ΣΥΡΙΖΑ Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς


Επικοινωνία / Contact RSS Twitter Facebook YouTube Instagram

19/03/2019

Φ. Βάκη: Δεν είναι προνόμιο η ιθαγένεια, είναι δικαίωμα - βίντεο

Φ. Βάκη: Δεν είναι προνόμιο η ιθαγένεια, είναι δικαίωμα - βίντεο



Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ την Τρίτη 19/03, στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών, «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας- Ρυθμίσεις για την απονομή Ιθαγένειας-Διατάξεις σχετικές με τις εκλογές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση- Λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας ΥΠΕΣ»

.

«Δεν είναι λοιπόν προνόμιο η ιθαγένεια, είναι δικαίωμα. Δεν την απονέμουν οι γραμμές αίματος αλλά η ισονομία, η ισοπολιτεία και η αξιοπρέπεια ως συντεταγμένες ενός κράτους δικαίου.

Το μεγάλο στοίχημα του παρόντος νομοσχεδίου και κάθε νομοσχεδίου που συνίσταται στην κατοχύρωση και εγγύηση δικαιωμάτων, είναι να μετουσιωθεί, όχι μόνο σε εφαρμοσμένες πολιτικές αλλά και σε ηγεμονεύουσες ιδέες, οι οποίες θα γίνουν το πρόπλασμα, η πρώτη ύλη μιας δημοκρατικής κοινωνίας και οδοδείκτες στον δρόμο προς τον διαφωτισμό».


Ολόκληρη η ομιλία:

Κυρίες και κύριοι βουλευτές, θα ήθελα να επικεντρωθώ κυρίως στο πρώτο μέρος του παρόντος νομοσχεδίου με τίτλο «προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων, πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης βίας», το οποίο περιλαμβάνει τριάντα άρθρα που εμφορούνται από το πνεύμα της εξάλειψης της έμφυλης ανισότητας στο ολισθηρό πεδίο της εργασίας, εκφάνσεις της οποίας είναι είτε η οικονομική ανισότητα και η εκμετάλλευση, όσον αφορά τις απολαβές είτε η ανισότητα ως προς την εργασιακή ανέλιξη, είτε η άσκηση έμφυλης βίας στο εργασιακό περιβάλλον. Η άρση, άλλωστε, της έμφυλης ανισότητας είναι άρση της εκμετάλλευσης της εργασίας και η άλλη όψη της άρσης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Η οικονομική κρίση δεν γέννησε, βεβαίως, την έμφυλη ανισότητα στο πεδίο της εργασίας αλλά την επέτεινε, καταδεικνύοντας με δραματικό τρόπο ότι οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα των απολύσεων, η πιο ευάλωτη ομάδα στις επισφαλείς και ελαστικές σχέσεις εργασίας. Επιπροσθέτως, το δικαίωμα της μητρότητας καταστρατηγείται εμπράκτως, μολονότι κατοχυρωμένο στην εργασιακή νομοθεσία, εφόσον παρατηρείται προκατάληψη κατά των γυναικών μητέρων στις προσλήψεις προσωπικού. Καθίσταται όμως εξαιρετικά δυσχερής και η εξισορρόπηση μητρότητας και επαγγελματικής σταδιοδρομίας στη χώρα μας.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιτρέψτε μου να αναφερθώ στις σημαντικότερες διατάξεις του πρώτου μέρους του νομοσχεδίου.

Πρώτον, παρήλθαν δυόμιση αιώνες σχεδόν από τότε που η Ολυμπία ντε Γκουζ έγραφε στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Γυναικών και των Πολιτών: «Η γυναίκα έχει το δικαίωμα να ανεβαίνει στο ικρίωμα. Θα πρέπει εξίσου να έχει το δικαίωμα να ανεβαίνει και στο Βήμα». Παρήλθε πάνω από ένας αιώνας από τότε που κατοχυρώθηκε το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις γυναίκες, με τη χώρα μας να υστερεί δραματικά αποδίδοντας το εν λόγω δικαίωμα μόλις το 1952. Το παρόν νομοσχέδιο προβλέπει την ποσόστωση 40% ανά εκλογική περιφέρεια για τα ψηφοδέλτια των εθνικών εκλογών πραγματώνοντας επιτέλους την ισότιμη πρόσβαση των γυναικών στον κοινοβουλευτικό βίο.

