ΧΑΡΟΥΛΑ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ: Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ -φαντάζομαι να επιστρέψει- κυρίες και κύριοι Βουλευτές, χθες και σήμερα στη συζήτηση του εν λόγω νομοσχεδίου ακούσαμε πάρα πολλά για μεταρρύθμιση του κράτους. Ακούσαμε για νοικοκύρεμα του κράτους. Σήμερα μάλιστα ακούσαμε και για δημοκρατία και για την τήρηση του νόμου και ότι πρέπει να τηρούνται οι νόμοι.

Δεν είναι εδώ ο κ. Υπουργός αυτή τη στιγμή αλλά θα ήθελα να αναφερθώ κατʼ αρχάς απευθυνόμενη στον ίδιο ότι καιρός είναι να αποδείξει -και μπροστά του είναι αυτή τη στιγμή να το αποδείξει- πώς εννοεί την τήρηση των νόμων και τις δηλώσεις του περί εφεδρείας, περί διαθεσιμότητας και ότι δεν οδηγούν σε απολύσεις, με το να δώσει μια οριστική λύση για το θέμα του ΙΓΜΕ.

Είναι γνωστό -αναφέρθηκε και από πολλούς Βουλευτές, όχι μόνο από το δικό μας πολιτικό χώρο- το ζήτημα της εφεδρείας για τους 117 εργαζόμενους, οι οποίοι τώρα είναι 110, μετά από τη διαδικασία συγχώνευσης του ΙΓΜΕ με άλλο φορέα και τη δημιουργία του καινούριου του ΕΚΒΑΑ, την εφαρμογή του ν. 4024/2011, ότι αυτή τη στιγμή 110 εργαζόμενοι βρίσκονται στη δουλειά τους μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου με βάση απόφαση δικαστηρίου.

Υπάρχουν τροπολογίες που έχουν κατατεθεί από άλλα πολιτικά κόμματα τις οποίες φυσικά εμείς σα ΣΥΡΙΖΑ- Ενωτικό Κοινωνικό Μέτωπο στηρίζουμε. Επειδή αυτή τη στιγμή οι αριθμοί λένε και κάποια πράγματα σχετικά θα ήθελα να αναφερθώ στο εξής: το ΙΓΜΕ, ένας επιστημονικός οργανισμός, σύμβουλος του κράτους, με σημαντική παρουσία στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας πάνω από 60 χρόνια και με την προηγούμενη μορφή του όταν ανέλαβε τα ΕΣΠΑ τα οποία χειρίζεται, τα 25 εκατομμύρια ευρώ, είχε 516 εργαζόμενους, 60 εργαζόμενους με μπλοκάκι και είχε συνεργασία και με 60 γραφεία εξωτερικά. Κάτι που γίνεται.

Σήμερα το ΙΓΜΕ βρίσκεται με 280 εργαζόμενους από τους οποίους οι 110 είναι με απόφαση δικαστηρίου έφεδροι. Από τους 280 οι 20 θα συνταξιοδοτηθούν ως το τέλος του Φεβρουαρίου. Ο ίδιος ο προεδρεύων σύμβουλος του ΕΚΒΑΑ σήμερα λέει ότι  δεν μπορεί να προχωρήσει το έργο των 25 εκατομμυρίων ευρώ μʼ αυτό το δυναμικό. Εδώ και τώρα πρέπει να κάνετε δεκτές τις τροπολογίες να δοθεί ένα τέλος και να αποδείξετε στην πράξη αυτά που λέτε για ανάπτυξη, για τους φυσικούς πόρους της χώρας μας που πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Το καθʼ ύλην αρμόδιο ερευνητικό ίδρυμα πρέπει να σταθεί και πάλι στα πόδια του, να ενισχυθεί.

