ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βαΐτσης Αποστολάτος): Ευχαριστούμε την κυρία Νικολαΐδου.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. κ. Φώτης Κουβέλης έχει το λόγο για έξι λεπτά.

ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, εκ των πραγμάτων η συζήτηση πήρε άλλη τροπή και οι όποιες αναφορές έγιναν είναι προφανές ότι δεν αφορούν το κτιριακό μέρος του σωφρονιστικού συστήματος.

Κατά συνέπεια παρακολουθώντας ακριβώς αυτό το στοιχείο, ότι γίνεται μια συνολικότερη θεώρηση του σωφρονιστικού συστήματος, σπεύδω να σας πω ότι εκείνο το οποίο πρέπει κυρίως να ανακαθοριστεί είναι το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης. Και αναφέρομαι στην ποινική Δικαιοσύνη. Το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά -το γνωρίζω κι εγώ καλά και οι άλλοι συνάδελφοι- ότι ένας μεγάλος αριθμός κρατουμένων βρίσκεται στις φυλακές με προκαταβολή ποινής, δηλαδή με προσωρινή κράτηση. Και είναι γνωστό, κύριε Υπουργέ, ότι η προσωρινή κράτηση τις περισσότερες φορές αποφασίζεται χωρίς αιτιολογία και κυρίως αποφασίζεται για να καλύψει την ευθυνοφοβία των δικαστικών λειτουργών που έχουν την ευθύνη και την αρμοδιότητα απόφασης για προσωρινή κράτηση. Κι αν με ρωτήσετε πώς είναι δυνατόν αυτό να αλλάξει, πώς είναι δυνατόν κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να μεταβληθεί, θα σας έλεγα ότι είναι χρήσιμο να υπάρξει μια νομοθετική ρύθμιση προκειμένου ο δικαστικός λειτουργός που αποφασίζει την προσωρινή κράτηση να έχει την υποχρέωση της πλήρους και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας προκειμένου να στείλει κάποιον άνθρωπο στη φυλακή και ουσιαστικά να τον καλέσει το σύστημα δικαίου να προκαταβάλει ποινή.

Ένα δεύτερο συναφές ζήτημα: Πάρα πολλοί κρατούμενοι βρίσκονται στις φυλακές αναμένοντας την εφετειακή κρίση, την οποία ο καθένας διεκδικεί μετά από δυο, τρία, τέσσερα, πέντε χρόνια. Ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι -είμαι βέβαιος ότι το γνωρίζετε- ότι ο προσδιορισμός της εφέσεως στα ποινικά δικαστήρια και μάλιστα για αδικήματα με ποινική ένταση, γίνεται με καθυστέρηση πάρα πολλών ετών. Και δεν είναι μόνον, κύριε Υπουργέ, ότι του στερείς το δικαίωμα στην έγκαιρη παροχή έννομης προστασίας, αλλά ταυτόχρονα του διαμορφώνεις του πολίτη μια σχέση έλλειψης εμπιστοσύνης προς τη Δικαιοσύνη αλλά και απαξίας προς τη Δικαιοσύνη. Κι αυτό είναι ό,τι χειρότερο, αναφορικά με εκείνο που πρέπει να διεκδικούμε στη σχέση πολίτη-Πολιτείας κατά το κρίσιμο μέγεθος της απονομής της Δικαιοσύνης. Επομένως εκείνο το οποίο κυρίως πλήττεται από τη συνείδηση των κρατουμένων αλλά και των ενεργών πολιτών που παρακολουθούν την υπόθεση του σωφρονιστικού συστήματος είναι η απονομή της Δικαιοσύνης. Διότι, κύριε Υπουργέ, το γνωρίζετε πως το τελικό στάδιο είναι ο εγκλεισμός στη φυλακή και όλα τα προηγούμενα είναι εκείνα τα οποία κυριαρχούν για την κατεύθυνση προς την τελική φάση, που είναι ο εγκλεισμός.