Δεύτερον, μία ακόμη σημαντική διάταξη του νομοσχεδίου προβλέπει την απόδοση «σήματος ισότητας» από την Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, προκειμένου να επιβραβεύονται επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πολιτικές ίσης μεταχείρισης των δύο φύλων. Τρίτον, είναι η πρώτη φορά που απαγορεύεται σε έγγραφα της δημόσιας διοίκησης η χρήση διατάξεων που εμπεριέχουν άμεσα ή έμμεσα έμφυλες διακρίσεις. Είναι όμως και η πρώτη φορά που στις εκθέσεις συνεπειών των ρυθμίσεων, που περιλαμβάνει κάθε κατατεθέν νομοσχέδιο, συμπεριλαμβάνονται και οι συνέπειες που άπτονται του φύλου. Τέταρτον, νομοθετείται η διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των γυναικών σε όλα τα προγράμματα της ιδιωτικής και δημόσιας τηλεόρασης.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όλα τα παραπάνω δεν συνιστούν ένα νομοθετικό «άλλοθι» έμφυλης ισότητας ή απλώς την κατοχύρωση της τυπικής διάστασής της. Όλα τα παραπάνω δεν είναι ένα δημοκρατικό πρόσχημα σε μια κοινωνία, η οποία πόρρω απέχει από την εν τοις πράγμασι ισότητα που «πληγώνεται» καθημερινά από περιστατικά έμφυλης βίας, γυναικοκτονιών και του πρόσφατου «μακελειού» -κυριολεξία και μεταφορά- της γυναικείας αξιοπρέπειας και της δημόσιας σφαίρας. Μολονότι ένα χάσμα χωρίζει το είναι από το δέον, την καθημερινότητα από τη νομοθετική πράξη, τη θεωρία από την πράξη, τα γεγονότα από τον νομοθετικό κανόνα, οι νομοθετικές μεταρρυθμίσεις και οι τομές, προϊόντος του χρόνου, μεταφράζονται σε κοινωνικές νοοτροπίες, διαμορφώνουν συνειδήσεις και θραύουν στερεότυπα. Το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι, αφενός η μετάφραση των διατάξεων ενός νομοσχεδίου σε εφαρμοσμένες και τελεσφόρες πολιτικές, αφετέρου η εμπέδωση και η ηγεμονία των ιδεών που το διαπνέουν στην κοινωνία.

Ως προς το πρώτο: Εμείς στο πρόσφατο παρελθόν, δεν αρκεστήκαμε σε «εκθέσεις ιδεών» και γενικόλογες και στομφώδεις καταδίκες του trafficking παραδείγματος χάριν, αυτού του μετανεωτερικού δουλεμπορίου που ακυρώνει όλη τη νεωτερική σκευή των δικαιωμάτων της ελευθερίας, της ισότητας και της αξιοπρέπειας. Δεν αρκεστήκαμε σε δεκάρικους για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, τις συζυγοκτονίες, τους ενδοοικογενειακούς βιασμούς, τους ακρωτηριασμούς γεννητικών οργάνων, τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας και για όλα όσα γίνονται αδιάψευστοι μάρτυρες της αθετημένης υπόσχεσης ισότητας και μιας ιστορίας που επαναλαμβάνεται ως τραγωδία.

Και δεν τα κάναμε αυτά, διότι κυρώσαμε πριν από έναν χρόνο περίπου τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, την οποία η χώρα μας είχε υπογράψει από το 2011 και έμενε κλεισμένη στα συρτάρια. Εκλήθημεν με καθυστέρηση επτά χρόνων να κυρώσουμε μία Σύμβαση που αποσκοπεί στην καταπολέμηση και εξάλειψη της άσκησης έμφυλης βίας οποιασδήποτε μορφής, μέσω πρόληψης, παρακολούθησης, προστασίας των θυμάτων και δίωξης των δραστών αλλά και κατοχύρωσης του δικαιώματος διεθνούς προστασίας. Είναι αυτό «νομοθετικός ακτιβισμός χωρίς αντίκρισμα», σύμφωνα με την κριτική που άσκησε ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας; Μήπως είναι σύμπτωμα δικαιωματισμού από το οποίο πάσχουμε εμείς του ΣΥΡΙΖΑ, κατά τη συνήθη μομφή κάποιου άλλου που συνήθιζε να χτυπά πένθιμα τις καμπάνες όταν ψηφίζονταν νομοσχέδια που κατοχύρωναν ατομικά δικαιώματα ενός τυπικού φιλελεύθερου κράτους δικαίου;

Θα ήθελα να σας θυμίσω ότι αυτή τη στιγμή λειτουργεί ένα δίκτυο 61 δομών πανελλαδικής κάλυψης, λειτουργεί τηλεφωνική γραμμή SOS, 39 συμβουλευτικά κέντρα, 19 ξενώνες φιλοξενίας γυναικών θυμάτων και δύο ξενώνες του Εθνικού Κέντρου Εθνικής Αλληλεγγύης.

