ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς την κ. Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού

Θέμα: «Σε ιδιώτες η «διαχείριση» δυο εμβληματικών χώρων στο κέντρο της πρωτεύουσας, του Λόφου του Φιλοπάππου και του Εθνικού Κήπου.»
Με τροπολογία στο νόμο "Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις", που ψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή, στις 5/3, ιδρύθηκε η Ανώνυμη Εταιρεία «Εθνικός Κήπος - Μητροπολιτικό Πράσινο Α.Ε.», στην οποία παραδόθηκε η «διαχείριση» δυο εμβληματικών χώρων στο κέντρο της πρωτεύουσας, του Λόφου του Φιλοπάππου και του Εθνικού Κήπου.
Οι δύο χώροι που παραχωρούνται είναι κηρυγμένοι αρχαιολογικοί-ιστορικοί χώροι και προστατεύονται από τον αρχαιολογικό νόμο (Ν. 3028/2002). Ο λόφος του Φιλοπάππου εντάσσεται στον κηρυγμένο ως οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο των Λόφων Μουσών, Πνύκας, Νυμφών (ΦΕΚ 154/ΑΑΠ/22-4-2008). Πρόκειται για έκταση 650 στρεμμάτων μη ανεσκαμμένη στο σύνολό της, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, πολύ σημαντικούς χώρους: την Πνύκα, την περιοχή όπου συνεδρίαζε η Εκκλησία του Δήμου τα χρόνια της Αθηναϊκής Δημοκρατίας, από τον 6ο αιώνα μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ, το μνημείο του Φιλοπάππου, που χρονολογείται στο 114-116 μ.Χ, ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα μνημεία της Ρωμαιοκρατούμενης Αθήνας, τις «Φυλακές Σωκράτους», που, εκτός από την θρυλούμενη σύνδεση τους με τον αρχαίο σπουδαίο φιλόσοφο, λειτούργησαν στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο ως κρύπτη για τις αρχαιότητες της Ακρόπολης και του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, τον βυζαντινό ναό του Αγίου Δημητρίου Λουμπαρδιάρη, καθώς και τα κηρυγμένα, ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, λιθόστρωτα και το Αναπαυτήριο Πικιώνη. Η περιοχή περιλαμβάνεται στη «ζώνη ανασχέσεως» (buffer zone) της Ακρόπολης, και στον Κατάλογο των Μνημείων της Αθήνας που τους έχει απονεμηθεί το Σήμα Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2014 (European Heritage Label).
Ο Εθνικός Κήπος αποτελεί επίσης χώρο πλούσιο σε αρχαιότητες, αποτελεί τη ρωμαϊκή επέκταση των Αθηνών και έχει κηρυχθεί ως ιστορικός τόπος «ως χαρακτηριστικός και ομοιογενής χώρος…ως μοναδικό στη χώρα παράδειγμα αρχιτεκτονικής τοπίου...στον οποίο έχουν αποτυπωθεί διαδοχικές εξελικτικές φάσεις της νεότερης ιστορίας των Αθηνών και έχει άρρηκτα συνδεθεί στην συλλογική μνήμη των κατοίκων της πόλης με σημαντικές καμπές της ιστορίας του ελληνικού κράτους καθώς και με την καθημερινή ζωή τους…» (ΦΕΚ 49/ΑΑΠ/23-3-2011).
Επειδή η πολιτιστική κληρονο¬μιά αποτελεί στοιχείο διαμόρφωσης της ιστορικής μνήμης και των συλλογικών ταυτοτή¬των και ως εκ τούτου ορθώς κατά το Σύνταγμα προβλέπεται η προστασία του ως υποχρέωση της Πολιτείας και όχι με ευθύνη των ιδιωτών καθώς τα στοιχεία της πο¬λιτιστικής κληρονομιάς συγκροτούν μια ιδιαίτερη κατηγορία δημόσιων αγαθών που πρέπει να υπάγονται στη δημόσια περιουσία, εκπληρώνοντας ειδικούς και σύνθετους δημόσιους σκοπούς
Επειδή δεν είναι δυνατόν εξαιρετικά σημαντικοί χώροι όπως ο Λόφος του Φιλοπάππου και ο Εθνικός Κήπος που αποτελούν σημεία αναφοράς της πολιτιστικής κληρονομιάς και της ιστορικής μνήμης της Αθήνας να αποσπώνται από την ευθύνη της Πολιτείας και να παραχωρούνται σε ιδιώτες που θα τους διαχειριστούν με αποκλειστικό γνώμονα το κέρδος
Επειδή η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση στο νόμο "Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Ο.Τ.Α. κλπ.» προβλέπει ότι η Ανώνυμη Εταιρεία «Εθνικός Κήπος - Μητροπολιτικό Πράσινο Α.Ε.» που θα αναλάβει τη «διαχείριση» του Λόφου του Φιλοπάππου και του Εθνικού Κήπου «μπορεί να προβαίνει σε εκπόνηση μελετών.., εκτέλεση έργων ή ανάθεση σε τρίτους», «σε αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων και εκμίσθωση χώρων που διαχειρίζεται» και κυρίως σε «ανάληψη ως δικαιούχου έργων ή δράσεων στο πλαίσιο …επιχειρησιακών ή άλλων προγραμμάτων..», εμπεριέχει δηλαδή προβλέψεις που παραδίδουν σε πλήρη και επί της ουσίας σε ανεξέλεγκτη ιδιωτική διαχείριση δύο δημόσιους χώρους και αποτελεί παραβίαση του άρθρου 24 του Συντάγματος που ορίζει ότι «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους»
Επειδή η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση δεν συνυπογραφόταν από την αρμόδια Υπουργό, παρ’ ότι η προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Υπουργείου Πολιτισμού
Επειδή στην εν λόγω νομοθετική ρύθμιση προβλέπεται ότι με Προεδρικό Διάταγμα ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, η Εταιρεία μπορεί να αναλαμβάνει «τη διαχείριση και άλλων, συναφών με τους σκοπούς της χώρων», αποτελεί δηλαδή κερκόπορτα ενδεχόμενης ιδιωτικοποίησης μιας σειράς αρχαιολογικών- ιστορικών χώρων της πρωτεύουσας
Επειδή η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση έχει προκαλέσει μια σειρά από αρνητικές αντιδράσεις σύσσωμης της αντιπολίτευσης στο δήμο Αθηναίων, διαφόρων φορέων και των εργαζομένων στο Υπουργείο Πολιτισμού
Ερωτάται η κυρία Υπουργός:
Προτίθεται να προβεί σε νέα νομοθετική ρύθμιση ώστε να ακυρωθεί η διαχείριση του Λόφου του Φιλοπάππου και του Εθνικού Κήπου, καθώς και κάθε άλλου αρχαιολογικού- ιστορικού χώρου, από ιδιωτικές εταιρείες, όπως ακριβώς επιβάλλεται από το Σύνταγμα της χώρας;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Χρηστίδου Ραλλία
Αραχωβίτης Σταύρος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος -Χρήστος
Βασιλικός Βασίλειος
Βέττα Καλλιόπη
Γκιόλας Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζαχαριάδης Κωσταντίνος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρά
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μουζάλας Ιωάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Πέρκα Θεοπίστη
Σκουρλέτης Παναγιώτης (Πάνος)
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φίλης Νικόλαος
Ψυχογιός Γεώργιος