Και ερχόμαστε τώρα στην κράτηση. Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, νομίζω ότι είναι κοινός τόπος. Δεν είναι δυνατόν με τις υπάρχουσες συνθήκες να υπάρξει σωφρονιστική πολιτική. Και το λέω αυτό με την βεβαιότητα ότι όλοι θετικά δεσμευόμαστε με την άποψη ότι ο χώρος της φυλακής δεν είναι χώρος τιμωρίας, δεν είναι χώρος εκδίκησης της Πολιτείας προς τον πολίτη που απέκλινε από τους κανόνες της κοινωνίας και γιʼ αυτό δικάστηκε και εν συνεχεία τιμωρήθηκε. Είναι χώρος όπου πρέπει να αναπτύσσεται ένα ολοκληρωμένο σύστημα προκειμένου ο πολίτης να έχει τη δυνατότητα να επανενταχθεί στην κοινωνία, από τους κανόνες της οποίας απέκλινε, κύριε Πρόεδρε.

«Αποθήκες ψυχών» είναι οι φυλακές, κύριε Υπουργέ. Και σπεύδω να σας πω ότι δεν έχετε εσείς την ευθύνη. Έχετε κατά το μέρος που σας αφορά και στο χρονικό διάστημα που έχετε την πολιτική ευθύνη της Δικαιοσύνης συνολικότερα. Είναι διαχρονικό το ζήτημα. Κι εγώ επίσης σπεύδω να σας πω ότι όσες φυλακές κι αν κτίσετε εάν δεν αντιμετωπιστεί το ζήτημα στον πυρήνα του, δηλαδή στην απονεμόμενη Δικαιοσύνη, οι φυλακές θα γεμίζουν και η Ιστορία θα επαναλαμβάνεται.

Κύριε Υπουργέ, σε ό,τι αφορά το σχέδιο νόμου επιφυλάσσομαι κατά την οικεία στιγμή, που ηνία αύριο το μεσημέρι, να διατυπώσω κι εγώ κι οι συνάδελφοί μου του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. τις απόψεις μας.

Επειδή η κλεψύδρα με παρακολουθεί ολοκληρώνω. Κύριε Υπουργέ, οι ανήλικοι -είχα τη δυνατότητα και άλλη φορά να σας το πω- δεν φυλακίζονται, δεν πρέπει να φυλακίζονται. Οι ανήλικοι πρέπει να εντάσσονται σʼ ένα σύστημα κοινωνικής στοργής, εκπαίδευσης, μιας εκπαίδευσης η οποία αποτελεί τον επί της ουσίας σωφρονισμό. Γνωρίζω ότι είναι δύσκολο να το αποφασίσετε. Θέλει τόλμη. Και θέλει τόλμη όχι για κανέναν άλλο λόγο αλλά γιατί ο συντηρητισμός είναι διάχυτος. Και δεν αφορά μόνον συνειδήσεις αγκιστρωμένες σε αναχρονισμούς στο δικό σας χώρο, αλλά αυτές οι συνειδήσεις αναζητούνται και μέσα στην κοινωνία. Αλλά νομίζω ότι ορθή σωφρονιστική πολιτική είναι αυτή που πρωτοπορεί. Όχι γενικώς και αορίστως να πρωτοπορεί, αλλά για να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα το οποίο αφορά όχι μόνο σε κάποιους κρατουμένους αλλά αφορά στο σύνολο της κοινωνίας. Και είναι ακριβές ότι το επίπεδο του σωφρονιστικού συστήματος σταθμίζει αποφασιστικά τον πολιτισμό της χώρας μας. Και αν τη στάθμιση την αναζητήσουμε στο υπάρχον σωφρονιστικό σύστημα τότε θα πρέπει να ανησυχούμε, κύριε Πρόεδρε, για το επίπεδο του πολιτισμού μας.

Σας ευχαριστώ.