Αυτονόητο πρόταγμα της Αριστεράς αλλά και κάθε ενημερωμένου, προοδευτικού πολίτη: Μια οικονομία ισορροπημένη και ανθεκτική στην επερχόμενη ύφεση

Άρθρο του Δ. Παπαδημούλη στην κυριακάτικη εφ/δα «Εποχή»

Άρθρο με θέμα τις πολιτικές και κοινωνικές προτεραιότητες εν όψει και της σταδιακής άρσης των μέτρων της καραντίνας λόγω κορονοϊού, υπογράφει ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης, στο κυριακάτικο φύλλο της εφημερίδας «Εποχή».

Με την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού να βρίσκεται ουσιαστικά σε εξέλιξη, όπως επισημαίνει το άρθρο «τη στιγμή που γράφεται το κείμενο αυτό, υπάρχουν χώρες που επιμένουν να ανοίξουν οι αγορές, έστω κι αν θρηνούν θύματα από τον κορονοϊό σε καθημερινή βάση», ο Δημήτρης Παπαδημούλης υπογραμμίζει «τις νέες προτεραιότητες, τις οποίες οφείλουμε να θέσουμε αν θέλουμε να ξεφύγουμε από τον εφιάλτη χωρίς να αναγκαστεί να ξαναζήσει η Ελλάδα νέα μνημόνια και νέα φτώχεια».
Η αξία ενός ισχυρού δημόσιου Συστήματος Υγείας, η καθοριστική σημασία του οικολογικού μετασχηματισμού της κοινωνίας, η προβληματική «μονοκαλλιέργεια» της τουριστικής "βαριάς βιομηχανίας” μας που αποδεικνύεται επισφαλής και φυσικά, ο νέος ρόλος της Αριστεράς ως «φορέας με διεξοδικές προτάσεις κι απαντήσεις για την επόμενη μέρα» στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται πολιτικά και κοινωνικά, είναι μερικά από τα θέματα που θίγει το άρθρο του Δημήτρη Παπαδημούλη.

Ακολουθεί το πλήρες άρθρο:

Κορονοϊός: Πολιτική διαχείριση μιας κρίσης σε εξέλιξη

Η διεθνής κρίση πανδημίας που ζούμε ανέδειξε πολλά προβλήματα αλλά διασαφήνισε και νέες προτεραιότητες, τις οποίες οφείλουμε να θέσουμε αν θέλουμε να ξεφύγουμε από τον εφιάλτη χωρίς να αναγκαστεί να ξαναζήσει η Ελλάδα νέα μνημόνια και νέα φτώχεια. Μετά τον κορονοϊό τίποτα δεν θα είναι το ίδιο με πριν. Ωστόσο, ο τρόπος που θα ερμηνεύσουμε αυτήν την κρίση έχει πολύ μεγάλη σημασία και αναδεικνύει θεμελιακά διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς την επίλυση των προβλημάτων που φέρνει η επιδημία και η επερχόμενη ύφεση.

Τη στιγμή που γράφεται το κείμενο αυτό, υπάρχουν χώρες που επιμένουν να ανοίξουν οι αγορές, έστω κι αν θρηνούν θύματα από τον κορονοϊό σε καθημερινή βάση.

Η Αριστερά πρέσβευε ανέκαθεν πως οι άνθρωποι είναι πάνω απ’ τα κέρδη, προτάσσοντας τη Δημόσια Υγεία ως υπέρτατο δημόσιο αγαθό για όλους ανεξαιρέτως, μια ουμανιστική σκοπιά που όλο και εξαπλώνεται διεθνώς στις μέρες μας. Οι σοβαρότατες επιπτώσεις της πανδημίας απέδειξαν σήμερα, ανεξάρτητα από ιδεολογικές διαφορές, τη σημασία ενός ισχυρού δημόσιου Συστήματος Υγείας. Κι αυτό γιατί όπως αποδείχθηκε παγκοσμίως, μόνον ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας χωρίς εισοδηματικούς αποκλεισμούς μπορεί να αμυνθεί αποτελεσματικά απέναντι στις επιδημίες. Το νεοφιλελεύθερο δόγμα ιδιωτείας και ιδιωτικοποίησης των πάντων, των ιδιωτικών συστημάτων υγείας και των υγειονομικών μονάδων, κατέρρευσε στην πράξη μέσα σε λίγες εβδομάδες. Πλέον μόνον φανατικοί ταλιμπάν του νεοφιλελευθερισμού τολμούν να υπερασπίζονται δημόσια το σύστημα των ιδιωτικών κλινικών και να ζητούν την υποβάθμιση του δημόσιου τομέα υγείας.

