Την ανάγκη προστασίας του εισοδήματος των βαμβακοκαλλιεργητών και τους κινδύνους από την εφαρμογή της "Πράσινης Ενίσχυσης" μέσω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής είχε τονίσει με ερώτησή του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο ευρωβουλευτής Κώστας Χρυσόγονος. Το ερώτημα ποια μέτρα έχουν ληφθεί ή σχεδιαστεί για την προστασία του αγροτικού εισοδήματος τα επόμενα χρόνια έμεινε στην ουσία αναπάντητο αφού η Κομισιόν επανέλαβε γνωστά στοιχεία για παρελθόντα έτη και δεν παρουσίασε κανένα πρόγραμμα ή σχέδιο δράσης για το μέλλον.

Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης και της απάντησης:

Ερώτηση:

H εφαρμογή της "Πράσινης Ενίσχυσης" στους αγρότες μέσω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την πενταετία 2015-2020 προβλέπει ότι οι εκμεταλλεύσεις με αρόσιμες εκτάσεις άνω των 100 στρεμμάτων υποχρεούνται να εναλλάσσουν τουλάχιστον 2 καλλιέργειες με μέγιστη κάλυψη 75% για την κύρια καλλιέργεια, και ότι οι εκμεταλλεύσεις με αρόσιμες εκτάσεις άνω των 150 στρεμμάτων υποχρεούνται σε διατήρηση του 5% της έκτασης για περιοχή οικολογικής εστίασης.

Η καλλιέργεια βαμβακιού, η οποία στην Ελλάδα καταλαμβάνει το 40-45% των αρδευόμενων εκτάσεων και αποτελεί πηγή εισοδήματος για περίπου 100.000 αγροτικές οικογένειες, επιδοτείται με συνδεδεμένη ενίσχυση 187 εκατ. € για καλλιεργούμενη έκταση 2,5 εκατ. στρεμμάτων. Όμως, με την πολιτική που προτείνεται, προβλέπεται ότι η καλλιέργεια βάμβακος θα μειωθεί στα 2 εκατ. στρέμματα, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα την πρόσθετη απώλεια αγροτικών εισοδημάτων από τη συνδεδεμένη ενίσχυση βάμβακος ύψους 40 εκατ. ευρώ[1].

Ενόψει των παραπάνω ερωτάται η Επιτροπή:

Ποια μέτρα έχουν ληφθεί ή έχουν σχεδιαστεί για να προστατευτεί το εισόδημα των αγροτών-δικαιούχων συνδεδεμένων ενισχύσεων, ειδικά στις χώρες της οικονομικής κρίσης όπου οι αγρότες αποτελούν ένα από τα πιο αδύναμα οικονομικά τμήματα του πληθυσμού;

Απάντηση

Δυνάμει του πρωτοκόλλου αριθ. 4 το οποίο επισυνάπτεται στη συνθήκη προσχώρησης της Ελλάδας του 1979, και το οποίο επικυρώθηκε από όλα τα κράτη μέλη, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την υποχρέωση να συνεχίσει την παροχή στήριξης στην παραγωγή βάμβακα. Ειδικότερα, η παράγραφος 3 του πρωτοκόλλου προβλέπει ότι στη στήριξη για το βαμβάκι πρέπει να περιλαμβάνεται η χορήγηση ενισχύσεων στην παραγωγή. Προκειμένου να εξειδικευθούν οι εν λόγω υποχρεώσεις, η μεταρρύθμιση των άμεσων ενισχύσεων περιλαμβάνει ειδική ενίσχυση καλλιέργειας για το βαμβάκι.

Η ενίσχυση χορηγείται ανά εκτάριο επιλέξιμης έκτασης βαμβακοκαλλιέργειας. Ως επιλέξιμη έκταση νοείται η έκταση που βρίσκεται σε γεωργική γη, την οποία το κράτος μέλος έχει εγκρίνει για βαμβακοπαραγωγή, η οποία έχει σπαρεί με εγκεκριμένες ποικιλίες και έχει πράγματι συγκομισθεί υπό κανονικές συνθήκες ανάπτυξης των φυτών. Η ενίσχυση καταβάλλεται για βαμβάκι υγιούς, ανόθευτης και σύμφωνης με τα συναλλακτικά ήθη ποιότητας, ανάλογα με τις βασικές εκτάσεις, τις αποδόσεις και τα ποσά αναφοράς, που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1307/2013[2].

Ο αριθμός των επιλέξιμων εκταρίων βαμβακοκαλλιέργειας για το 2012 και το 2013 στην Ελλάδα ήταν, αντίστοιχα, 279 472,31 και 247 053,49, ενώ η βασική έκταση καλύπτει 250 000 εκτάρια. Δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στον αριθμό των εκταρίων βαμβακοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, δεδομένου ότι τα σχετικά στοιχεία αφορούν τη μετά το 2015 περίοδο.

[1]     Εφημερίδα "Μακεδονία", 20 Μαρτίου 2015.

[2]     ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 608.