Την εξισορρόπηση οικογενειακού και επαγγελματικού βίου των γυναικών που συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, και την ανάσχεση της δημογραφικής γήρανσης, θεράπευσε μια πολιτική η οποία δεν εδράζεται σε προνοιακά επιδόματα. Τουναντίον εδράζεται στην οικοδόμηση δομών κοινωνικού κράτους. Συγκεκριμένα: Ο αριθμός των κουπονιών για τους παιδικούς σταθμούς αυξήθηκε από 80.000 σε 127.000. Το τεράστιο έλλειμμα των κτηρίων που διαπιστώθηκε (αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι από τους 325 δήμους, οι μισοί σχεδόν διέθεταν δομές για βρέφη) ήρθε να καλύψει το Υπουργείο Εργασίας δίνοντας 15 εκ. ευρώ για οικοδόμηση ή επισκευή/αναπαλαίωση δομών. Και σε αυτό αξίζει να υπογραμμιστεί η επέκταση των ολοήμερων σχολείων, σχολείων ισότητας και ποιότητας αλλά και η παροχή σχολικών γευμάτων που υπαγορεύονται κυρίως και πρωτίστως από παιδαγωγικούς λόγους. Όλα τα παραπάνω συνεπώς, ουδόλως συνιστούν τεκμήρια νομοθετικού ακτιβισμού ή γενικόλογες νομοθετικές μεγαλοστομίες που μένουν εσαεί αφηρημένες διατάξεις χωρίς πεδίο εφαρμογής.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να κλείσω με τις διατάξεις που αφορούν την απόδοση ιθαγένειας, αλλά εμμένοντας αυτή τη φορά αποκλειστικά στο ιδεολογικό πεδίο της συζήτησης που θεωρώ εξόχως σημαντικό, σε μια εποχή ακροδεξιάς διολίσθησης, εθνικιστικής έξαρσης, κηρυγμάτων μίσους και ρατσισμού, ορμπανοποίησης μιας Ηπείρου που γέννησε Διαφωτισμό και απελευθερωτικά προτάγματα και πάσχει από ιστορική αμνησία.

Η αγάπη για τον «εκλεκτό εαυτό» και το μίσος για τον «άλλο», οι άναρθρες κραυγές «δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ» ή «Έλληνας γεννιέσαι, δεν γίνεσαι» είναι συμπτώματα ιστορικής αμνησίας αλλά και εθνικιστικής εξαλλοσύνης. Και ο παροξυσμός ρατσισμού και εθνικισμού εσχάτως δολοφονεί, επιτίθεται ακόμη και σε παιδιά προσφύγων, όπως συνέβη προχθές στα Βίλια Αττικής, κλείνει την πόρτα του σχολείου και στερεί το ιερό δικαίωμα στην εκπαίδευση σε μαθητές που έτυχε να μιλούν άλλη γλώσσα ή να έχουν άλλο χρώμα δέρματος. Ας ξαναδιαβάσουμε την ιστορία και ας διδαχθούμε.

Η ταύτιση της ιθαγένειας με το δίκαιο του αίματος είναι αυτή, η οποία γέννησε τους νόμους της Νυρεμβέργης το 1935 που παρείχαν πιστοποιητικά καθαρότητας του αίματος, στερούσαν την ιθαγένεια από τους μέχρι τότε Γερμανούς πολίτες και κατέτασσαν τους ανθρώπους σε ζωές άξιες και ανάξιες να βιωθούν. Αυτή λοιπόν η ταύτιση της ιθαγένειας με την καθαρότητα του αίματος και της φυλής άνοιξε στρατόπεδα συγκέντρωσης και έριξε βορά τα ανθρώπινα δικαιώματα στην «εκλεκτή φυλή» που εμπλέκεται σε έναν δαρβίνειο αγώνα εξόντωσης των κατώτερων και υποδεέστερων. Κι επειδή πλησιάζει η εθνική μας επέτειος της 25ης Μαρτίου, ας θυμηθούμε τον Ρήγα Φεραίο. Το 1797, στον απόηχο της Γαλλικής Επανάστασης, ο Ρήγας Φεραίος στη Νέα Πολιτική Διοίκηση ορίζει ως πολίτη αυτόν τον οποίον ανεξαρτήτως θρησκείας και γλώσσας «η διοίκησις στοχάζεται πως είναι άξιος κάτοικος της πατρίδος».

Δεν είναι λοιπόν προνόμιο η ιθαγένεια, είναι δικαίωμα. Δεν την απονέμουν οι γραμμές αίματος αλλά η ισονομία, η ισοπολιτεία και η αξιοπρέπεια ως συντεταγμένες ενός κράτους δικαίου.

Το μεγάλο στοίχημα του παρόντος νομοσχεδίου και κάθε νομοσχεδίου που συνίσταται στην κατοχύρωση και εγγύηση δικαιωμάτων, είναι να μετουσιωθεί, όχι μόνο σε εφαρμοσμένες πολιτικές αλλά και σε ηγεμονεύουσες ιδέες, οι οποίες θα γίνουν το πρόπλασμα, η πρώτη ύλη μιας δημοκρατικής κοινωνίας και οδοδείκτες στον δρόμο προς τον διαφωτισμό.

 



Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και να αναλύουμε την επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας μας. Με την παραμονή σας στην ιστοσελίδα, αποδέχεστε τη χρήση cookies όπως αυτή περιγράφεται στην Πολιτική Cookies ΟΚ