Αποδείχθηκε επίσης το μεγάλο κόστος που έχει στη δημόσια υγεία η κλιματική αλλαγή. Η επιδείνωση του ανοσοποιητικού συστήματος του πλανήτη, δεν αποτελεί εφεύρημα κάποιων ακραίων, οικολόγων και φυσιολατρών, αλλά μια δυστοπική πραγματικότητα που οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα. Η διατήρηση των οικοτόπων και της βιοποικιλότητας είναι πολύ σημαντική για την ανάσχεση των επιδημιών.

Λίγο πριν μπει το 2020, ξεκινήσαμε να συνειδητοποιούμε τις άμεσες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στις ζωές μας, με τις εκτεταμένες πυρκαγιές που έκαιγαν για βδομάδες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη, από τον Αμαζόνιο έως την Αυστραλία και πρόσφατα έως και τα δάση του Τσέρνομπιλ. Η πανδημία του θανατηφόρου κορονοϊού ήρθε να συμπληρώσει την εικόνα ενός πλανήτη που νοσεί σε συνθήκες κλιματικής κρίσης. Έφτασε έτσι η στιγμή, η καθοριστική σημασία του οικολογικού μετασχηματισμού της κοινωνίας που για χρόνια αποτελούσε θέμα συζητήσεων προοδευτικών και διορατικών επιστημόνων και προοδευτικών κύκλων, να μεταβληθεί πλέον στο νέο αυτονόητο πρόταγμα κάθε ενημερωμένου, προοδευτικού πολίτη και φυσικά της Αριστεράς.

Η πρόσφατη επιδημία ανέδειξε την προβληματική διαχείριση στις οικονομίες των κρατών, που έχει να κάνει με τις συνέπειες της “μονοκαλλιέργειας”. Η οικονομία μιας μικρής χώρας όπως η Ελλάδα, πλήττεται ανεπανόρθωτα από αυτή την πρακτική της μονοκαλλιέργειας η οποία αποδεικνύεται πολλαπλώς επιζήμια όχι μόνον στην αγροτική αλλά και στην βιομηχανική παραγωγή. Η “μονοκαλλιέργεια” της τουριστικής "βαριάς βιομηχανίας” μας εν μέσω γενικής αποβιομηχανοποίησης είναι όχι μόνο επισφαλής μέθοδος οικονομικής συγκρότησης αλλά μπορεί και να συμπαρασύρει στην πτώση της τα πάντα.

Ο Μεσογειακός Νότος πλήττεται από την επιδημία, και οι περισσότερες χώρες μέχρι στιγμής πολύ βαρύτερα από την χώρα μας. Ακόμη και αν υπάρξουν πολλοί που ίσως προτιμήσουν την Ελλάδα για διακοπές, ο τουρισμός μας θα δεχθεί αναμφιβόλως τεράστιο πλήγμα όχι μόνο λόγω της γενικευμένης ύφεσης αλλά και είναι εξαιρετικά πιθανόν πολλές χώρες όπως οι ΗΠΑ, από τις οποίες δεχόμαστε ετησίως πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών, να αναγκαστούν να παρατείνουν την καραντίνα τους.

Μια ενδογενής παραγωγική ανασυγκρότηση είναι επιτακτική σήμερα, στοχευμένη, επιπλέον, στο πλεονέκτημα της συντριπτικής κυριαρχίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αυτές εξάλλου δίνουν δουλειά στον κόσμο και έσοδα στο κράτος, διατηρώντας ένα υψηλό επίπεδο τεχνικής και καινοτομίας, αλλά και μεγάλη προσαρμοστικότητα στην αγορά. Δικτυωμένες μεταξύ τους ιστορικά και συμπληρωματικές ως προς την παραγωγή και τις υπηρεσίες, αποτελούν ήδη μια εναλλακτική πρόταση στην κρίση κι εύκολα επιβιώνουν εάν χρηματοδοτηθούν, αφού ήδη επιβίωσαν σε πολύ δυσμενέστερες συνθήκες και μάλιστα αυτοχρηματοδοτούμενες.

