Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Φ. Βάκη στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, την Τετάρτη 12/07/2017 κατά την επεξεργασία του σ/ν του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων και άλλα θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού»

Ολόκληρη η ομιλία:

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εφόσον είναι κατ΄ άρθρον η συζήτηση επιτρέψτε μου και εμένα δύο λόγια για τα άρθρα. Αλλά πριν εισέλθω σε αυτό, κάποιες οφειλόμενες απαντήσεις σε κάποιες αιτιάσεις, αντεγκλήσεις και υπερβολές που ακούστηκαν και από τη μείζονα και από την ελάσσονα Αντιπολίτευση.

Ακούσαμε ότι υπάρχει μια φοβερή αμηχανία υπεράσπισης από τη συμπολίτευση του υπό συζήτηση νομοσχεδίου. Ακούσαμε για δυσφορία, ακούσαμε για την ακρόαση των φορέων ότι υπήρξε μια ομοβροντία και ένας καταιγισμός κριτικής και διάφορα άλλα.

Για να ρίξουμε λίγο τους τόνους και να τα δούμε τα πράγματα νομίζω στις πραγματικές τους διαστάσεις, δεν έχω καμία πρόθεση να κάνω και εγώ αντιπολιτευτικές  κορόνες, επιτρέψτε μου να κάνω κάποιες ερωτήσεις.

Ποιος έδωσε αναρωτιέμαι εντολή ελέγχου αυτού του σκανδάλου, του διαχρονικού  σκανδάλου, που λεγόταν Α.Ε.Π.Ι.;

Ποιος έστειλε ορκωτούς λογιστές, και όχι ανώδυνα, για να κάνει έλεγχο;

Το σκάνδαλο Α.Ε.Π.Ι., το ότι επί σειρά ετών λυμαινόταν χρήμα του δημοσίου και χρήμα των δημιουργών δεν το ξέραμε; Δεν το ξέραμε τόσα χρόνια; Ήταν κρυφό; Διερωτώμαι.

Άλλο ερωτήματα. Θα πρέπει ή δεν θα πρέπει να μπει μια τάξη σε αυτό το τοπίο που λέγεται πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα; Θα μου πει κάποιος και εύλογα υπάρχει το νομοσχέδιο του 1993, ο ν.2121. Παρήλθαν πάρα πολλά χρόνια από τότε και χρήζει επικαιροποίησης όχι μόνο επειδή έχουν περάσει 20 χρόνια και, αλλά γιατί είναι και τέτοια η τεχνολογική εξέλιξη που θα πρέπει να επικαιροποίησουμε συν τοις άλλοις και να εννοιολογίσουμε ξανά τον όρο «πνευματικό δικαίωμα».

Παρήλθε  ανεπιστρεπτί η Γουτεμβέργιος ως εποχή. Έχουμε εισέλθει εδώ και χρόνια στην εποχή της ψηφιοποίησης, άρα και ενιαίες όπως πνευματικό δικαίωμα χρειάζονται επικαιροποίηση και ως εκ τούτου και το νομικό πλαίσιο τα οποία θα τα προστατεύει και θα τα θωρακίζει.

Είπατε για τον Επίτροπο. Να ρωτήσω το εξής, εάν έμπαινε μέσα κάποιος τραπεζικός Επίτροπος, αυτά τα συζητήσαμε και χθες, πρέπει βεβαίως να σπάσει το απόστημα Α.Ε.Π.Ι. αυτό νομίζω δεν το συζητάμε, μπαίνει μέσα ο τραπεζικός επίτροπος, θα εγγυηθεί το ελληνικό δημόσιο τα χρέη της γνωστής αμαρτωλής οικογένειας; Το ίδιο πράγμα που είχε γίνει με το Μέγαρο Μουσικής, αναφέρθηκε σε αυτό και ο κ. Σκουρολιάκος χθες, ο Εισηγητής, όπου φορτώσατε το ελληνικό δημόσιο με 350 εκατ., θέλετε να γίνει; Ή μήπως θέλουμε να κλείσει, να μείνουν απλήρωτοι οι δημιουργοί;

Κοιτάξτε. Εγώ δεν έχω καμία αμφιβολία ότι πρόκειται περί ενός δυσεπίλυτου γρίφου το νομοσχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα γιατί καλείται να συμφιλιώσει αντικρουόμενα συμφέροντα και αντιθέσεις.

Θα πρέπει να βρει ένα σημείο ισορροπίας μεταξύ δημιουργών, χρηστών, οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, Α.Ο.Δ. κ.λπ. και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.

Και δεν αμφισβητώ ότι υπάρχουν και προβλήματα στο νομοσχέδιο. Εγώ έμαθα πολλά, επαναλαμβάνω, από την ακρόαση των φορέων ότι υπάρχουν τυχόν ατέλειες, αβλεψίες. Τέλεια νομοθετήματα δεν υπάρχουν. Εδώ είμαστε να τα συζητήσουμε, να τα βελτιώσουμε, αλλά με μια διάθεση δημιουργική, καλόπιστη, συναινετική και με συνθέσεις.

Δεν χρειάζεται τώρα να βρούμε και το πεδίο των πνευματικών δικαιωμάτων ως πεδίον δόξης λαμπρόν και να αρχίσουμε και τους επικοινωνιακούς μαξιμαλισμούς και τις αντιπολιτευτικές κορόνες.

Να πω δύο λόγια στον ελάχιστο χρόνο που μου έχει απομένει όμως και για κάποια άρθρα. Θεωρώ ότι ο σκοπός, λοιπόν, του υπό συζήτηση νομοσχεδίου καθίσταται σαφής από το πρώτο του άρθρο. Σκοπός είναι η ρύθμιση της συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων με τη δημιουργία ενός προστατευτικού νομικού κελύφους.