Σε σχέση με το εν λόγω νομοσχέδιο εγώ θέλω να εστιάσω στο άρθρο 9 που αφορά τη συγχώνευση των 21 υφιστάμενων φορέων διαχείρισης σε εννέα, την κατάργηση τριών και τη διατήρηση άλλων πέντε. Οι φορείς διαχείρισης είναι δημόσιοι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Καλούνται να διαχειριστούν με οικολογικούς όρους δημόσια και ιδιωτική περιουσία μέσα σε προστατευόμενες περιοχές. Με την έννοια αυτή αν και νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου είναι δημόσιοι φορείς και εκτιμάται ότι έχουν δουλέψει σε πολλές περιπτώσεις πολύ πάνω από τις δυνατότητές τους.

Οι δρομολογούμενες όμως από την Κυβέρνηση αλλαγές γύρω από τους φορείς διαχείρισης χαρακτηρίζονται από πρωτοφανή έλλειψη επιστημονικής τεκμηρίωσης. Δεν υπάρχει οικονομοτεχνική μελέτη  που να βγάζει κάποια συμπεράσματα περιβαλλοντικά και οικονομικά και να συνάδουν στην κατάργησή τους. Κατά τη γνώμη μας η προτεινόμενη συγχώνευση των φορέων διαχείρισης είναι ένα βήμα προς τα πίσω προφανώς, πρώτον, για επικοινωνιακούς λόγους να δείξουμε στην Τρόικα ότι συγχωνεύουμε φορείς, όσο και για λόγους ουσιαστικούς.

Γιʼ εμάς οι πραγματικοί ουσιαστικοί λόγοι είναι ότι οι φορείς αυτοί βάζουν περιορισμούς προκειμένου να προστατευτούν ανεκτίμητης αξίας περιοχές με τα πενιχρά μέσα που φέρουν και με την υποχρηματοδότηση και την αδιαφορία. Οι αναγκαίοι, όμως, αυτοί περιορισμοί δεν συμβαδίζουν με τα σχέδια που έχει η τρικομματική Κυβέρνηση για πλήρη εκποίηση της δημόσιας περιουσίας φυσικών πόρων με λογικές fast track.

Εδώ θα ήθελα να αναφερθώ στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το σχέδιο νόμου  και αναφέρεται στην αναδιάρθρωση των φορέων. Μεταξύ άλλων αναφέρεται και στην επίτευξη δημοσιονομικού οφέλους και παρακάτω αναφέρει ότι παρωχημένοι φορείς και νομικά πρόσωπα του δημοσίου επιβαρύνουν δίχως όφελος τον Έλληνα, χρηματοδοτούμενα. Αυτά δεν ισχύουν για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών. Οι Φορείς Διαχείρισης από την ίδρυσή τους μέχρι σήμερα λειτούργησαν και χρηματοδοτούνται αποκλειστικά σχεδόν, κατά 95%, από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον» του 3ου Κοινοτικού Πλαισίου 2006 – 2009, καθώς και από το ΕΠΠΕΡΑΑ και ΕΣΠΑ του 2010 μέχρι το 2015, μέσω των οποίων υποστηρίχτηκαν τα λειτουργικά και ανελαστικά έξοδα των φορέων όσο και οι δράσεις τους.

Αναφέρεται, δε, ότι οι δαπάνες για το προσωπικό που απασχολείται σήμερα στους Φορείς Διαχείρισης καλύπτονται αποκλειστικά από το ΕΠΠΕΡΑΑ. Να πούμε, δε, ότι τα διοικητικά συμβούλια και οι Πρόεδροι των Φορέων δεν πληρώνονται.

Επανέρχομαι στο νομοσχέδιο. Στην ειδική έκθεση που το συνοδεύει δεν προκύπτει απολύτως καμία εξοικονόμηση δημόσιων πόρων από την κατάργηση των φορέων. Επιπλέον, στην έκθεση αξιολόγησης συνεπειών ρύθμισης, που συνοδεύει πάλι το νομοσχέδιο, αναφέρεται ότι στις καταργήσεις αυτές δεν επιτυγχάνεται εξοικονόμηση πόρων. Απʼ αυτό καταλαβαίνουμε, λοιπόν, άλλοι είναι πραγματικά οι στόχοι και έχουν να κάνουν, όπως ανέφερα και πριν, με το ότι δεν θέλουνε φρένο, δεν θέλουνε έλεγχο, δεν θέλουνε παρεμβάσεις στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και μάλιστα την κακοποίηση των προστατευόμενων περιοχών.

