.

Κύριε Πρόεδρε, το παρελθόν πολλές φορές μας εκπλήσσει με την επικαιρότητά του. Θα ήθελα να πω στους συναδέλφους της Νέας Δημοκρατίας, οι οποίοι αναφέρονται με ιδιαίτερο πάθος στο άρθρο 3 εκδηλώνοντας τη μεγάλη αγάπη τους για την Ορθοδοξία και την ελληνική Εκκλησία, ότι ο Κοραής μόνον εθνομηδενιστής δεν ήταν. Ας τον διαβάσουν λίγο για να μάθουν τις απόψεις του, γιατί φαίνεται διαβάζουν επιλεκτικά κάποια πράγματα.
Κύριε Πρόεδρε, πράγματι συζητούμε τον πιο θεμελιώδη χάρτη της χώρας, που είναι το Σύνταγμα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι το πολιτικό προσωπικό, παρά το γενικότερο κλίμα που υπάρχει τους τελευταίους μήνες, έχει αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και συζητάει με έναν εξαιρετικά σοβαρό τρόπο αυτήν την πολύ σημαντική διαδικασία αυτών των ημερών.
Σχετικά με το άρθρο 3 θα ήθελα να πω τα εξής. Αν παρακολουθήσει κανείς την εκκλησιαστική ιστορία, ακόμα και από τα βυζαντινά χρόνια, θα διαπιστώσει ότι οι τριβές πάντοτε υπήρχαν στις σχέσεις Πολιτείας και Εκκλησίας. Υπήρξαν και δύσκολες στιγμές. Αν προσπαθήσει να έχει μία απόσταση από τα τεκταινόμενα τα τελευταία διακόσια χρόνια και είναι ένας από τους ανθρώπους που ειλικρινά αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε η Ορθοδοξία στη ζωή αυτού του λαού, είναι εύκολο να συναγάγει το ειλικρινές συμπέρασμα και όχι το τυχοδιωκτικό, της σκοπιμότητας, ότι η Ορθοδοξία έχασε από αυτόν τον εναγκαλισμό, γιατί δεν έχει ανάγκη να φοβάται η Ορθοδοξία, μέσα από μία πορεία δύο χιλιάδων χρόνων, αν θα έχει την υποστήριξη του Κράτους. Η Ορθοδοξία θα έχει πολύ μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και πολύ μεγαλύτερη καταξίωση στη συνείδηση των πολιτών, εάν έχει τη δική της αυτονομία.
Γιατί χρησιμοποιήθηκε, κύριε Πρόεδρε, η Ορθοδοξία, δυστυχώς, από το πολιτικό σύστημα. Τον εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο κάποιοι έβαλαν την Ορθοδοξία να τον αναθεματίσει. Και σήμερα μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι αυτή ήταν μία πράξη που ωφέλησε το έθνος;
Από τέτοια, λοιπόν, λάθη πρέπει να απαλλάξουμε, από τον εναγκαλισμό της Ορθοδοξίας με το ελληνικό κράτος. Δεν ήθελα να θυμίσω, αλλά θα θυμίσω, τι έγινε με τις ταυτότητες. Και ερωτώ όλους τους ιεράρχες που ξέρουν ποια είναι η σχέση μου μαζί τους: Τήρησε η Νέα Δημοκρατία αυτό που υποσχέθηκε τότε ή το ξέχασε μόλις ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, με εκείνον τον φοβερό σάλο, όπου όλοι μαζί, από τον τότε αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας, δήλωναν ότι μόλις θα έρθει η Νέα Δημοκρατία θα αποκαταστήσει αυτό το λάθος που έγινε;
Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να απαλλαγούμε όλοι από εμμονές και στερεότυπα, γιατί αυτά οδηγούν σε στρεβλώσεις, γιατί με αυτήν τη λογική αποκλείσαμε όλα αυτά τα χρόνια το να υπάρχει ένα νεκροταφείο για μουσουλμάνους στην Αττική.
Και τι κάναμε εμείς οι πατριώτες, οι πολύ πατριώτες, που αγαπάμε την Ελλάδα τόσο πολύ που από την αγάπη μας καμιά φορά, από τα λάθη που κάνουμε κινδυνεύουμε να την πνίξουμε. Στέλνουμε τους μουσουλμάνους που πεθαίνουν να τους θάβουν στη Θράκη. Και δεν στέλνουμε μόνο τους μουσουλμάνους της Θράκης, αλλά στέλνουμε μουσουλμάνους από οποιαδήποτε χώρα που μπορεί να τύχει να πεθάνουν εδώ στην Αθήνα. Τι είναι η Θράκη δηλαδή; Πού παραπέμπει αυτό; Το έχουμε σκεφτεί καθόλου εμείς οι πολύ πατριώτες;
Νομίζω, λοιπόν, ότι δεν έχει να φοβηθεί η Ορθοδοξία από αυτόν τον διαχωρισμό. Είναι υποκριτικό αυτό που κάνουν σήμερα τα πολιτικά κόμματα, γιατί ξέρουμε πολύ καλά ότι σε άλλες προσπάθειες συνταγματικής αναθεώρησης είχαν άλλη θέση.
