Ομιλία του βουλευτή Εύβοιας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην Υπουργού στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση επί των αναθεωρητέων διατάξεων του Συντάγματος, σύμφωνα με τα άρθρα 110 του Συντάγματος και 119 του Κανονισμού της Βουλής με αντικείμενο διάταξης τον αυτοδιοικητικό χώρο και τις ορεινές και νησιωτικές περιοχές

“Θα σταθώ ιδιαίτερα στα άρθρα 101 παρ.1 και 4 και 102 παρ.2 που αφορούν στον αυτοδιοικητικό χώρο και στις ορεινές και νησιωτικές περιοχές, όπου προτείναμε βελτιώσεις και ερμηνευτική δήλωση και δεν έγιναν δεκτές από τους βουλευτές της Ν.Δ.

Όντως τα τελευταία χρόνια έγινε μια απόπειρα οργάνωσης της χώρας σε ένα σύστημα αποκεντρωμένο, παράλληλα με την καθιέρωση της αιρετής περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Όμως αυτή η αιρετότητα δεν συνοδεύτηκε με εξουσίες, αρμοδιότητες και πόρους σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Αντίθετα βρέθηκε μπροστά σε μια Αποκεντρωμένη Διοίκηση που ουσιαστικά λειτουργούσε ως το μακρύ χέρι της κεντρικής εξουσίας.

Εμείς, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν μείναμε στις διακηρύξεις. Πήραμε ως Κυβέρνηση και συγκεκριμένες αποφάσεις... Κάναμε την αναγκαιότητα για αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση, πράξη, τόσο σε περιφερειακό, όσο και σε τοπικό επίπεδο. Για παράδειγμα στον αγροτικό χώρο, στο ΠΑΑ,(2014-2020) αποτυπώθηκε η ισχυρή πολιτική μας βούληση για διεύρυνση της συνεργασίας και περαιτέρω αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων στις ελληνικές Περιφέρειες, εκχωρώντας στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση το 37% των πόρων του ΠΑΑ, δηλαδή περίπου 1,7 δις ευρώ. Πρόκειται για μια σημαντική πρωτοβουλία και τομή στην εφαρμογή της αγροτικής πολιτικής για τη χώρα που εδράζεται στην πεποίθησή μας ότι πρέπει να εμπιστευόμαστε τις Περιφέρειες στην υλοποίηση πολιτικών που τις αφορούν άμεσα και συμβάλουν στην ανάπτυξη και την πρόοδο. Είναι αυτές που γνωρίζουν καλύτερα από κάθε άλλον τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της επικράτειάς τους για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Γιατί η αποκεντρωμένη εφαρμογή του νέου ΠΑΑ αφενός όχι μόνο διασφαλίζει την συμμετοχή, αποδοχή και συναίνεση των τοπικών κοινωνιών στην υλοποίηση σημαντικών αναπτυξιακών παρεμβάσεων, αλλά και συμβάλει στην μείωση της γραφειοκρατίας, στην απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών προς όφελος των πολιτών και των δικαιούχων των προγραμμάτων.

Η αναγκαιότητα στήριξης των ορεινών και των νησιώτικων περιοχών επίσης αποτέλεσε προτεραιότητα για μας, γι αυτό και προχωρήσαμε και στη λήψη επί πλέον ειδικών μέτρων φορολογικού και επενδυτικού χαρακτήρα, δηλαδή η νησιωτικότητα για εμάς δεν ήταν σχήμα λόγου, συνοδεύτηκε και με συγκεκριμένες δράσεις.

Όμως απαιτείται μια πιο συντονισμένη και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση που να στοχεύει στη παραμονή, μέσα από τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και στην παροχή καλύτερων οικονομικών ευκαιριών σε όσους θέλουν να επιστρέψουν στα χωριά τους. Γι αυτό πέραν των επενδύσεων και των ενισχύσεων χρειάζονται και παρεμβάσεις, τέτοιες και τόσες που να υπηρετούν την κοινωνική συνοχή, δηλαδή να μπορεί ο κάτοικος της υπαίθρου να συγκρίνει το επίπεδο της ζωής του, τόσο από πλευράς εισοδήματος, όσο και από πλευράς συνθηκών διαβίωσης, με αυτό των κατοίκων των αστικών περιοχών. Και στην παράμετρο αυτή τα βασικότερα εργαλεία είναι οι τομείς εκείνοι που μπορούν να υπηρετηθούν, αλλά και να διασφαλίζουν ένα επαρκές και συμπληρωματικό εισόδημα. Κι αυτοί είναι ο αγροτοδιατροφικός και ο αγροτοτουριστικός τομέας. Μπορούν λοιπόν οι περιοχές αυτές της υπαίθρου να συμβάλουν στην αναστροφή ή τη μείωση της συρρίκνωσης του πληθυσμού τους, αρκεί να εκμεταλλευτούν αυτές τις δυνατότητες.

