Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε για το Σύνταγμα, για τον ανώτερο, τον υπέρτατο νόμο του κράτους, που είναι και το μεγαλύτερο αποκούμπι, το μεγαλύτερο και ασφαλέστερο καταφύγιο του κάθε Έλληνα πολίτη.
Οι διατυπώσεις ήδη του άρθρου 1 του Συντάγματος είναι εξόχως πανηγυρικές και χαρακτηριστικές. Άρθρο 1 παράγραφος 2: Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία. Άρθρο 1 παράγραφος 3: Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα.
Το μείζον ερώτημα, λοιπόν, που το έθεσαν και άλλοι συνάδελφοι και από όλα τα κόμματα: Εφόσον όλα γίνονται για τον λαό, τι έφταιξε για τη χρεοκοπία του 2010, που συγκλόνισε τη χώρα για οκτώ-εννέα χρόνια, που μείωσε το ΑΕΠ κατά 25%, που αύξησε την ανεργία στο 28%; Ελάτε να δείτε τι ανεργία είχαμε και έχουμε στη Δυτική Μακεδονία. Τι να πούμε για την ανεργία της νεολαίας, που έστειλε χιλιάδες μετανάστες στο εξωτερικό, που μείωσε συντάξεις και μισθούς; Αφού το Σύνταγμα προστατεύει τον λαό, πώς επέτρεψε να πάθει όλα αυτά, να χρεοκοπήσει και να υποφέρει όλα αυτά;
Διττό το ερώτημα: Πρώτον, μπορούσε το Σύνταγμα να αποτρέψει τις αιτίες που οδήγησαν στην κρίση; Δεύτερον, μπορούσε το Σύνταγμα να αποτρέψει τις συνέπειες της κρίσης, δηλαδή τα μνημόνια και τις δυσμενείς συνέπειες;
Η απάντηση και στα δυο ερωτήματα είναι ναι, υπήρχε η θεσμική θωράκιση. Τα ελληνικά Συντάγματα ήταν και παραμένουν προοδευτικά και φιλολαϊκά και εμείς θέλουμε να τα κάνουμε ακόμα περισσότερο προοδευτικά και φιλολαϊκά. Από καταβολής ελληνικού κράτους είχαν τέτοιο χαρακτηριστικό τα ελληνικά Συντάγματα.
Ποιος φταίει, λοιπόν; Τις πταίει; Είχαμε χρεοκοπία και πάλι τίθεται το ίδιο ερώτημα που έθεσε και ο Χαρίλαος Τρικούπης. Τις πταίει; Είναι βαρύτατες οι πολιτικές ευθύνες. Η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ φταίνε, που κυβέρνησαν τη χώρα ερήμην του ελληνικού λαού και άσκησαν τις εξουσίες όχι υπέρ αυτού, όπως ορίζει το Σύνταγμα, αλλά υπέρ των εαυτών τους. Αυτοί που τις άσκησαν τελικά, οι περισσότεροι, πλούτισαν ατομικά και ο λαός πτώχευσε.
Βέβαια ευθύνη έχει και η τέταρτη εξουσία, ο Τύπος και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, γιατί αντί να ελέγξει και να καταδείξει τα σφάλματα που γίνονταν, διαπλέχθηκε με τις άλλες εξουσίες και έτσι φτάσαμε στον γκρεμό και στη χρεοκοπία.
Δεν λειτούργησε, λοιπόν, σωστά η δημοκρατία ούτε πριν την κρίση, καθώς όλες οι πολιτικές δυνάμεις έβλεπαν τον κατήφορο της χώρας σε βάρος του ελληνικού λαού και δεν έκαναν τίποτα για αυτό, αλλά ούτε και στα πρώτα χρόνια της κρίσης, καθώς οι κυβερνώντες τότε -η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ- υποχώρησαν άτακτα, χωρίς καμία εφαρμογή του Συντάγματος, μπροστά στις δημοσιονομικές απειλές των δανειστών μας.
