Συνέντευξη του βουλευτή Δυτικού Τομέα Αθήνας και αντιπροέδρου της Βουλής στο Independent News

Κύριε Βίτσα, τι σηματοδοτεί η επόμενη ημέρα της πανδημίας για την οικονομία και την εργασία τόσο στην Ελλάδα όσο και σε διεθνές επίπεδο;

Είμαστε στην επόμενη μέρα της καραντίνας και όχι του υγειονομικού κινδύνου. Ως τώρα, η κοινωνική αποφασιστικότητα περιόρισε τη μεταδοτικότητα του ιού και τους θανάτους. Αυτό είναι καλό. Όμως, ο χρόνος που «αγοράσαμε» δεν αξιοποιήθηκε για να ενισχυθεί επαρκώς το δημόσιο σύστημα υγείας, ιδιαίτερα σε μόνιμο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, σε όργανα και είδη πρώτης υγειονομικής ανάγκης. Υπάρχει μεγάλο κενό και δεν βλέπω ενέργειες για να καλυφθεί. Γενικά και παγκόσμια, αν και το ενδεχόμενο μιας πανδημίας ήταν πιθανό, όλες οι χώρες πιάστηκαν απροετοίμαστες. Αυτό δεν είναι τυχαίο, αλλά αποτέλεσμα της νεοφιλελεύθερης θεώρησης των πραγμάτων που ιδιωτικοποιεί -άρα παραδίδει στο κέρδος- τις διαδικασίες αναπαραγωγής της κοινωνίας (υγεία, παιδεία, πολιτισμός κ.λπ.). Αίφνης, όλοι ανακάλυψαν την αναντικατάστατη σημασία των δημόσιων δομών και των δημόσιων πολιτικών.

Συγχρόνως, η πανδημία προκαλεί ύφεση, δηλαδή νέα οικονομική και κοινωνική κρίση. Θα χαθούν τεράστιες αξίες. Και το ερώτημα είναι με ποιες πολιτικές θα αντιμετωπιστεί και ποιος θα τις πληρώσει. Όσοι πίστεψαν πως η πανδημία θα αλλάξει ορισμένως τα νεοφιλελεύθερα μυαλά ή ακόμα και τον καπιταλισμό αποδείχτηκαν λάθος. Αντίθετα, όπως φαίνεται και από τις κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η υγειονομική κρίση θεωρήθηκε και θεωρείται ευκαιρία για να περάσει μέτρα ενάντια στην εργασία και τον μισθό, τα κοινωνικά δικαιώματα και το κοινωνικό κράτος και τα δημοκρατικά κεκτημένα. Οι αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις έχουν υποχρέωση να ξαναδιαβάσουν την κατάσταση, να υψώσουν κοινό τείχος αντίστασης στις αντικοινωνικές πολιτικές και να καλέσουν σε συσπείρωση γύρω από ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικών προοδευτικών αλλαγών με βάση τις ανάγκες τώρα και προς το μέλλον.

Ποια είναι, λοιπόν, τα χαρακτηριστικά που περιγράφουν και διαφοροποιούν την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαχείριση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης την επαύριο της πανδημίας;

Θεωρώ πως ο ΣΥΡΙΖΑ ανταποκρίθηκε στις άμεσες ανάγκες της περιόδου. Στήριξε ενεργητικά την καμπάνια «Μένουμε Σπίτι», πίεσε για να καλυφθούν κενά του συστήματος υγείας, αποκάλυψε και ανέτρεψε προσπάθειες διαπλοκής και ανήθικης εκμετάλλευσης προς πλουτισμό λόγω πανδημίας. Συγχρόνως, παρουσιάσαμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα («Μένουμε Όρθιοι») για την στήριξη της κοινωνίας. Η βασική μας λογική είναι πως τώρα, στην αρχή της ύφεσης, πρέπει να στηριχτεί η εργασία με χρηματοδότηση του μισθού και μη επιστρεπτέα ενίσχυση των μικρομεσαίων στρωμάτων, με χαλάρωση των δημοσιονομικών μέτρων, με ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Επιμένουμε πως τα μέτρα αυτά πρέπει να είναι γενναία και έγκαιρα, ώστε να προλάβουν την εξέλιξη και το βάθεμα της ύφεσης, την κλιμακούμενη ανεργία και φτώχεια.

Σε μια χώρα στην οποία οι υπηρεσίες παίζουν τον κύριο οικονομικό ρόλο, ο κίνδυνος μιας νέας κατάρρευσης είναι φανερά υπαρκτός. Να σκεφτούμε μόνο πως ο στενός τομέας του τουρισμού συμμετέχει με 13% στο ΑΕΠ, ενώ, αν συνυπολογίσουμε τις γενικότερες περί τον τουρισμό οικονομικές δραστηριότητες (εστίαση, μεταφορές κ.λπ.), φτάνουμε κοντά στο 30%. Υπάρχει, λοιπόν, ανάγκη άμεσης ενίσχυσης τώρα και βέβαια αναγνώριση των κινδύνων της οικονομικής «μονοκαλλιέργειας». Η χρηματοδότηση αυτού του προγράμματος υπάρχει, από κομμάτι του αποθεματικού που δημιούργησε και άφησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, από ενισχύσεις και προγράμματα της Ε.Ε. -που και αυτά πρέπει να είναι γενναία και να ξεπεράσουν τα 3,5 τρισ. ευρώ.

