Προς τους Υπουργούς:

•    Οικονομικών

•    Εσωτερικών

•    Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Θέμα: Επιτείνεται η άδικη μεταχείριση και ο αποκλεισμός από το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας του προσωπικού που απασχολείται στις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων.

Στις 24 Ιουλίου 2014 δημοσιεύτηκε η υπ’ αρίθμ. 2/53212/0022 ΚΥΑ (ΦΕΚ 2012/Β΄ ), σύμφωνα με την οποία επεκτείνεται, επιτέλους, η χορήγηση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, μεταξύ άλλων, στους εργαζόμενους σε Ιδιωτικού Δικαίου δημοτικές επιχειρήσεις και Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ).

Ωστόσο, με την πρόσφατα εκδοθείσα  απόφαση δυστυχώς επιτείνονται, αντί να θεραπεύονται, τα προβλήματα αποκλεισμού και αυθαιρεσίας που έχουν δημιουργηθεί με την αρ. οικ.2/16519/0022  Υπουργική  Απόφαση ( Φ.Ε.Κ.-ΤΕΥΧΟΣ Β΄-ΑΡΙΘΜ. ΦΥΛΛΟΥ 465/24-2-2012) σε βάρος μεγάλου αριθμού απασχολούμενων στις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων. Αντί να κατονομάζονται, ρητά και χωρίς εξαιρέσεις, όλοι όσοι απασχολούνται επί τόπου στις εγκαταστάσεις και τα προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων, ανεξαρτήτως ειδικότητας και σχέσης εργασίας, ως δικαιούχοι του μηνιαίου επιδόματος της κατηγορίας Α΄, καθοριζόμενου στα 150 ευρώ, υπάρχουν διατάξεις που αποκλείουν πολλoύς από αυτούς.

Ειδικότερα,  προβλέπεται ότι:

•    Στην κατηγορία Α' (καθοριζόμενο μηνιαίο επίδομα ύψους 150 ευρώ) περιλαμβάνονται το προσωπικό που απασχολείται στη συγκομιδή και αποκομιδή, τη μεταφορά, τη διαλογή, την επιστασία και την καταστροφή απορριμμάτων, όσοι εργάζονται σε συνεργεία συντήρησης και επισκευής των μέσων καθαριότητας και με το πλύσιμο αυτών, καθώς και οι οδοκαθαριστές (το αυτό προβλέπεται στη   ΚΥΑ 2/16519/0022 ).

•    Οι φύλακες χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (φύλακες ΧΥΤΑ) περιλαμβάνονται στην κατηγορία Γ΄, για την οποία ισχύει το κατώτερο μηνιαίο επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, ύψους 35 ευρώ. Ήτοι, υποδεικνύεται με σαφήνεια ότι «η φύλαξη» δεν περιλαμβάνεται στην «επιστασία», που ως ειδικότητα προβλέπεται στην κατ. Α, γεγονός που συνιστά άδικη μεταχείριση σε βάρος των εργαζομένων στους ΦοΔΣΑ  ΝΠΙΔ  και έρχεται σε αντίθεση ακόμη και με όσα ισχύουν για το προσωπικό των ΟΤΑ και ΦοΔΣΑ ΝΠΔΔ  σε εφαρμογή της  ΚΥΑ 2/16519/0022.

•    Το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας που προβλέπεται από την παράγραφο 1 της παρούσας δεν καταβάλλεται στο διοικητικό προσωπικό των φορέων που αναφέρονται σε αυτήν.