Και αυτά δεν είναι ζητήματα για να παίζουμε. Γιατί εγώ πιστεύω ότι όλοι αγαπούμε την Ορθοδοξία. Γιατί όλοι αναγνωρίζουμε στη συντριπτική πλειοψηφία, με όποια προσέγγιση και αν έχουμε, τον πολύ σημαντικό της ρόλο και σε εθνικές στιγμές δύσκολες και σε κοινωνικά δύσκολες στιγμές.
Πάω στο άρθρο 16. Κύριε Πρόεδρε, πρέπει να ξεκινήσουμε από την παραδοχή ότι η ελληνική οικογένεια έχει ένα εξαιρετικό πάθος για να στηρίξει τα παιδιά της, είναι διατεθειμένη να στερηθεί τα πάντα για να μορφώσει τα παιδιά της.
Εγώ νιώθω την ανάγκη κατ’ αρχάς να κάνω μία μνεία σε ανθρώπους, όπως ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο Ευάγγελος Παπανούτσος και ο Λουκής Ακρίτας όταν το 1964 καθιέρωσαν τη δωρεάν παιδεία. Έτσι λειτούργησε το «κοινωνικό ασανσέρ» και δόθηκε η δυνατότητα στον φτωχό να γίνει και γιατρός και δικηγόρος, γιατί μέχρι τότε ο εργάτης γινόταν εργάτης, το παιδί του εργάτη γινόταν εργάτης, το παιδί του αγρότη γινόταν αγρότης. Όλοι ξέρουμε τι γινόταν μέχρι τότε και τι έγινε από κει και πέρα.
Έχουμε μία συζήτηση για τα ελληνικά πανεπιστήμια και είναι λάθος ο τρόπος με τον οποίον προσεγγίζουμε αυτό το θέμα. Βεβαίως, υπάρχουν αδυναμίες. Βεβαίως, πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν ζητήματα όπως η οικογενειοκρατία στα ελληνικά πανεπιστήμια. Εγώ πιστεύω ότι έγιναν πολλές προσπάθειες στο παρελθόν με θετική διάθεση, όμως, δεν έφτασαν εκεί που πρέπει να φτάσει το ελληνικό πανεπιστήμιο.
Από την άλλη μεριά, όμως, υπάρχει ένα ζήτημα. Μήπως πρέπει να δούμε προνοητικά και να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο κάποια στιγμή τα ΙΕΚ της Πλατείας Κάνιγγος να γίνουν πανεπιστήμια, όπως έχουν γίνει σε άλλες χώρες με γνωστά αποτελέσματα και να πάμε σε ένα άλλο μοντέλο; Να το συζητήσουμε, ας κάνουμε ένα διάλογο...
Να πάμε σε μια διαδικασία συζήτησης. Εγώ λέω να συζητήσουμε το μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο με ηρεμία και να δούμε τι θα μπορούσε να προσφέρει ενδεχομένως.
Και ολοκληρώνω, κύριε Πρόεδρε, με κάτι που έχει σχέση και με την Ελλάδα και την Ευρώπη. Αυτήν τη στιγμή το μεγάλο όραμα μιας Ευρώπης των λαών, της κοινωνικής δημοκρατίας απειλείται από ένα διευρυνόμενο και επικίνδυνο ευρωσκεπτικισμό, γιατί ακριβώς οι δυνάμεις που κυβέρνησαν την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, άφησαν το κοινωνικό κράτος στην τύχη του.
Και ερχόμαστε εδώ και καταθέτουμε μία σειρά διατάξεων στο άρθρο 21 και στο άρθρο 22 για τα κοινωνικά αγαθά...

... για τα κοινά αγαθά, για μία σειρά διατάξεων που αφορούν την υγεία, την ασφάλιση. Και ειλικρινά δεν ξέρω γιατί τα κόμματα τα συντηρητικά δεν ψηφίζουν, αλλά δεν μπορώ να διανοηθώ τι θα πρόσθετε περισσότερο σε μία συνταγματική αναθεώρηση το ΚΚΕ και δεν ψηφίζει ιδιαίτερα αυτά τα δύο άρθρα, που επιχειρούν να ενισχύσουν το κοινωνικό κράτος συμβάλλοντας στη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων.
Είναι η μόνη αντιβίωση σε αυτό που συμβαίνει στις κοινωνίες σήμερα, που απειλούνται ακριβώς από τα φαινόμενα του κοινωνικού εκφοβισμού.
Ευχαριστώ.