειτα βύθισής του να υπολογίζεται περίπου στους 437 τόνους καύσιμου πετρελαίου, 68 τόνους πετρελαίου τύπου marine gas oil, 62 τόνους λιπαντικών/πετρελαιοειδών και 18 τόνους υπολειμμάτων από πετρελαιοειδή. Σήμερα, ο ρυθμός διαρροής έχει μειωθεί σημαντικά αλλά «διαπιστώθηκαν κάποιες ενδείξεις επιβάρυνσης σε ιχνοστοιχεία και βαρέα μέταλλα τόσο στη στήλη του νερού όσο και στους θαλάσσιους οργανισμούς», οι οποίες θα μπορούσαν να οφείλονται σε ένα βυθισμένο κρουαζιερόπλοιο τέτοιου μεγέθους. Το ΕΛΚΕΘΕ τονίζει ότι «οι διαδικασίες ελέγχου της θαλάσσιας περιοχής πρέπει να συνεχιστούν μέχρις ότου διαπιστωθεί με ασφάλεια ότι δεν υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω ρύπανσης», κάτι που εγκρίθηκε από το ΥΕΝΑΝΠ.

Η ανέλκυση του Sea Diamond δεν αποτελεί μονάχα αίτημα της κοινωνίας της Σαντορίνης, αλλά και όλων των Ελλήνων που αφουγκράζονται τέτοιου είδους πιέσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον. Προϋπόθεση, λοιπόν, της ανέλκυσης αποτελεί η απάντληση, όσο και η κατάρτιση μελέτης για την δυνατότητα ανέλκυσης και τις πιθανές επιπτώσεις της στο περιβάλλον.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε τη Διεθνή Σύμβαση του 1969 («περί Αστικής Ευθύνης συνεπεία ζημιών εκ ρυπάνσεως υπό πετρελαίου») που προβλέπει την αποζημίωση των δαπανών αντιμετώπισης της ρύπανσης, καθώς και κάθε εύλογου μέτρου αποκατάστασης της υποβάθμισης από εκροή πετρελαίου. Η σύμβαση αυτή επιβάλλει την ανάληψη του κόστους από τον ασφαλιστή της πλοιοκτήτριας. Ανεξάρτητα, λοιπόν, από τις θέσεις της εταιρείας για τα αίτια του ατυχήματος, η ίδια οφείλει βάσει της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» να αναλάβει το κόστος της αποκατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Σε περίπτωση λοιπόν που βάσει της Σύμβασης και της νομοθεσίας το συνολικό κόστος αποκατάστασης δεν μπορεί να καλυφθεί από τον πλοιοκτήτη, τότε ο εθνικός νόμος πρέπει να φροντίσει ώστε η διαχειρίστρια εταιρεία να αναλάβει το επιπλέον κόστος, εφόσον έχει συμβάλει στον κίνδυνο ρύπανσης.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

- Από τα πρόστιμα συνολικού ύψους άνω των 4.1 εκατομμυρίων ευρώ και το πρόστιμο ύψους 8,804 ευρώ που επιβάλλεται για κάθε μέρα που δεν κατατίθεται σχέδιο απάντλησης , το Ελληνικό Δημόσιο πόσα χρήματα έχει εισπράξει;

- Με ποιές άμεσες ενέργειες  θα δείξετε ξεκάθαρα στην ρυπαίνουσα εταιρεία (την πλοιοκτήτρια και τις διαχειρίστριες εταιρείες) την μηδενική ανοχή του Ελληνικού κράτους σε όσους ρυπαίνουν το θαλάσσιο περιβάλλον;

Ο ερωτών βουλευτής

Μιχάλης Παπαγιαννάκης