Μοναδικός γνώμονας νομοθέτησης δεν είναι κανένας άλλος. Δεν είναι μόνο η συμβατική μας υποχρέωση ως προς την ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας, αλλά είναι κυρίως μια διαυγής, πρωτίστως μια δίκαιη και χρηστή διαχείριση, δίνω έμφαση στο «χρηστή», των ποσών που εισπράττονται προκειμένου να αμειφθούν οι δημιουργοί και, για να μην τους ξεχνάμε και αυτούς, χωρίς να αδικούνται οι χρήστες.

Είναι άλλο πράγμα το καφενείο στην παραμεθόριο, είναι άλλο πράγμα το Club στην Εκάλη. Συνεπώς, αποπειράται το νομοσχέδιο μια ισορροπημένη λύση, όπως είπα προηγουμένως, ενός γόρδιου δεσμού των δύσκολων και μέχρι πρότινος και σκοτεινών αν θέλετε σχέσεων, μεταξύ δημιουργών, χρηστών, οργανισμών συλλογικής διαχείρισης ή των ανεξάρτητων οντοτήτων διαχείρισης, στους οποίους συγκαταλέγεται και οι εν πολλές αμαρτίες περί πεσούσα ΑΕΠΙ, όπως εύστοχα την χαρακτήρισε χθες ο συνάδελφός Βουλευτής και στην ιστορία της οποίας καλό είναι να γίνει μνεία και αύριο στην Ολομέλεια.

Επομένως, σε αυτό το πλαίσιο, το νομοσχέδιο επιχειρεί μια θωράκιση ή ακριβέστερα μια ακριβή οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων του ΟΠΙ, ήτοι Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, που οφείλει να ελέγχει και να αδειοδοτεί τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης και τις ανεξάρτητες οντότητες διαχείρισης και επιπλέον πέραν της θεσμικής θωράκισης και της διαφάνειας, κάποια άρθρα του νομοσχεδίου, κατά τη γνώμη μου εμφορούνται και από ένα πνεύμα συμμετοχικότητας, συμμετοχικής δημοκρατίας. Για παράδειγμα, αναβαθμίζεται η Γενική Συνέλευση των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, που θεωρείται πλέον το κύριο όργανο λήψης αποφάσεων και στο οποίο μπορούν να μετάσχουν όλα τα μέλη του οργανισμού.

Σημαντική, στο άρθρο 9, κι η δυνατότητα που δίδεται και στις ανεξάρτητες οντότητες διαχείρισης με δεσπόζουσα θέση, η θέσπιση Γενικής Συνέλευσης και η συγκρότηση του Εποπτικού Συμβουλίου για να υπάρχει μια εποπτεία και ένας έλεγχος, το οποίο θεραπεύει και το κενό του νόμου του 1993. Άρθρο 11, επιχειρεί να διαφυλάξει δικαιούχους από τυχόν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης. Ως προς την τακτική αμοιβή τώρα των δικαιούχων, το άρθρο 19, παράγραφος 2, θέτει απώτατο χρονικό όριο, εντός του οποίου οι δικαιούχοι θα πρέπει να λαμβάνουν τα ποσά από τα δικαιώματά τους, να μην έχουμε αυτό το έναντι ή το θα δούμε, το οποίο βασάνισε πλείστους όσους δημιουργούς και βασανίζει.

Ενώ στο άρθρο 22, παράγραφος 8, ενισχύει και η διαφάνεια μέσω των ηλεκτρονικών συναλλαγών και των τραπεζών μεταξύ χρηστών και οργανισμών και επιτέλους ένα πλαφόν εύλογο, το συζητάμε συνάδελφοι, το 20% από το 36% που ήταν. Ας πάμε στο επίμαχο θέμα -τα είπαμε πριν- και του επιτρόπου, με αφορμή τον αμαρτωλό βίο και πολιτεία της ΑΕΠΙ, αλλά και την μεμπτή ηθική της οικογένειας που λυμαινόταν ανερυθρίαστα και συστηματικά τα δικαιώματα των δημιουργών και το δημόσιο συμφέρον. Διαβάσαμε το πόρισμα της εταιρίας, της Ερνστ-γιανγκ και ήταν καταπέλτης. Μισθοί 52.000 ευρώ το μήνα και οι δημιουργοί στα αζήτητα την ίδια ώρα. Από τα 21 εκατ.  ευρώ εισπράξεων, βρέθηκαν στα ταμεία τα 3 εκατομμύρια, διερωτώμαι, τις πταίει;

Δηλαδή, σε λίγο θα μας κατηγορήσετε επειδή στείλαμε ορκωτούς λογιστές, οι ορκωτοί λογιστές φταίνε ή ο μετέπειτα ορισμός επιτρόπου; Ή η διασπάθιση αυτών των ποσών επί σειρά ετών και γι` αυτό το έγκλημα ουδείς ομιλούσε ή ως Πόντιοι Πιλάτοι νίπταμε τας χείρας μας; Θα πρέπει λοιπόν να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη αμοιβή, η δυνατότητα αμοιβής των δημιουργών και να μπει επιτέλους μια τάξη με όρους διαφάνειας, λογοδοσίας και χρηστής διοίκησης. Μπορεί να έχει προβλήματα το νομοσχέδιο, ναι, έχει ατέλειες , το επαναλαμβάνω, εδώ είμαστε να το συζητήσουμε, αλλά είναι μια καλή αρχή και είναι εκ των ων ουκ άνευ για να αποδοθεί και η κοινωνική δικαιοσύνη και στους δημιουργούς και στους χρήστες και να υπάρχει μια τάξη σ` αυτό το μέχρι τώρα άναρχο τοπίο. Για τα υπόλοιπα αύριο στην Ολομέλεια, σας ευχαριστώ.