Στις 22/12/2011 δημοσιεύθηκε το υπʼ αριθμ. 124662/Γ2/1-11-2011 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας Δ.Β.Μ.Θ. με θέμα «Έγκριση Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για την πιλοτική τους εφαρμογή του επιστημονικού πεδίου Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης». Σύμφωνα με το συγκεκριμένο έγγραφο, τόσο στην Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση θα διδάσκονται μόνο τα μαθήματα της Μουσικής και των Εικαστικών. Το μάθημα της Θεατρικής Αγωγής θα είναι απλά δεξιότητα - δραστηριότητα στα πιλοτικά Δημοτικά Σχολεία, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να διδάσκεται από τους δασκάλους και όχι από τους ειδικευμένους Θεατρολόγους. Το μάθημα του Θεάτρου δεν εντάσσεται στα πιλοτικά Γυμνάσια, ενώ έχει ήδη καταργηθεί από τον Σεπτέμβρη του 2011 το μάθημα «Στοιχεία Θεατρολογίας» στο Νέο Λύκειο.

Η εξέλιξη αυτή είναι, κατά την άποψή μας, ιδιαίτερα αρνητική, συνολικότερα σε ότι αφορά την ήδη ανεπαρκή συμμετοχή των μαθημάτων Τέχνης και Πολιτισμού στο αναλυτικό πρόγραμμα των σχολείων.

Ειδικότερα για τη Θεατρική Αγωγή, έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:

Η θεατρική αγωγή (θεατρικό παιχνίδι, δραματοποίηση, εκφορά του λόγου, παρακολούθηση και συμμετοχή σε θεατρικές παραστάσεις, θεατρολογία) αναγνωρίζεται σήμερα διεθνώς ως ουσιώδης διάσταση των παιδαγωγικών πρακτικών που στοχεύουν στην αυτενέργεια, στη προσωπική δημιουργία, στην ενεργητική και βιωματική πρόσληψη της γνώσης, καθώς και στην ομαδική εργασία και την συνεργατικότητα. Στην Ελλάδα ο Μίλτος Κουντουράς, ήδη από το 1927, εισηγείται και εφαρμόζει την παιδαγωγική διάσταση του θεάτρου στο Διδασκαλείο Θηλέων Θεσσαλονίκης, στην Αγγλία τo Theatre in Education υπάρχει από το 1966 και από τις αρχές του 70 το θέατρο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μπαίνει στο Αναλυτικό Πρόγραμμα των σχολείων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Επειδή η Θεατρική Αγωγή στο ελληνικό σχολείο σήμερα είναι ήδη υποβαθμισμένη: Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, η Θεατρική Αγωγή δεν υφίσταται ως ξεχωριστό αντικείμενο στα αναλυτικά προγράμματα του «κλασικού» δημοτικού, αλλά ως τμήμα της Αισθητικής Αγωγής και πρακτικά είναι στη διακριτική ευχέρεια του διδάσκοντος να την εφαρμόσει. Υπάρχει ως μάθημα επιλογής στα ολοήμερα σχολεία, όπου επαφίεται στη βούληση των γονέων να το επιλέξουν και στην δυνατότητα των διευθύνσεων να το στελεχώσουν με ειδικευμένους θεατρολόγους. Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το αντικείμενο δεν υφίσταται καθόλου.

Επειδή τα προγράμματα των πιλοτικών σχολείων αντανακλούν κατʼ εξοχήν τις βέλτιστες, κατά την κυβέρνηση, κατευθύνσεις των αναλυτικών προγραμμάτων: Η έξωση του θεάτρου από τα πιλοτικά προγράμματα αντανακλά προφανώς την –οπισθοδρομική και αναχρονιστική– υποτίμηση του συγκεκριμένου πεδίου από τους συντάκτες των προγραμμάτων και δημιουργεί ανησυχίες για την πλήρη εξάλειψή του από το σχολείο. Μας εντυπωσιάζει δε η προφανής αντίφαση ανάμεσα, αφενός, στην ρητή κατεύθυνση του Νέου Σχολείου για εφαρμογή ομαδο-συνεργατικής μεθόδου στα περισσότερα αντικείμενα και έμφαση γενικότερα στην ομαδική εργασία και τη βιωματικότητα στη μαθησιακή διαδικασία και, αφετέρου, στην συρρίκνωση της θεατρικής αγωγής που είναι η πλέον κατάλληλη μέθοδος προετοιμασίας για τα παραπάνω. Μήπως, τελικά, γιʼ άλλη μια φορά, συγκαλύπτονται με «ωραία λόγια» απεχθείς πρακτικές και πιο συγκεκριμένα, η εκδίωξη ενός ακόμη κλάδου συμβασιούχων, του κλάδου των θεατρολόγων ΠΕ32, χάριν των μνημονιακών περικοπών και της κατεδάφισης του δημόσιου σχολείου;

Επειδή το μάθημα του θεάτρου, με τον τρόπο που προσιδιάζει σε κάθε ηλικία και βαθμίδα της εκπαίδευσης, θα έπρεπε να αναβαθμιστεί και να συμπεριλαμβάνεται στα αναλυτικά προγράμματα της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας: Η ένταξη της Θεατρικής Αγωγής στο αναλυτικό πρόγραμμα ως υποχρεωτικό μάθημα όλων των τάξεων του δημοτικού, η πρόβλεψη αντιστοίχου αντικειμένου για το γυμνάσιο και η επαναφορά του μαθήματος της Θεατρολογίας στο λύκειο είναι αναγκαία μέτρα.

Επειδή η εργασιακή αξιοπρέπεια, με μόνιμη και σταθερή εργασία, είναι θεμελιώδες δικαίωμα για κάθε εκπαιδευτικό λειτουργό, κι επειδή το καθεστώς της ωρομισθίας και των ελαστικών σχέσεων εργασίας αντανακλούσε την έμπρακτη υποτίμηση προς τους διδάσκοντες των μαθημάτων θεάτρου, θεωρούμε αναγκαία τη σύσταση κλάδου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και τη δημιουργία οργανικών θέσεων για τον κλάδο Π.Ε.32 στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, με πρόνοια για ένα, τουλάχιστο, θεατρολόγο ανά σχολική μονάδα.

Κατόπιν τούτων

Ερωτάται η Υπουργός Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων

-    Τι μέτρα θα λάβει για την αναβάθμιση των μαθημάτων Θεάτρου (Θεατρικής Αγωγής, Θεατρολογίας), ως διακριτού γνωστικού αντικειμένου, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση;

-    Τι μέτρα θα λάβει για την εργασιακή κατοχύρωση των εκπαιδευτικών λειτουργών του κλάδου ΠΕ32 (θεατρολόγων), μέχρι τώρα συμβασιούχων ή ωρομίσθιων, και απειλούμενων με έξωσή τους από την εκπαίδευση;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Τάσος Κουράκης

Ηρώ Διώτη