Αυτές είναι, λοιπόν, οι βαρύτατες εγκληματικές πολιτικές ευθύνες -οι ποινικές είναι άλλο ζήτημα- της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ που κατέστρεψαν τη χώρα και μετά φόρτωσαν από πάνω την καταστροφή στον ελληνικό λαό, λέγοντας «εσείς φταίτε και εσείς θα τα πληρώσετε».
Τώρα μιλάνε για υπευθυνότητα. Για συνταγματική υπευθυνότητα μιλάει ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας, ο κ. Τασούλας. Η κυρία Μπακογιάννη και πολλοί ομιλητές από τη Νέα Δημοκρατία λένε ότι αν είχαμε βάλει δημοσιονομική πειθαρχία, δεν θα είχαμε χρεοκοπήσει. Δεν έφταιξαν, λοιπόν.
Θέλουν να ξεπλύνουν τα εγκληματικά πολιτικά τους λάθη με την υποσημείωση ότι έπρεπε να είχαμε τη δημοσιονομική πειθαρχία στο Σύνταγμα, λες και δεν είχαμε θεσμικά κατοχυρωμένες διατάξεις και στο Σύνταγμα και τους νόμους ώστε να μη γίνουν όλα τα εγκληματικά λάθη που έφεραν τη χώρα στη πτώχευση.
Έχουμε τώρα, λοιπόν, την ευκαιρία από τη μία να έχουμε ένα δημοκρατικό δίδαγμα για το πώς φτάσαμε εδώ πέρα και από την άλλη να θωρακίσουμε περαιτέρω το Σύνταγμά μας με ενίσχυση της λαϊκής κυριαρχίας και των κοινωνικών δικαιωμάτων για να αποφύγουμε στο μέλλον ξανά τέτοιες περιπέτειες. Εκεί κινείται η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Θα μιλήσω και εγώ για τέσσερα, πέντε κομβικά, συμβολικά άρθρα, που είναι και τα πιο σημαντικά:
Μη μου πείτε ότι δεν συμφωνείτε πως έπρεπε να αλλάξει το άρθρο 86 για την ευθύνη των Υπουργών, ουσιαστικά για τη μη ευθύνη των Υπουργών, όπως και ο περιορισμός της ασυλίας των Βουλευτών. Όλοι ξέρουν ότι τα άρθρα αυτά δημιούργησαν το αίσθημα ότι το πολιτικό προσωπικό της χώρας και ιδίως οι Υπουργοί δεν ευθύνονται ποτέ και για τίποτα, λόγω της συντομότατης παραγραφής.
Μη μου πείτε ότι το αίσθημα αυτό δεν συντέλεσε στη διόγκωση των οικονομικών σκανδάλων καθ’ όλη τη δεκαετία του 2000, κάτι που συνέβαλε αποφασιστικά στη χρεοκοπία της χώρας.
Μη μου πείτε ότι δεν πρέπει να προστατευτεί συνταγματικά, όπως προτείνουμε, ο δημόσιος έλεγχος των βασικών κοινωνικών αγαθών, όπως το νερό και ηλεκτρική ενέργεια, τα οποία τόσο κινδύνεψαν κατά τη διάρκεια των μνημονίων.
Αυτό δεν είναι κάτι απλό και πρέπει να το ξέρει ο κόσμος, γιατί στις εθνικές, τις βουλευτικές εκλογές που θα ψηφίσουν, το ερώτημα θα είναι: «Θέλετε την προστασία της ηλεκτρικής ενέργειας και του νερού», όπως προτείνουμε εμείς; «Ναι; Πρέπει να ψηφίσετε τον ΣΥΡΙΖΑ. Αν ψηφίσετε τη Νέα Δημοκρατία, σημαίνει ότι δεν προτείνετε την προστασία της ηλεκτρικής ενέργειας και του νερού».