Όμως χρειάζονται βοήθεια. Χρειάζεται πρωτίστως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μια στρατηγική για το δημογραφικό πρόβλημα η οποία θα δίνει προτεραιότητα στις περιοχές αυτές και συγκεκριμένες δραστηριότητες, προκειμένου να διαμορφωθούν οι συνθήκες εκείνες που θα διευκολύνουν την ικανοποιητική εξισορρόπηση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, σε αυτούς που θέλουν να μείνουν στις ρίζες τους.

Πρέπει επίσης να υπάρξει και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των ευρωπαϊκών, αλλά και των εθνικών κονδυλίων, που διατίθενται στις ορεινές και νησιώτικες, ώστε να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητά τους και την υπηρέτηση της συνοχής, που ταυτόχρονα σημαίνει και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.
Αν αυτές οι προτάσεις συνδεθούν και με μια συνταγματική επιταγή, όπως η δική μας ερμηνευτική δήλωση προτείνει, μόνον τότε θα ξεπεράσουμε την αναποτελεσματική ως σήμερα εφαρμογή της υπάρχουσας συνταγματικής επιταγής του άρθρου 101 παρ. 4 που λέει ότι: Ο κοινός νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρουν κανονιστικά υποχρεούνται να λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών και ορεινών περοιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι θέλω ιδιαίτερα μετά το τέλος της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων, να σταθώ και σε ένα ζήτημα που έχει σχέση με την ανάγκη να βγουν συμπεράσματα τόσο συνολικά για την λειτουργία της Ε.Ε. και της χώρας μας και ειδικά θα σας έλεγα για περιπτώσεις που αφορούν τον τρόπο διανομής των δημοσίων επενδύσεων στη χώρα μας, που κατά κανόνα γινόταν στη βάση των πελατειακών σχέσεων και της εμπειρικής διάγνωσης των αναγκών.

Αυτές οι διαδικασίες είχαν καθοριστικά αρνητική συμβολή στην εμφάνιση της οικονομικής κρίσης. Κι αυτό πρέπει να αλλάξει, μετατοπίζοντας το κέντρο βάρους από ένα πελατειακό πλαίσιο σε ένα σύστημα κατανομής των δημοσίων επενδύσεων, στη βάση των αναγκών της οικονομίας και της κοινωνίας.

Η προσπάθεια που ξεκίνησε η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στον τομέα της εργασίας με την δημιουργία και λειτουργία του Μηχανισμού Διάγνωσης των Αναγκών της Αγοράς Εργασίας και στο πλαίσιο αυτό στον σχεδιασμό πολιτικών και προγραμμάτων στη βάση των αναγκών, πρέπει να επεκταθεί στο σύνολο των Υπουργείων, των Περιφερειών και των Δήμων, δηλαδή στο σύνολο της αναπτυξιακής διαδικασίας και στο πλαίσιο ενός Εθνικού Στρατηγικού Αναπτυξιακού Σχεδίου, που η δική μας Κυβέρνηση ολοκλήρωσε.
Ο Μηχανισμός Διάγνωσης των Αναπτυξιακών Αναγκών είναι μια συνολική αναγκαιότητα για τη χώρα μας, για τον Σχεδιασμό, για την υλοποίηση και την αξιολόγηση των πολιτικών και των προγραμμάτων. Για να περιορίσουμε τις πιθανότητες να ξαναζήσουμε μια τέτοιας έκτασης οικονομική κρίση. Και με αυτή την έννοια έχει θέση στην συζήτηση για την αναθεώρηση του ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ να τοποθετήσουμε και τη συγκεκριμένη παράμετρο.”