Αναφέρω ενδεικτικά, γιατί ο χρόνος περνά: Για την μη κατάργηση των Φορέων Διαχείρισης υπάρχουν έγγραφα από την Επιτροπή «ΦΥΣΗ 2000» και Κεντρικό Επιστημονικό Γνωμοδοτικό Όργανο του ΥΠΕΚΑ που αντιτίθεται. Επίσης, η πλέον αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ, η Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού με έγγραφό της από 17/08/2012 αντιτίθεται. Η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Περιβαλλοντικών Δράσεων του ΥΠΕΚΑ, επίσης, αντιτίθεται και βέβαια κι οι δέκα Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, οι οποίες έχουν κάνει τέτοιες δηλώσεις.

Τέλος -και πολύ σημαντικό- αναφέρω ακόμα και τη δήλωση του Επιτρόπου Περιβάλλοντος, Ποτότσνικ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την οποία η Επιτροπή έχει υποστηρίξει τη δημιουργία τους και μεταξύ άλλων, μέσω διαρθρωτικών ταμείων, σαν βασικό μέτρο να εξασφαλιστούν οι προστατευόμενες περιοχές. Οι, δε, ελληνικές αρχές δεν έχουν ακόμα απαντήσει.

Είναι, πλέον, ξεκάθαρο ότι το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης δεν ακούει τους αρμόδιους φορείς του ΥΠΕΚΑ, δεν συντάσσεται όμως και μʼ αυτό που λέει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Ένωση και εδώ υπάρχει κίνδυνος -και πρέπει να το πούμε- να πληρώσουμε και πρόστιμα.

Είναι πάρα πολύ σημαντικό, δε, ότι σε δηλώσεις οι οποίες έγιναν και στην Επιτροπή που συζητήθηκε το νομοσχέδιο αναφέρεται ότι το πραγματικό κίνητρο πίσω από τις συγχωνεύσεις είναι να απλουστευτεί η διαδικασία παροχής γνωμοδότησης από τους φορείς διαχείρισης για τα μεγάλα έργα που σχεδιάζονται στην περιοχή ευθύνης. Πρόκειται για δηλώσεις που έγιναν πάλι στην Επιτροπή από τους εκπροσώπους Νέας Δημοκρατίας και ΠΑ.ΣΟ.Κ., ότι «δήθεν υψηλά στάνταρτς για την προστασία του περιβάλλοντος προκαλούν αγκυλώσεις και εμποδίζουν αναπτυξιακές δραστηριότητες της χώρας».

Κλείνοντας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να πω ότι από την πλευρά μας προτάσσουμε την ανάγκη συνολικής επανεξέτασης του καθεστώτος φύλαξης και προστασίας της φύσης που θα έχει ως χαρακτηριστικά τη διαφύλαξη των φυσικών πόρων της χώρας, τη διαμόρφωση σχήματος διαχείρισης με πολλά κριτήρια οικολογικά, γεωγραφικά κλπ και την εξασφάλιση ουσιαστικής συμμετοχής και δημοκρατίας κινημάτων, μη κυβερνητικών, περιβαλλοντικών οργανώσεων.

Αρνούμαστε να συναινέσουμε στη συρρίκνωση του καθεστώτος προστασίας των προστατευόμενων περιοχών. Αρνούμαστε να θέσουμε σε κίνδυνο την πολύτιμη χρηματοδότηση, η οποία υπάρχει και κινδυνεύει, χωρίς την οποία τα πράγματα θα ήταν ακόμα τραγικότερα. Ήμαστε πλάι στην κοινωνία που αντιστάθηκε στην Κερατέα, είμαστε τώρα στο πλάι της κοινωνίας που αγωνίζεται στις Σκουριές της Χαλκιδικής και θα είμαστε πάντα παρόντες και παρούσες στους αγώνες.

Ευχαριστώ.