Ο Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Π.Ε. Κοζάνης, Μίμης Δημητριάδης στην Ολομέλεια της Βουλής, για τη λήψη απόφασης της Βουλής των Ελλήνων επί της προτάσεως του Προέδρου της Βουλής «για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών», σύμφωνα με το άρθρο 51 παρ. 4 του Κανονισμού της Βουλής.

.

Κύριε Πρόεδρε, Αγαπητές/οί συνάδελφοι
Η απόδοση των επανορθωτικών οφειλών του Γερμανικού κράτους συνιστά νομική και ηθική αναγκαιότητα και μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη βάση για να στηριχτεί μια εγκάρδια και ανέφελη σχέση ανάμεσα στο γερμανικό και τον ελληνικό λαό.
«Η φιλία που στηρίζεται στη δικαιοσύνη και την ηθική συνέπεια είναι κοινή μας υπόθεση για την οποία αξίζει ν’ αγωνιζόμαστε», τονίζουν στη «ΜΑΥΡΗ ΒΙΒΛΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ» (1998) το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (Ε.Σ.Δ.Ο.Γ.Ε.) και η «Κίνηση Ενωμένη Εθνική Αντίσταση». Είναι ανεκτίμητη η συμβολή στην εθνική αυτή προσπάθεια, του Ε.Σ.Δ.Ο.Γ.Ε., του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών 1941-1945, της Πανελλήνιας Ένωσης Δικηγόρων (Π.Ε.Δ.) για τις Γερμανικές Αποζημιώσεις, των Ενώσεων Θυμάτων, των Γερμανών δικηγόρων και αγωνιστών της ομάδας «Α.Κ. Δίστομο» του Αμβούργου.

Γενικά μιλώντας όλη η προσπάθεια θα πρέπει να κατατείνει σε μια δημιουργική σχέση των δυο λαών βασισμένη στη στέρεη βάση της ιστορικής αναγνώρισης των εγκλημάτων αλλά, από την άλλη, να αποφύγει κάποια ηθικοποίηση της πολιτικής επεκτείνοντς τις απαιτήσεις σε κάθε είδους ιστορικά τραύματα.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Ζητήματα σχετικά με τις γερμανικές οφειλές από τους δύο πολέμους αποτέλεσαν αντικείμενο πολυμερών ή διμερών, με την Ελλάδα, συμφωνιών.

Οι κρατικές αξιώσεις, των οποίων φορέας είναι το Ελληνικό Δημόσιο, περιλαμβάνουν τις αξιώσεις για 1) τις επανορθώσεις, που προέρχονται από τον Α’ και Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και 2) το επονομαζόμενο «Κατοχικό Δάνειο».
Ειδικότερα οι αξιώσεις των επανορθώσεων, αφορούν σε ζημιές από υλικές βλάβες, κυρίως σε ζημιές στις υποδομές, σε πολιτιστικά αγαθά, στις προερχόμενες από τη μετατροπή νομισμάτων σε χρυσό και ασήμι, στην αρπαγή του νομισματικού χρυσού κλπ.

Αυτές αφορούν τέσσερις βασικές ενότητες:
α. Πολεμικές αποζημιώσεις για τις υλικές καταστροφές και διαρπαγές,
β. πολεμικές επανορθώσεις των θυμάτων και των συγγενών των θυμάτων,
γ. αποπληρωμή του κατοχικού δανείου.
δ. Επιστροφή των κλεμμένων αρχαιολογικών θησαυρών και εκκλησιαστικών κειμηλίων.
Βάσει του αρχειακού υλικού, η Επιτροπή του Γ.Λ.Κ. καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η συνολική απαίτηση της Ελλάδας έναντι της Γερμανίας ανέρχεται την 31-12-2014 σε 269.547.005.854 ευρώ.
Σημειωτέον, σε αυτόν τον προσδιορισμό , δεν συμπεριλαμβάνονται οι απαιτήσεις για αποζημιώσεις από την απώλεια ανθρωπίνων ζωών ή αναπηριών κ.λπ.
Επιπρόσθετα των αμιγώς στρατιωτικών ενόπλων συγκρούσεων είχαμε και τα αντίποινα εναντίον του άμαχου πληθυσμού , είχαμε το άδικο αίμα των αθώων.