Πώς μεταφράζονται όλα αυτά σε μια πολιτική με ταξικό πρόσημο υπέρ των λαϊκών στρωμάτων της κοινωνίας;

Μίλησα ήδη για ένα αναγκαίο πρόγραμμα προοδευτικών ριζοσπαστικών αλλαγών με βάση τις ανάγκες του παρόντος και του μέλλοντος. Ένα αριστερό recovery plan σταθερό στις βασικές του αρχές, ευέλικτο στην εφαρμογή του με βάση τις συνθήκες. Ας δούμε τις βασικές αρχές:

· Αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας.

· Αγαθά υπό δημόσιο έλεγχο που δεν ιδιωτικοποιούνται και εξασφαλίζουν σιγουριά αξιοπρεπούς διαβίωσης.

· Το κοινωνικό κράτος αποτελεί για εμάς προϋπόθεση ανάπτυξης και της κοινωνίας και της οικονομίας.

· Πολιτικές (δημοσιονομικές και άλλες) με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων.

· Συνεχής ανάπτυξη της δημοκρατίας και της κοινωνικής συνεργασίας.

Πάνω σε αυτές -και πιθανά και άλλες που δεν έχω σκεφτεί- χρειάζεται ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, από την υγεία ως την ενέργεια, από τον πολιτισμό ως το νερό, από τον τουρισμό ως τα ναυπηγεία, από τη φορολογία ως τις συντάξεις κλπ.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις που έχουν δημοσιευτεί σε ΜΜΕ έχουν δημιουργήσει μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα και μια σεναριολογία περί πρόωρων εκλογών. Πώς θα σχολιάζατε αυτή τη φιλολογία;

Τα εκλογικά σενάρια μαζί με δημοσκοπικά ευρήματα εμφανίζονται ως απειλή για τον ΣΥΡΙΖΑ. Κανένας φόβος. Άλλωστε, η υλοποίηση του προγράμματός μας προϋποθέτει πολιτική και κυβερνητική αλλαγή. Όποτε, λοιπόν, κι αν γίνουν, καλοδεχούμενες. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα αφήσουμε τον κ. Μητσοτάκη, τη ΝΔ και το σύστημα που τους συντηρεί να ξανακαταστρέψουν τη χώρα. Αν στο μυαλό τους είναι να ξεμπερδέψουν με την απλή αναλογική, τότε η απλή αναλογική μπορεί να είναι η άμεση αιτία που θα τους επαναφέρει στα έδρανα της αντιπολίτευσης.

Το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας. Εν τω μεταξύ, πώς θα βλέπατε να προχωρούν οι διαδικασίες για την ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ;

Αντικειμενικά και ορθώς αναβλήθηκε το Συνέδριο. Χρειαζόμαστε «άπλα χρόνου», βαθιά συζήτηση, αυξημένη κομματική και κοινωνική συμμετοχή. Άρα, ούτε fast track διαδικασίες, ούτε αδημονία. Εν τω μεταξύ, μπορούμε μέσω συνδιασκέψεων ουσιαστικής συζήτησης να εκλέξουμε νέες Νομαρχιακές Επιτροπές και να συνεχίζουμε επίμονα τη διεύρυνση. Γιατί η διεύρυνση δεν είναι απλά το Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, αλλά κυρίως οι άνθρωποι, κατά προτίμηση οι κοινωνικά ενεργοί και νέοι που πολλαπλασιάζουν τα μέλη, τις οργανώσεις και τη δύναμή μας στην πολιτική και τα κινήματα.

Δεν είναι, όμως, μια διαδικασία δίχως δυσκολίες και εσωτερικές αντιπαραθέσεις…

Παρακολουθώ ορισμένες αντιπαραθέσεις και έξωθεν προσπάθειες επηρεασμού, χωρίς ιδεολογικό ή πολιτικό περιεχόμενο. Δημιουργούν χωρίς λόγο τραύματα. Η «μάχη για τα πρόσωπα», όσο σημαντικά κι αν είναι, δεν λειτούργησε ποτέ δημιουργικά. Έχουμε το πλεονέκτημα να υπάρχει αδιαμφισβήτητος πρόεδρος, ο Αλέξης Τσίπρας, αποκτήσαμε πέραν των άλλων και κυβερνητική εμπειρία, στα στελέχη μας προστέθηκε μια πανάξια νέα γενιά και στελέχη από την Προοδευτική Συμμαχία. Όλα αυτά είναι ατού. Χρειάζεται να δουλεύουμε συνεχώς πάνω στο ζήτημα των συλλογικών διαδικασιών και αποφάσεων, της συντροφικότητας και να έχουμε πολλές και διαφορετικές απόψεις που να ανθίζουν και κοινή μετωπική δράση απέναντι στον πολιτικό και κοινωνικό αντίπαλο.