Σε μία περίοδο που οι πόλεμοι στην περιοχή εντείνουν τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές και εκατοντάδες πρόσφυγες στο Σύνταγμα ζητούν την προστασία του ελληνικού κράτους, η κυβέρνηση Σαμαρά επέλεξε να δημιουργήσει νέα προσκόμματα στη δίκαιη και αποτελεσματική εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας των αλλοδαπών. Με νέα νομοθετική πρωτοβουλία  της αναθέτει σε μη ανεξάρτητα, κρατικά όργανα σημαντικές αρμοδιότητες των δευτεροβάθμιων επιτροπών ασύλου, επιδιώκοντας την επιστροφή στο μαύρο παρελθόν του ελέγχου του ασύλου από την αστυνομία και την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, γεγονός που αποτέλεσε βασική αιτία για την αποτυχία του συστήματος ασύλου στην Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης εκπόνησε και προώθησε για έκδοση νέο προεδρικό διάταγμα, το π.δ. 167/2014, σύμφωνα με το οποίο αφαιρούνται από τις Επιτροπές Προσφυγών του π.δ. 114/2010 οι αρμοδιότητες της απονομής καθεστώτος παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους και της εξέτασης του εμπροθέσμου των αιτήσεων διεθνούς προστασίας. Παράλληλα περιορίζεται η δυνατότητα προφορικής ακρόασης των προσφευγόντων αλλοδαπών στο δεύτερο βαθμό.

Η αποψίλωση σημαντικών αρμοδιοτήτων από τις Επιτροπές Προσφυγών συνιστά μέρος της συστηματικής προσπάθειας του υπουργείου για την αποδυνάμωση της ανεξαρτησίας και των αρμοδιοτήτων των Επιτροπών υπέρ της πάση θυσία ταχύτητας της διαδικασίας και σε βάρος του δικαίου αυτής. Αυτή τη φορά η αποδυνάμωση του δεύτερου βαθμού εξέτασης αιτημάτων διεθνούς προστασίας συντελείται με τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων των Επιτροπών στο Γενικό Γραμματέα του υπουργείου Δημόσιας Τάξης καθώς και στον αστυνομικό Διευθυντή Αλλοδαπών, ο οποίος θα κρίνει τη βασιμότητα των λόγων για τις εκπρόθεσμες προσφυγές, λόγοι οι οποίοι  σχετίζονται πρωτίστως με πλημμέλειες των δικών του υπηρεσιών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ καλεί την κυβέρνηση να αποσύρει το προεδρικό διάταγμα 167/2014,  δεσμεύεται, δε, να διασφαλίσει τις εγγυήσεις για τη λειτουργία των Επιτροπών Προσφυγών κάθε φύσης, εντός πλαισίου νομιμότητας, διαφάνειας και ανεξαρτησίας των μελών τους, και να εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους για  το δικαιοδοτικό τους έργο. Στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η πλήρης αποδέσμευση των υπηρεσιών ασύλου και των δύο βαθμών από την αστυνομία και το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και η υπαγωγή τους στο Υπουργείο Εσωτερικών ώστε να εγκατασταθεί επιτέλους στην Ελλάδα μια πραγματικά δίκαιη και αποτελεσματική διαδικασία ασύλου, σύμφωνη με τα διεθνή πρότυπα.