Οι Έλληνες πολίτες, που υπήρξαν θύματα του πολέμου και της κατοχής, μνημονεύονται σε αναλυτικές ονομαστικές καταστάσεις τηρούμενες στα αρχεία του Υπουργείου Εξωτερικών (εκτελεσθέντες από τις αρχές κατοχής σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, καθώς και σε διάφορα στρατόπεδα, εγκλεισθέντες σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Ελλάδα, στη Γερμανία, στην Πολωνία κ.λπ.. Προερχόμενοι από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, όμηροι των αρχών κατοχής, συλληφθέντες και απαχθέντες, που υποχρεώθηκαν σε καταναγκαστική εργασία στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης).
Ολόκληρες πόλεις και χωριά έπεσαν θύματα του ναζισμού και του φασισμού σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Σημειώνεται ότι (κατ’ εφαρμογή της διάταξης της παρ. 5 του άρθρου 18 του Ν. 2503/97) έχει εκδοθεί μέχρι σήμερα σειρά Προεδρικών Διαταγμάτων, που αναγνωρίζουν πάνω από 100 πόλεις και χωριά ως μαρτυρικά, συνεπεία των καταστροφών που υπέστησαν οι κάτοικοι και οι περιουσίες τους κατά την κατοχική περίοδο.
Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των Κρατών που θρήνησαν θύματα εκ του Πολέμου. Η αναλογία των θυμάτων επί του συνολικού πληθυσμού των 7.335.000 (έτους 1939) ανέρχεται σε ποσοστό 19,70%. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε 558.000 θανόντες και σε 880.000 αναπήρους, ήτοι συνολικώς 1.438.000 θύματα.

ΠΟΡΙΣΜΑ ΝΟΜΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Ωστόσο, σύμφωνα με την κρατούσα αντίληψη του δημοσίου διεθνούς δικαίου, το Κράτος είναι ο αποκλειστικός φορέας των αξιώσεων αποζημίωσης, που συντρέχουν στο πρόσωπο των μεμονωμένων προσώπων-πολιτών για ζημιές, που έχουν υποστεί από αδικοπραξίες, αντίθετες στο δημόσιο διεθνές δίκαιο.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η Ελληνική Δημοκρατία με την ιδιότητα του εκπροσώπου των υπηκόων της διατηρεί το δικαίωμα να διεκδικήσει την πλήρη ικανοποίηση των αξιώσεων των υπηκόων της.
Η διεκδίκηση επίσης των ιδιωτικών αξιώσεων δύναται να αποτελέσει μέρος μιας συνολικής διεκδίκησης από την ελληνική πλευρά των προαναφερομένων κρατικών και ιδιωτικών απαιτήσεών της ενώπιον των προαναφερομένων δικαιοδοτικών οργάνων.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το ηθικό ζήτημα που αναδύεται από το ζήτημα των επανορθώσεων σχετίζεται με την αντίληψη της εποχής μας για τον ρόλο της μνήμης στη συγκρότηση της σύγχρονης πολιτείας και του διεθνούς δικαίου.
Ακόμη περισσότερο αφορά τις κοινές αρχές επί τη βάσει των οποίων μπορεί να συγκροτείται οιονεί μια έννοια της ανθρωπότητας δηλαδή ενός καθολικού ρυθμιστικού ιδεώδους με το οποίο αναπαριστάται η κοινή ανθρώπινη πορεία, η κίνηση της ιστορίας.
Κατάγομαι από την Μαρτυρική Εορδαία των πολλών μαρτυρικών κοινοτήτων.
Πύργοι, Μεσόβουνο, Ερμακιά, Λέχοβο, Κλεισούρα, αλλά και των καθημαγμένων, Λιβερών, Ποντοκώμης (με τα 250 καμμένα σπίτια), Βλάστης, και άλλων πολλών.

