Tοποθέτηση της Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Β' Αθήνας και Προέδρου της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου, Χαράς Καφαντάρη, στη χθεσινή συνεδρίαση της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος, με θέμα «Φράγματα και μικρά Υδροηλεκτρικά έργα»

Ευχαριστούμε πάρα πολύ για την ενημέρωσή τους εκλεκτούς καλεσμένους και επιστήμονες, στην Επιτροπή μας, σήμερα.

Σαφώς ένα άλλο ενεργειακό μοντέλο, απαιτείται και σε αυτό δεν διαφωνούμε, στο οποίο ενεργειακό μοντέλο η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε βάρος των ορυκτών καυσίμων κ.λπ.. Μέσα σε αυτό το ενεργειακό μοντέλο το οποίο συντάσσεται και υπάρχουν απ' ό,τι γνωρίζω κάποιες κινήσεις που γίνονται και από την πλευρά του Υπουργείου, όπου θα έρθει και με τα σχετικά νομοσχέδια και τα λοιπά, άμεσα, στο άμεσο χρονικό διάστημα για τις Α.Π.Ε., σαφώς καθοριστικό ρόλο παίζουν και τα υδροηλεκτρικά έργα.

Εγώ θα ήθελα όμως να βάλω μια άλλη διάσταση που δεν την άκουσα και εγώ, τη θεωρώ καθοριστική και είναι σε σχέση με αυτό το κομμάτι που λέγεται υδροηλεκτρικά, μικρά και μεγάλα.

Βέβαια, έχει να κάνει με τον παράγοντα νερό σαν φυσικό πόρο, ο οποίος είναι σε ανεπάρκεια και βρίσκεται σε κίνδυνο, κινδυνεύει, την στιγμή που βρισκόμαστε σε μια φάση επελαύνουσας κλιματικής αλλαγής.

Άρα, αυτό το φυσικό πόρο, το νερό, πρέπει να τον προσέχουμε «σαν τα μάτια μας».

Αυτό, σαφώς και έχει σχέση και με το κομμάτι που λέμε υδροηλεκτρικά, μικρά ή μεγάλα.

Ένα σημαντικό μειονέκτημα, θα έλεγα, όλων των υδροηλεκτρικών και των μικρών φυσικά, είναι ειδικά στις σημερινές συνθήκες, ότι έχουν μεγαλύτερη παραγωγή τον χειμώνα με τις βροχές κ.λπ., σε σχέση με το καλοκαίρι που είναι και η περίοδος ξηρασίας, αλλά και όλα αυτά που γνωρίζουμε και έχουν να κάνουν σαφώς με την κλιματική αλλαγή.

Θα ήθελα να πω όμως, ότι στην πατρίδα μας και ο νόμος ουσιαστικά, αναφέρει για τα μικρά υδροηλεκτρικά σε σχέση με τα μεγάλα, ο όρος μικρό, αναφέρεται στο μέγεθος της παρεχόμενης ενέργειας και όχι τόσο στο μέγεθος των ενδεχόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες εξαρτώνται κυρίως από τα ειδικά χαρακτηριστικά του έργου, καθώς και του χώρου στον οποίο θα κατασκευαστεί.

Το πρώτο βήμα ουσιαστικά για να γίνει μια επένδυση σε μικρό υδροηλεκτρικό, δηλαδή, για την διερεύνηση της σκοπιμότητας της επένδυσης, είναι μία υδρογεωλογική μελέτη, με πλήρεις μετρήσεις παροχών ποταμού και ρέματος.

Επίσης, γίνεται μικροτομή παράλληλα με την κοίτη, ώστε να εκτιμηθούν τα δυνατά σημεία υδροληψίας και του σταθμού παραγωγής.

Στόχος, βέβαια, είναι, να υπάρχει μεγάλη υψομετρική διαφορά ανάμεσα στα δύο σημεία, ώστε να εκμεταλλευόμαστε την δυναμική ενέργεια η οποία παράγεται.

Εδώ θα ήθελα, κυρία Πρόεδρε, να πω, ότι πιστεύω σήμερα, ότι πέραν των εκλεκτών καλεσμένων καλό θα ήταν να ήταν παρών και ένας υδρογεωλόγος, που είναι πολύ σημαντικό στο κομμάτι αυτό και θα έπρεπε να είναι παρών αυτή τη στιγμή, για να μας πει και κάποια πράγματα σχετικά με αυτό.