Όμως, όπως είναι γνωστό, σύμφωνα τόσο με την εμπειρική γνώση όσο και με επιστημονικά δεδομένα, στους χώρους και εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων όπως ΧΥΤΑ-ΧΥΤΥ, ΣΜΑ, ΚΔΑΥ, Μονάδες Επεξεργασίας, Αμαξοστάσια και συνεργεία συντήρησης οχημάτων, εργάζονται πολλοί εργαζόμενοι με ειδικότητες που δεν κατονομάζονται στις μέχρι σήμερα αποφάσεις ή /και ενδεχομένως να είναι αδύνατον να προβλεφθούν σε ένα νόμο ή μια υπουργική απόφαση. Ενδεικτικά αναφέρονται ειδικότητες όπως, χειριστές βαρούλκων και πρεσών στους ΣΜΑ, σηματωροί (εργαζόμενοι στη ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων στους ΧΥΤΑ-ΣΜΑ), εργαζόμενοι σε πλυντήρια ρούχων εργασίας, ζυγιστές, επιτόπιο υγειονομικό και διοικητικό προσωπικό, μηχανικοί, εισπράκτορες, επόπτες, εργαζόμενοι διαφόρων ειδικοτήτων που εργάζονται σε μονάδες καύσης νοσοκομειακών, σε μονάδες παραγωγής βιοαερίου, σε μονάδες επεξεργασίας στραγγισμάτων, στη μεταφροντίδα των αποκαταστημένων ΧΑΔΑ κ.λπ. Εξ άλλου, οι απασχολούμενοι εξαρτώνται από το μέγεθος των εγκαταστάσεων και συνιστά πάγια και υποδεικνυόμενη τακτική, με σκοπό την εύρυθμη λειτουργία των εγκαταστάσεων, η αξιοποίηση του προσωπικού σε διάφορα καθήκοντα που δεν παραπέμπουν σε μία καθορισμένη ειδικότητα. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι σε ένα μικρό ΧΥΤΑ, ο φύλακας είναι και εισπράκτορας και ζυγιστής. (Αναλυτικά στοιχεία για το πρότυπο καθηκοντολόγιο και πρότυπο οργανόγραμμα λειτουργίας ΧΥΤΑ υπάρχουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.espa.gr/elibrary/Odigos_Sterea_Apoblita_rcm.pdf)

Επιπλέον, όπως επισημαίνεται στο υπόμνημα που κατατέθηκε από εργαζομένους στον Υπουργό Εσωτερικών κ. Στυλιανίδη, στη σύσκεψη που είχε με την Εκτελεστική Επιτροπή της ΠΟΕ ΟΤΑ στις 11 Ιουλίου, «η επικινδυνότητα και το ανθυγιεινό του εργασιακού περιβάλλοντος των εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων χαρακτηρίζει το σύνολο του χώρου των εγκαταστάσεων/ δραστηριότητων, εκ της φύσεως των εγκαταστάσεων, και επιβαρύνει τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων ανεξαρτήτως της ειδικότερης εργασίας-ειδικότητας των απασχολούμενων. Ο βαθμός επικινδυνότητας & ανθυγιεινού της εργασίας αυξομειώνεται στις ειδικότερες θέσεις εργασίας αλλά δεν είναι πουθενά μηδενικός.

Και αυτό γιατί:

1. Οι αέριοι ρύποι, οι οσμές και η σκόνη, ρύποι επιβαρυμένοι και με μολυσματικούς παράγοντες παράγονται, διακινούνται και επικάθονται σε όλο το χώρο όπως και μεταφέρονται κατά περίπτωση εκτός των ορίων των εγκαταστάσεων. Είναι προφανές ότι η συγκέντρωση των ρύπων είναι μεγαλύτερη εντός των ορίων των εγκαταστάσεων όπου και παράγονται.

Γι’ αυτό ακριβώς, και προκειμένου να μην μεταφέρονται μολυσματικοί παράγοντες εκτός εγκατάστασης, οι εργαζόμενοι επιβάλλεται να χρησιμοποιούν τα αποδυτήρια, να εργάζονται με φόρμες εργασίες που παραμένουν προς πλύσιμο στην εγκατάσταση κ.λπ.

2. Οι εργαζόμενοι συνεχώς και καθ΄ όλο το ωράριο εργασίας υποχρεούνται να βιώνουν την οσμή και τη θέαση των απορριμμάτων. Μάλιστα, μέρος εξ αυτών υποχρεούνται να έχουν άμεση σωματική επαφή με τους σωρούς των χύδην απορριμμάτων. Αυτό που αξιολογείται ως αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος όσον αφορά στις επιπτώσεις για τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων, για τους εργαζόμενους συνιστά σαφή επιβάρυνση στον ψυχισμό τους.

