Την ανάγκη καταπολέμησης των εξαγωγών ναρκωτικών ουσιών από χώρες των Βαλκανίων αναγνώρισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά από σχετική ερώτηση του Κώστα Χρυσόγονου. Ο Ευρωβουλευτής είχε σταθεί σε διεθνή δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία η έξαρση των εξαγωγών ναρκωτικών από τα Βαλκάνια και ιδιαίτερα την Αλβανία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα επικερδής για τους παραγωγούς και την τοπική μαφία τα τελευταία χρόνια, τονίζοντας πως οι εξαγωγές προς την Ιταλία, την Ελλάδα και άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής ανέρχονται σε αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ κατ’ έτος. To γεγονός αυτό καθιστά την Αλβανία κέντρο εξαγωγών ηρωίνης, κάνναβης και λαθραίων προϊόντων. Κλείνοντας την ερώτησή του είχε καλέσει την Επιτροπή να σχολιάσει τους ελέγχους που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό των κρατών-μελών αλλά και να πάρει μέτρα για τον περιορισμό των εξαγωγών. Στην απάντησή του ο Επίτροπος Αβραμόπουλος παρατήρησε πως η οδός των Βαλκανίων εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια οδό διακίνησης ηρωίνης στην ΕΕ, ενώ τα Βαλκάνια είναι επίσης περιοχή παραγωγής ναρκωτικών, π.χ. καλλιέργειας κάνναβης. Παράλληλα επεσήμανε πως η απάντηση της ΕΕ είναι πολλαπλή, μέσω της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων φορέων, αλλά και μέσω της στήριξης που παρέχει η Ευρωπόλ στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου. Υπογράμμισε όμως πως κύριο στόχο αποτελεί οχι μόνο η καταπολέμηση της προσφοράς αλλά και η μείωση της ζήτησης ναρκωτικών ουσιών.

Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης:

Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα[1], η έξαρση των εξαγωγών ναρκωτικών ουσιών από τα Βαλκάνια και ιδιαίτερα την Αλβανία, έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα επικερδής για τους παραγωγούς και την τοπική μαφία τα τελευταία χρόνια. Ιδιαίτερα οι εξαγωγές προς την Ιταλία, την Ελλάδα και άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής ανέρχονται σε αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ κατ’ έτος. Η Αλβανία έχει μετατραπεί σε κέντρο εξαγωγών ηρωίνης, κάνναβης και λαθραίων προϊόντων, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας. Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλούν μάλιστα οι συζητήσεις για τις διασυνδέσεις των εμπόρων ναρκωτικών με την κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας. Καθώς οι τραγικές συνέπειες της χρήσης των ουσιών αυτών είναι γνωστές, καλούμαστε να πάρουμε άμεσα μέτρα με στόχο τον περιορισμό τους.

Ερωτάται η Επιτροπή:

1. Είναι ενήμερη για τα στοιχεία που σχετίζονται με το εμπόριο ναρκωτικών στα Βαλκάνια, τη Μεσόγειο αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη;

2. Τι προτίθεται να κάνει ώστε να περιορίσει τις εξαγωγές από χώρες των Βαλκανίων, όπου έμποροι ναρκωτικών εκμεταλλεύονται την εύκολη πρόσβαση σε χώρες της Ένωσης με στόχο την προώθηση των προϊόντων αυτών;

3. Θεωρεί πως διενεργούνται επαρκείς έλεγχοι στο εσωτερικό των κρατών μελών με στόχο την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών;

Απάντηση του κ. Αβραμόπουλου

εξ ονόματος της Επιτροπής

(17.1.2017)

Η παραδοσιακή οδός των Βαλκανίων συνδέει το Αφγανιστάν με το Ιράν και στη συνέχεια με την Τουρκία και μέσω τριών διαδρομών μέσω των Βαλκανίων καταλήγει στη Δυτική Ευρώπη. Αν και πιθανότατα η οδός των Βαλκανίων εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια οδό διακίνησης ηρωίνης στην ΕΕ, είναι προφανής η αύξηση της διαφοροποίησης των οδών και των μέσων μεταφοράς που χρησιμοποιούνται[2]. Τα Βαλκάνια είναι επίσης μια περιοχή παράνομης παραγωγής ναρκωτικών, π.χ. της καλλιέργειας κάνναβης.

Η απάντηση της ΕΕ σε αυτά τα φαινόμενα ήταν και εξακολουθεί να είναι πολλαπλή: εκτός της ΕΕ μέσω της στήριξης της επιβολής του νόμου καθώς και της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων φορέων εντός και μεταξύ των ενδιαφερομένων χωρών μέσω πολλών εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων στήριξης (π.χ. το πρόγραμμα «δρόμος της ηρωίνης»)· στο εσωτερικό της ΕΕ μέσω της στήριξης από την Ευρωπόλ στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου των κρατών μελών και της αναγνώρισης του λαθρεμπορίου ναρκωτικών ως προτεραιότητας στο πλαίσιο του κύκλου πολιτικής της ΕΕ για το οργανωμένο και το σοβαρό διεθνές έγκλημα[3]. Η απάντηση της ΕΕ δεν επικεντρώνεται μόνο στις σχετικές με την επιβολή του νόμου πτυχές αλλά και σε θέματα σχετικά με τη μείωση της ζήτησης ναρκωτικών, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά (2013-2020)[4].

Η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση που συμπεριλαμβάνει την εμφάνιση νέων ουσιών και τρόπων διανομής και πληρωμής. Κάθε επιτυχημένη στρατηγική για την καταπολέμηση των παράνομων ναρκωτικών πρέπει να είναι ισορροπημένη, συμβάλλοντας στη μείωση της ζήτησης και της προσφοράς ναρκωτικών εντός της ΕΕ.

[1]     http://www.economist.com/news/europe/21707556-albania-seeks-contain-spread-cannabis-plantations-hash-and-burn

[2]     Έκθεση 2016 για τις αγορές ναρκωτικών στην ΕΕ, Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2016

[3]     15358/10 COSI 69 ENFOPOL 298 CRIMORG 185 ENFOCUSTOM 94

[4]     ΕΕ C 402 της 29.12.2012, σ. 1