Επίσης, θα έλεγα, ότι ακολουθείται μια διαδικασία για να δοθεί μία άδεια για το μικρό υδροηλεκτρικό, πέραν αυτών που είπα, όπως υδρογεωλογική μελέτη κ.λπ., υπάρχουν ειδικά πακέτα λογισμικού για τον υπολογισμό της ενεργειακής απολαβής του έργου με εναλλακτικά σενάρια έργων κ.λπ., ανάλογα με την παροχή και την δυναμική ενέργεια υδάτων γίνεται η επιλογή κατάλληλου υδροστρόβιλου. πάντα, όλα αυτά, σαφώς και τα ξέρουν οι μηχανικοί.

Επίσης, ακολουθεί η τεχνοοικονομική μελέτη του έργου και βέβαια, διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης που προϋποθέτει την κατάρτιση του σχεδίου διαχείρισης υδατικών πόρων, το οποίο οδηγεί και στην άδεια χρήσης νερού.

Εδώ είναι ένα ζήτημα και για τις υπηρεσίες του Υπουργείου, για τα διαχειριστικά σχέδια τα οποία, τώρα, πρέπει νομίζω να επικαιροποιηθούν στις καινούργιες συνθήκες, μελέτη περιβαλλοντικών όρων και αιτήσεων εγκρίσεων από διάφορους φορείς, σύναψη σύμβασης σύνδεσης με το δίκτυο, άδεια λειτουργίας και σταθμού κ.λπ.

Όσο αφορά τα μικρά υδροηλεκτρικά, υπάρχουν τα μειονεκτήματα, υπάρχουν και τα πλεονεκτήματα. Στα θετικά είναι η απουσία εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, NO_X και διοξειδίου του θείου, συμβολή στην αύξηση της οξυγόνωσης των υδατορεμάτων και όταν υπάρχει ταμιευτήρας μπορεί να δημιουργεί νέους βιότοπους.

Από την άλλη μεριά, όμως, έχουμε και κάποια αρνητικά και στα μικρά, όπως η οπτική όχληση και ο θόρυβος όσο αφορά την επίδραση στο περιβάλλον. Βέβαια, πολύ πιο έντονος είναι ο θόρυβος όταν είναι μεγάλο. Έχουμε θνησιμότητα ιχθυοπανίδας που είναι ένα ζήτημα, γιατί τη βιοποικιλότητα εμείς την έχουμε πολύ ψηλά και νομίζω ότι συμφωνούμε, που σημαίνει κατάλληλος σχεδιασμός, δηλαδή χρήση παγίδων ιχθυοπανίδας στην υδροληψία και χρήση ιχυθυοδρόμων όπου απαιτείται. Χρειάζεται σύνδεση με το δίκτυο, δηλαδή αποκατάσταση της περιοχής και κύρια με υπόγειες εργασίες θα ήταν μια πρόταση. Υπάρχει επίδραση στη χλωρίδα και στους υδατικούς πόρους με μείωση της επέμβασης σε οικοσυστήματα εκχέρσωσης βλάστησης και εξασφάλιση οικολογικής παροχής και χρήσεων νερού. Επίσης, στο οδικό δίκτυο υπάρχει περιορισμός των επιπτώσεων και, βέβαια, χρήση του υφιστάμενου δικτύου όπου είναι εφικτό το ήδη υπάρχον, καθώς και κατάλληλη διάνοιξη δρόμων, αποκατάσταση πρανών, φυσικής βλάστησης, συντήρηση του οδικού δικτύου και λοιπά.

Κλείνοντας θα ήθελα να ακούσω και από το Υπουργείο και να βάλω και τη διάκριση «ύδατα αναψυχής». Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό για τη χώρα μας. Δεν σημαίνει ότι όπου υπάρχει ρέμα ή μικρός ποταμός και προϋποθέσεις διαφοράς δυναμικού, να αξιοποιούμε το νερό με μικρό έστω υδροηλεκτρικό, όταν και αυτοί οι ποταμοί προσφέρουν σημαντικά στην εθνική οικονομία σαν ύδατα αναψυχής μέσω του τουρισμού και οποιεσδήποτε δραστηριότητες αυτό συνεπάγεται. Σε σχέση με αυτό, θα ήθελα μια απάντηση για το πώς το βλέπει το Υπουργείο. Ευχαριστώ!