3. Τα παραπάνω είναι κοινά για όλους και μεγενθύνονται ή και προστίθενται περαιτέρω παράγοντες επικινδυνότητας στις διάφορες θέσεις εργασίας, όπως δονήσεις, θόρυβος, επικινδυνότητα σωματικής ασφάλειας κ.λπ.».

Με τις διατάξεις του άρθρου 67 του Ν.4235/2013 (ΦΕΚ 32/A΄) και σχετικής εγκυκλίου του Υπ. Οικονομικών, με το χαρακτηρισμό της εξαιρετικά επείγουσας, για την υποβολή αιτήματος από τους ενδιαφερόμενους φορείς (ΑΔΑ: ΒΙΕ9Η-ΕΜΦ), προβλέπεται ότι   είναι εκ νέου ενεργή η εξουσιοδότηση για την έκδοση απόφασης καθορισμού επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας σε κατηγορίες προσωπικού των παραπάνω φορέων, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 1 του ν. 4024/2011. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, η εν λόγω ρύθμιση του άρθρου 67 του Ν.4235/2013 κρίθηκε αναγκαία, διότι δεν κατέστη δυνατή η έκδοση εντός του αρχικά προβλεπόμενου χρόνου των αναγκαίων αποφάσεων για τη χορήγηση του επιδόματος σε υπαλλήλους φορέων, οι οποίοι απασχολούνται σε επικίνδυνες και ανθυγιεινές εργασίες.

Η ΠΟΕ - ΟΤΑ με την αρ. Πρωτ. 216/25-2-2014 επιστολή - πρόταση προς τους Υπουργούς Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλ. Διακυβέρνησης, Γιάννη Μιχελάκη και Κυριάκο Μητσοτάκη, αντίστοιχα, και τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, ενόψει της έκδοσης νέας απόφασης καθορισμού επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας σε κατηγορίες προσωπικού, επανήλθε στη διαπίστωση άδικου αποκλεισμού εργαζομένων στους ΟΤΑ από τη χορήγηση του επιδόματος στους και ζήτησε να συμπεριληφθούν δικαιούχους, μεταξύ άλλων, οι απασχολούμενοι ανεξαρτήτως ειδικότητας στους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, Μονάδες Επεξεργασίας και Διαλογής Απορριμμάτων και τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων.

Θα περίμενε λοιπόν κανείς η πρόσφατα εκδοθείσα απόφαση να τακτοποιήσει την προφανή αδικία σε βάρος των εργαζομένων, που ενώ απασχολούνται σε επικίνδυνη και ανθυγιεινή εργασία, αδίκως αποκλείονταν από την καταβολή του επιδόματος ως ισχύει για την Α΄ κατηγορία ή και εξ ολοκλήρου,είτε γιατί δεν κατονομάζεται ρητά η ειδικότητα τους είτε γιατί απασχολούνται σε ΝΠΙΔ για τα οποία δεν είχε εφαρμογή η αρχικά εκδοθείσα ΚΥΑ .

Όμως, και ενώ το θέμα έχει επισταμένως εκτεθεί από τους εκπροσώπους των εργαζομένων η πρόσφατα εκδοθείσα απόφαση όχι μόνο δεν θεραπεύει τα προβλήματα της αρχικής ΚΥΑ 2/16519/0022 (ΦΕΚ 465/24-2-2012), όσον αφορά στους δικαιούχους του επιδόματος, αλλά τα συντηρεί και δημιουργεί νέα. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι επιφυλάσσει για «τους φύλακες ΧΥΤΑ» το ελάχιστο επιδόμα  των 35 ευρώ της Γ΄κατηγορίας

Επειδή:

•    Η επικινδυνότητα και το ανθυγιεινό της εργασίας όσων απασχολούνται επί τόπου στις Εγκαταστάσεις και στα Προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων (ΧΥΤΑ, ΣΜΑ, ΚΔΑΥ, Μονάδες Ανακύκλωσης & Επεξεργασίας Αποβλήτων (στερεών και υγρών), Προγράμματα Διαλογής στην Πηγή, Λειοτεμαχισμού Απορριμμάτων, Αποκατάστασης ΧΑΔΑ, Εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων) αφορά το ίδιο όλους τους εργαζόμενους, ανεξαρτήτως ειδικότητας και σχέση εργασίας.