Είμαι εγγονός του Δημήτρη Δημητριάδη που εκτελέστηκε μαζί με 200 συντρόφους του αγωνιστές, την Πρωτομαγιά του `44 στην Καισαριανή από τα Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής , ως αντίποινα για μιά ένοπλη σύγκρουση στον Μοριά Λακωνίας.
Αλλά και της Ελλης Δημητριάδου που δολοφονήθηκε μαζί τους γειτόνους της αγρότες, στην αγροτιή περιοχή του Νέου Συνοικισμού Πτολεμαϊδος, άοπλοι όντες, από ένοπλους συνεργάτες των ναζί , διότι ήταν στελέχη της εθνικής αντίστασης.
Είμαι υποχρεωμένος να συναιρέσω τόσο την λογική όσο και την συναισθηματική-βιωματική διάσταση του θέματος.
Για όλα αυτά τα ειδεχθή εγκλήματα κατά αθώων και ανυπεράσπιστων θυμάτων , δεν υπήρξε καμμία τιμωρία , καμμία πράξη δικαιοσύνης.
Είναι δεδομένο πως οι δολοφόνοι και εγκληματίες φυσικοί αυτουργοί, δεν είναι στην ζωή και άρα δεν πρόκειται να αποδωθεί δικαιοσύνη.
Επομένως αυτή η υβρη εναντίον της ανθρωπότητας, και της δικής μου περιοχής παραμένει ως τέτοια στην ιστορία και δεν παραγράφεται ποτέ.
Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγω είναι ότι τα ίδια τα προβλήματα του παρελθόντος, ειδικά τα τραύματα δύσκολα μπορεί να επιλυθούν.
Ωστόσο, είναι δυνατόν να επιδιώκουμε ένα κοινό μέλλον με δικαιοσύνη και ελευθερία, και άρα να συμφωνήσουμε σε έναν τρόπο επίλυσης.
Ενώ λοιπόν είμαι απόγονος των θυμάτων ,δεν είμαι θύμα. Ακριβώς γιατί ο δικός τους αγώνας και η θυσία δεν πήγε χαμένη.
Ακριβώς γιατί είμαι ,όλοι είμαστε, κληρονόμοι και φορείς της δικής τους ιστορικής παρακαταθήκης, που είναι ο Αγώνας για την Ελευθερία και την Δικαιοσύνη , για μια ζωή με αξιοπρέπεια και ευημερία.
Είμαστε μακριά από λογικές θυματοποίησης όπου το θύμα καθηλώνεται στο τραύμα και δεν μπορεί, να κατανοήσει και να επεξεργαστεί καθοριστικά στην προοπτική μιάς ενάρετης και αξιοπρεπούς ζωής.
Θεωρώ απαραίτητο όρο την έμπρακτη αναγνώριση και παραδοχή εκ μέρους της σύγχρονης Γερμανίας των εγκλημάτων του ναζιστικού καθεστώτος.
Έμπρακτη εννοούμε την αποδοχή των επανορθώσεων όχι μόνο από τη σκοπιά του διεθνούς δικαίου δηλαδή την νομική δικαίωση αλλά ως ηθικό και πολιτικό ζήτημα.
Οι αξιώσεις του Ελληνικού Κράτους παραμένουν εκκρεμείς και ενεργές καθόσον ουδέποτε αυτό και καθ’ οιονδήποτε τρόπο αποποιήθηκε των αξιώσεών του.
Αλλά το ζητημα των οφειλών προς την Ελλάδα παραμένει ανοικτό ως απαράγραπτο χρέος που αναζητά επίμονα την ηθική, ιστορική δικαίωσή του.
Και το λέω αυτό παρόλο που πρέπει να γνωρίζουμε όλοι τις προσπάθειες που έκανε μεταπολεμικά επισήμως το ομοσπονδιακό γερμανικό κράτος ,στο να ζητήσει συγγνώμη από τα θύματα του ναζιστών.
Νομίζω ότι υπάρχει ένα βήμα να γίνει εδώ εκ μέρους τους. Ένα βήμα που δεν αναφέρεται πλέον στη συγχώρηση ή μη εκ μέρους των θυμάτων, στην αναγνώριση εκ μέρους των απογόνων των θυτών.
Ένα παραπάνω βήμα που αποτελεί περισσότερο μια υπόσχεση για ένα κοινό μέλλον, μια υπόσχεση-δέσμευση με βάση τη μνήμη.
Είναι αυτό που μας κληροδότησαν οι πρόγονοι μας , μια ενεργητική - ευεργετική δύναμη στην συλλογική μας μνήμη , τον διαρκή αγώνα για Ελευθερία Δικαιοσύνη και Δημοκρατία.
Αυτό βρίσκεται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής προοπτικής , ώστε να είναι Ηπειρος της Αλληλεγγύης, της Ειρήνης, του Κοινωνικού κράτους και της Ελευθερίας.
Γεγονός που προσπάθησαν απεγνωσμένα εδώ και δεκαετίες να το εκθεμελιώσουν από την Ευρωπαική προοπτική οι φασίστες και οι ναζιστές, αλλά δεν τα κατάφεραν.
Είμαστε εδώ.