Τοποθέτηση της Χαράς Καφαντάρη, Αν. Τομεάρχη Περιβάλλοντος της Κ.Ο. του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και βουλευτή ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Β2 Δυτικού Τομέα Αθήνας, στην Ολομέλεια, κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών 2018/844 και 2019/692 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις».

.

Καλησπέρα σας.
Αλλιώς θα ξεκινούσα την τοποθέτησή μου σήμερα, αλλά δεν μπορώ να μην δώσω κάποιες απαντήσεις στον κύριο Υπουργό, γιατί τον ακούσαμε πριν από μία ώρα περίπου να μιλάει για τυφλό κομματικό μένος. Μάλλον είπατε, κύριε Υπουργέ, ότι μας χαρακτηρίζει πάθος. Κάνω ένα ερώτημα. Τυφλό κομματικό πάθος είναι η θέση του Συνηγόρου του Πολίτη, με συγκεκριμένες προτάσεις και κριτική στο εν λόγω σχέδιο νόμου; Τυφλό κομματικό πάθος έχουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, τα τμήματα πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της χώρας μας που αντιτίθενται στο εν λόγω σχέδιο νόμου, με συγκεκριμένες προτάσεις και συγκεκριμένη κριτική;
Από την άλλη μεριά όμως, κύριε Υπουργέ, δεν αποφύγατε να διαστρεβλώσετε και κάποια γεγονότα. Αναφέρομαι στην ανακοίνωση του Δικτύου Προέδρων των Φορέων Διαχείρισης. Είπατε ότι οι φορείς έλεγαν ότι πρέπει να υπάρχει κεντρικά, να δημιουργηθεί κάτι καινούργιο. Πήρατε αποσπασματικά ένα κομμάτι, τη στιγμή που το Δίκτυο Προέδρων Φορέων Διαχείρισης αναφέρει ότι πρέπει να διατηρηθούν οι τριάντα έξι αυτοί φορείς από τη μία και από την άλλη μεριά ότι καλό θα ήταν, σε επίπεδο Υπουργείου, στη Διεύθυνση Βιοποικιλότητας, να υπάρχει ένα κεντρικό τμήμα το οποίο θα ελέγχει ή μάλλον θα συντονίζει τη δράση των φορέων. Άλλο αυτό που είπατε, άλλο αυτό που λέει η ανακοίνωση των Προέδρων.
Μιλήσατε για τις ΑΕΠΟ, τις ανανεώσεις περιβαλλοντικών όρων. Φέρατε παραδείγματα από την Ευρώπη. Κατ’ αρχήν, να σας πω ότι είναι μία από τις φωτογραφικές διατάξεις και παραπέμπει και στην «Ελληνικός Χρυσός», αλλά από την άλλη μεριά συγκρίνουμε τις ευρωπαϊκές χώρες. Πρέπει να πούμε κάτι, κύριε Υπουργέ. Εκεί υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί -αναφέρατε πολλές φορές τις ευρωπαϊκές χώρες- που κάθε τέσσερα, πέντε χρόνια ελέγχουν την εφαρμογή. Αυτό το πράγμα στην Ελλάδα γίνεται; Αναφερθήκατε ακόμα και στις εξορύξεις σε περιοχές NATURA κ.λπ..
Με το θεσμικό πλαίσιο, που εισάγεται με το εν λόγω σχέδιο νόμου και τις διαδικασίες αδειοδοτήσεων, τους χρόνους κλπ., έρχομαι και ρωτώ το εξής. Ποιος θα ελέγχει πραγματικά τις διαδικασίες; Υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί, όταν από τις πρώτες κινήσεις, παραδείγματος χάρη, της Κυβέρνησής σας, όταν ανέλαβε, ήταν η κατάργηση -να μην το πω υποβάθμιση ουσιαστική- των επιθεωρητών περιβάλλοντος; Και να πω και κάτι ακόμα που ακούστηκε στις Επιτροπές, ότι σήμερα ο Δήμος Αθηναίων είχε συνεδρίαση για το θέμα του ΠΔ στο κέντρο της Αθήνας. Ορθά το αποσύρατε -θα δούμε τι θα έρθει- και καταργήθηκε και το δημοτικό συμβούλιο. Άρα, επιβεβαιώνεται ο ΣΥΡΙΖΑ που στις Επιτροπές είπε ότι ο Δήμος Αθηναίων δεν ήξερε για το εν λόγω ΠΔ.