•    Με την έκδοση της ΚΥΑ 2/16519/0022 (ΦΕΚ 465/24-2-2012) και της ΚΥΑ 2/53212/0022 (ΦΕΚ 2012/Β΄/ 24-7-2014) αποκλείονται ή αμφισβητείται η καταβολή του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας σε πλήθος εργαζόμενων των ΟΤΑ/ ΦοΔΣΑ με διάφορες ειδικότητες που η εργασία τους -απασχόληση στις εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων - είναι από τη φύση της ανθυγιεινή και επικίνδυνη.

•    Υπάρχουν εκκρεμότητες σε κλάδους εργαζομένων στις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων που αποδεδειγμένα ασκούν Επικίνδυνες και Ανθυγιεινές Εργασίας που πρέπει να προαχθούν κατηγορία (από την Γ' στην Α' όπως πχ οι φύλακες ΧΥΤΑ) ή να συμπεριληφθούν ή να διευκρινιστούν μετά τις θολές απαντήσεις του Γ.Λ.Κ. σε ερωτήματα ΦοΔΣΑ.

•    Η τακτική άρσης των αδικιών μέσω της διακριτικής ερμηνείας, είτε από υπηρεσιακούς παράγοντες, είτε με αποφάσεις διοικήσεων δεν συνάδει με τις αρχές της χρηστής διοίκησης και δεν εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των υπηρεσιών.

•    Ειδικότερα το αίτημα για την υπαγωγή στους δικαιούχους του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας όλων των απασχολούμενων επιτόπου στις εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων,  ανεξαρτήτως ειδικότητας και σχέσης εργασίας, έχουν εκφράσει επανειλημμένως προς την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών τόσο η ΠΟΕ ΟΤΑ όσο και οι Σύλλογοι των εργαζομένων στους ΦοΔΣΑ, αίτημα το οποίο στηρίζουμε.

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

1.    Τι θα κάνουν προκειμένου για την άμεση τροποποίηση  και συμπλήρωση των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων 2/16519/0022 (ΦΕΚ 465/24-2-2012)  και  2/53212/0022 (ΦΕΚ 2012/Β΄/ 24-7-2014) έτσι ώστε να ενταχθούν συμπληρωματικά και να διευκρινιστεί ότι ανήκουν στην Α' κατηγορία Οι απασχολούμενοι, ανεξαρτήτως ειδικότητας και σχέσης εργασίας,  επί τόπου στις Εγκαταστάσεις και στα Προγράμματα διαχείρισης αποβλήτων (Ολοκληρωμένες Εγκαταστάσεις Διαχείρισης Αποβλήτων (ΟΕΔΑ), Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ), Κέντρα Διαλογής Ανακυκλούμενων Υλικών (ΚΔΑΥ), Μονάδες Ανακύκλωσης & Επεξεργασίας Αποβλήτων (στερεών, υγρών και βιοαερίου), Προγράμματα Διαλογής στην Πηγή, Μονάδες Λειοτεμαχισμού Απορριμμάτων,  Προγράμματα Αποκατάστασης ΧΑΔΑ, Εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων).

2.    Ποιοι Σύνδεσμοι ΟΤΑ/ΦοΔΣΑ  έχουν υποβάλει αίτημα για την διευθέτηση του καθορισμού δικαιούχων του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας για τους  απασχολούμενους  στη διαχείριση των απορριμμάτων;

Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων

Αιτούμεθα να μας χορηγήσετε αντίγραφα όλων  των αιτημάτων ΟΤΑ που υποβλήθηκαν  αναφορικά με την έκδοση της ΚΥΑ 2/53212/0022 /24-7-2014.

Oι ερωτώντες και αιτούντες βουλευτές

Χαρά Καφαντάρη

Νίκος Βούτσης