Ομοίως, πρέπει να υπάρχει συνταγματική αναγνώριση της εγγύησης ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, όπως προτείνουμε και όπως, ως Κυβέρνηση, νομοθετικά εφαρμόσαμε, με την κάρτα ανθρωπιστικής κρίσης, με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα κ.λπ.. Αντίθετα, η Κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου αποφάσισε ότι για την κρίση και την πτώχευση, για την οποία έφταιξαν οι λίγοι που είναι στις διάφορες λίστες Μπόργιανς, Λαγκάρντ κ.λπ., έπρεπε να πληρώσουν οι πολλοί.
Ομοίως προς τη θετική κατεύθυνση είναι η συνταγματική αναγνώριση του δικαιώματος στην υγεία, όπως προτείνουμε, και η υποχρέωση του κράτους να παρέχει καθολική πρόσβαση σε παροχές υγείας. Να τα ξέρει αυτά ο κόσμος. Θα έχει συνταγματική αναγνώριση της υγείας, αν ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές. Δεν θα έχει, αν ψηφίσει τη Νέα Δημοκρατία και το έχουν αποδείξει.
Εμείς το αποδείξαμε και νομοθετικά με τους 2,5 εκατομμύρια ανασφάλιστους που έχουν υγειονομική περίθαλψη. Αντίθετα, η Κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου τι έκανε; Την πρώτη περίοδο τους είχε έξω, σαν τα σκυλιά στο αμπέλι -να το πούμε καθαρά- χωρίς να έχουν καθόλου υγειονομική ασφάλιση. Μετά, μόλις κατάλαβαν το λάθος τους, τους έβαλαν στα νοσοκομεία, αλλά έστελναν μετά τον λογαριασμό στην Εφορία. «Τι έκανες; Bypass; 10.000 ευρώ».
Πολύ σημαντική είναι και η ενθάρρυνση των αμεσοδημοκρατικών θεσμών και των τοπικών δημοψηφισμάτων. Όποιος έχει ζήσει λαϊκές συνελεύσεις σε χωριά, κωμοπόλεις, σε γειτονιές, ξέρει πόσο δυνατή είναι και πόσο λάμπει η δημοκρατία σε τέτοιες διαδικασίες. Είναι σε πολύ θετική κατεύθυνση.

Κλείνω, κύριε Πρόεδρε, κάνοντας δύο σχόλια αναφορικά με τις σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας. Δεν χρειάζεται, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να είμαστε φοβικοί. Δείτε και τις σημερινές θετικές ανακοινώσεις για τη συμφωνία Κράτους-Εκκλησίας, με πλήρη διασφάλιση των κληρικών και με πλήρη συμφωνία του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερώνυμου, ο οποίος προφανώς είναι σίγουρος ότι προστατεύονται τα δικαιώματα της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Η Ελλάδα βρίσκεται για ορισμένα ζητήματα, όπως τη σχέση με την Εκκλησία, στο κατώφλι της Δύσης και μέτρα τα βήματά της προσεκτικά και καλά κάνει, καθώς έχουμε τη δική μας ιδιοπροσωπεία και παράδοση. Έτσι κινείται και η πρότασή μας. Δηλαδή, προτείνουμε την καθιέρωση του ουδετερόθρησκου κράτους και του πολιτικού όρκου, με διατήρηση όμως τόσο της προμετωπίδας του Συντάγματος όσο και του όρου της επικρατούσας θρησκείας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην Ελλάδα, όταν η Αριστερά συνδιαλέγεται, συνεργάζεται και τα βρίσκει -να το πω έτσι- με την εκκλησία και με το «ε» μικρό, με τον λαό δηλαδή της Εκκλησίας -και αυτό προσπαθούμε να κάνουμε- τότε δημιουργείται ένα εκρηκτικό μείγμα δημοκρατίας, λαϊκότητας, αγωνιστικότητας και αλτρουισμού.
Ευχαριστώ.