Τώρα, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, βιώνουμε μια παγκόσμια κρίση. Τη στιγμή που βιώνουμε αυτή την παγκόσμια κρίση -μιλάω για την πανδημία- και τη στιγμή που σε συνέδριο στη Γερμανία ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Γκουτιέρες, διαπιστώνει ότι η πανδημία του νέου κορωνοϊού αποκαλύπτει ότι οι κοινωνίες και οι οικονομίες μας είναι ευαίσθητες μπροστά σε κρίσεις, ενώ εκθέτουν πλήρως τις ανισότητες που απειλούν την πρόοδο στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, κάνοντας μάλιστα και έκκληση για πράσινη ανάκαμψη από την πανδημία, αυτό είναι το διεθνές τοπίο, αυτή είναι η παγκόσμια κοινότητα, όπως εκφράζεται από τον Γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, έρχεστε εσείς εδώ και καταργείτε περιβαλλοντική νομοθεσία. Ενώ παραδείγματος χάρη, επειδή είμαστε και στο έτος βιοποικιλότητας το 2020, αντιπαλεύει η βιοποικιλότητα την κλιματική αλλαγή, εσείς έρχεστε εδώ και υποβαθμίζετε την προστασία του περιβάλλοντος.
Φέρνετε ένα νομοσχέδιο το οποίο ονομάζετε εκσυγχρονισμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όμως είναι μια οπισθοδρόμηση και δεν το λέει από τυφλό πάθος η Καφαντάρη, η Βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το λέει και ο Συνήγορος του Πολίτη, επίσημος σύμβουλος του κράτους με συγκεκριμένο θεσμικό ρόλο, για τον τρόπο κακής νομοθέτησης. Δεν εκσυγχρονίζετε. Οπισθοδρόμηση φέρνετε στην περιβαλλοντική νομοθεσία.
Μάλιστα είναι ένα νομοσχέδιο αντιδημοκρατικό, το έχουμε καταγγείλει, όχι μόνο για τη διαδικασία, πόσα άρθρα ξεκίνησαν και πόσα καταλήξανε να έρθουν εδώ να συζητιούνται, εξήντα έξι με εκατόν τριάντα ή τη διαβούλευση των φορέων που δεν έγινε ή όλη αυτή η διαδικασία. Είναι αντιδημοκρατικό γιατί επεμβαίνει σε όποια συμμετοχική διαδικασία και αυτό είναι πολύ σημαντικό και αποδεικνύεται και με το πώς νομοθετείτε σε σχέση με τους φορείς διαχείρισης. Είναι ένα πραξικόπημα, όπως λέμε, πώς κάνατε στα εργασιακά εν μέσω πανδημίας, καταργώντας την αύξηση του κατώτερου μισθού. Έρχεστε τώρα και στα οικολογικά, περιβαλλοντικά θέματα. Είναι μια ιδεοληπτική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας, συνέχεια του αναπτυξιακού νόμου που ζήσαμε τον προηγούμενο Νοέμβρη.
Εδώ θα αναφέρω χαρακτηριστικά ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, γίνεται Συμβούλιο Αναπτυξιακού Προγραμματισμού. Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής συμμετέχει μεν, αλλά δεν ψηφίζει. Συμμετέχουν εκπρόσωποι από αναπτυξιακά υπουργεία.
Δεν είναι αντίφαση περιβάλλον και ανάπτυξη. Για μας είναι δύο έννοιες που μπορούν αρμονικά να συνυπάρξουν και να προχωρήσουν. Για εσάς, όμως, δυστυχώς το περιβάλλον είναι ένα εμπόδιο στην ανάπτυξη, όπως εσείς την εννοείτε.