Ο σκοπός μιας ισορροπημένης και ανθεκτικής οικονομίας εν μέσω της ύφεσης που θα επακολουθήσει της πανδημίας, οφείλει να εξυπηρετηθεί με την στήριξη της μικρής παραγωγής και όχι με την εξόντωσή της από παραρτήματα πολυεθνικών, με δανεικούς εργαζόμενους και υπαλληλοποιημένους τεχνίτες. Υλοποιώντας μια εσωτερική επανεπένδυση στο δίκτυο των μικρών επιχειρήσεων, η Ελλάδα θα έχει τη δυνατότητα να θωρακιστεί οικονομικά έτσι ώστε αν για κάποιο λόγο ο τουρισμός ξαναγνωρίσει κρίση στο μέλλον, η χώρα να σταθεί όρθια.

Η κρίση της πανδημίας, μας δίδαξε και κάτι ακόμη: Ότι κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνος του τις κρίσεις – πόσο μάλλον μια κρίση τέτοιου πρωτοφανούς μεγέθους, χωρίς να διαθέτει ισχυρές συλλογικότητες και δίκτυα αλληλεγγύης. Και χωρίς δημοκρατική πληροφόρηση, απαλλαγμένη από τον “ιό των fakenews”. Τα ελληνικά ΜΜΕ, ελεγχόμενα στην πλειοψηφία τους από το νέο “κράτος της δεξιάς”, δεν βοήθησαν επαρκώς τους πολίτες να έχουν έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση, αλλά μεροληπτική, υπέρ της κυβερνητικής πολιτικής.

Σε ένα τέτοιο τοπίο, η Αριστερά οφείλει να μετασχηματισθεί σε έναν φορέα με διεξοδικές προτάσεις κι απαντήσεις για την επόμενη μέρα. Το οφείλει στον κόσμο που εκπροσωπεί και που την έχει αναδείξει είτε κυβέρνηση είτε αξιωματική αντιπολίτευση για μια σχεδόν δεκαετία. Αλλά το οφείλει επίσης στον εαυτό της και την Ιστορία της. Και οφείλει να δώσει τις δικές της απαντήσεις προοδευτικής διακυβέρνησης αναφορικά με την απο-παγκοσμιοποίηση, τον απειλητικό νέο προστατευτισμό για την εξαρτώμενη από εισαγωγές χώρα μας, για το πώς θα στηριχθούν τα δημόσια συστήματα Υγείας, Παιδείας, Ενέργειας. Με προτάσεις για την επιδότηση της εργασίας -κι όχι μόνο της ανεργίας, την κλιματική αλλαγή και τις πυκνές κρίσεις της, για την ανάγκη διατήρησης της βιοποικιλότητας και την προστασία των οικοτόπων. Για τον απαραίτητο οικολογικό μετασχηματισμό της κοινωνίας μας. Χρειάζεται επίσης να αντιμετωπίσει την έλλειψη επαρκούς μηχανισμού επικοινωνίας κι ανεξάρτητης πληροφόρησης της κοινωνίας, πέραν της όποιας παρουσίας της στα socialmedia.

Η Αριστερά οφείλει σήμερα να ανασυγκροτηθεί άμεσα στις τοπικές κοινωνίες και στην αυτοδιοίκηση και να διευρύνει τις συλλογικότητες. Να κινητοποιήσει και να εμπνεύσει κάνοντας παρεμβάσεις και από τα κάτω ώστε να αντιστοιχηθούν οι προσπάθειές της με την αυξανόμενη αντιπολιτευτική διάθεση των πληττόμενων πολιτών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχει ήδη κάνει άνοιγμα στις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου και στοχεύει σε έναν ισότιμο και θεσμικό διάλογο κοινών δράσεων μαζί τους, τόσο στην βάση όσο και στην κορυφή. “Προοδευτική Συμμαχία” σημαίνει εκτός των άλλων, σαφήνεια στους κοινούς σκοπούς, στον τύπο της Δημοκρατίας που επαγγέλλεται και στα μέσα που θα χρησιμοποιήσει για μια προοδευτική διακυβέρνηση.