Υπάρχει παραβίαση ευρωπαϊκών οδηγιών, κανονισμών, Συντάγματος. Τα είπαμε πολλές φορές. Τα είπε και ο Συνήγορος του Πολίτη στις Επιτροπές. Ελέχθησαν και σήμερα και στη διαδικασία στην αρχή για τη συνταγματικότητα. Απλά, όμως, θα ήθελα να πω ότι η υπονόμευση της διαδικασίας της διαβούλευσης και συλλογής απόψεων αποτελεί παραβίαση τόσο της Οδηγίας 2011/92, όσο και της Οδηγίας 43/92, καθώς και το πνεύμα της Σύμβασης του Άαρχους. Έχει πολλές φωτογραφικές διατάξεις, ενώ υπάρχει και στις ζώνες προστασίας η ζωνοποίηση που εισάγετε. Και εδώ θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι οι χρήσεις γης είναι ένα εργαλείο πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού στον αστικό χώρο.
Έρχομαι πάλι στα θέματα των φορέων διαχείρισης που είναι πολύ σημαντικό για τους εργαζόμενους δεκατρία χρόνια. Με ανασφάλεια και με διαρκείς ανανεώσεις δεν δίνεται λύση. Μιλάτε γενικά για ΑΣΕΠ, αλλά με τι μοριοδότηση, με τι κριτήρια κλπ.;
Να πω, επίσης, και το πολύ σοβαρό θέμα, ότι αποδυναμώνεται η προστασία της φύσης, αλλά αποδυναμώνεται και η τοπική ανάπτυξη, διότι η λειτουργία των φορέων διαχείρισης ήταν ένα ήπιο μοντέλο ανάπτυξης με περιβάλλον με όφελος στην τοπική κοινωνία, γιατί υπήρχε μεγάλη συνεργασία και των φορέων με τις τοπικές επιχειρήσεις, με τους δήμους κλπ.. Δίνετε με αυτή τη διαδικασία, την κατάργηση της γνωμοδότησης ουσιαστικά, ένα ελευθέρας για μεγάλα έργα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Έρχομαι εδώ για τις ΑΠΕ που περιλαμβάνονται στο εν λόγω σχέδιο νόμου, που εισάγονται χωρίς σχεδιασμό, χωρίς να υπάρχει χωροταξικό για τις ΑΠΕ. Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2019 αναφέρει συγκεκριμένα για την Ελλάδα και τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι φορείς στην προστασία των περιοχών Natura.
Τέλος, να πω για το καινούργιο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, που καταθέσατε, το «πράσινο» πρόγραμμά σας. Τι να πω για τη διαδικασία απολιγνιτοποίησης χωρίς κανέναν συγκεκριμένο σχεδιασμό, όταν όλο και κερδίζει το φυσικό αέριο, που σημειωτέον είναι ένα ορυκτό καύσιμο στη λογική την οποία εισάγετε; Να μην πούμε βέβαια ότι και μέσα στο σχέδιο νόμου, όταν αναδεικνύετε σαν κυρίαρχο την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων, μεταφέρετε κατά ένα, ενάμιση χρόνο την υποχρέωση με βάση νόμο ενσωμάτωσης Κοινοτικής Οδηγίας την εισαγωγή των νέων κτηρίων με μηδενική κατανάλωση ενέργεια. Τώρα για τα απόβλητα δεν θα πω πολλά, θα κλείσω, γιατί έχουν λεχθεί και από άλλους συναδέλφους, θα πω, όμως, ότι δυστυχώς το «πράσινο πρόσωπο» της Νέας Δημοκρατίας καταρρέει με πάταγο στο εν λόγω νομοσχέδιο.
Είχατε, κύριε Υπουργέ, μια παρακαταθήκη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, τα δικά μας πεπραγμένα στο περιβάλλον με πιθανές ατέλειες, με πιθανές καθυστερήσεις, ό,τι είναι να διορθωθεί. Κανείς δεν είναι τέλειος. Αυτή, όμως, την παρακαταθήκη για την οποία έχει δεχτεί η χώρα μας και ευμενή σχόλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, παραδείγματος χάρη για την ανάρτηση των δασικών χαρτών που από 1% έφτασε γύρω στο 44% κυρωμένοι οριστικά χάρτες, εσείς έρχεστε και πάμε πίσω πάλι. Πάει πίσω η χώρα. Πάει πίσω στο περιβάλλον. Ας χαρακτηριστείτε από μια στοιχειώδη, επιτρέψτε μου, σοβαρότητα για να αποδείξετε πραγματικά ότι αυτό το πράσινο πρόσωπό σας δεν είναι κάτι το υποκριτικό και μόνο στα λόγια.