16/10/2020

Ερώτηση 32 βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ: Εθνική Αρχή Διαφάνειας –«Αναρμοδιότητα» εξέτασης και κρίσης επί διοικητικής προσφυγής περί μη χορήγησης εγγράφων

Ερώτηση προς τον Υπουργό Επικρατείας κατέθεσαν 32 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με πρωτοβουλία του βουλευτή Α’ Αθήνας Χριστόφορου Βερναρδάκη και θέμα: «Εθνική Αρχή Διαφάνειας – «Αναρμοδιότητα» εξέτασης και κρίσης επί διοικητικής προσφυγής περί μη χορήγησης εγγράφων»

Οι βουλευτές της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης επισημαίνουν:

- Με ΑΚΕ η ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία «Vouliwatch» ζήτησε τη δημοσιοποίηση αναλυτικών στοιχείων που αφορούν στην κρατική οικονομική ενίσχυση των Μέσων Ενημέρωσης από την Κυβέρνηση με κονδύλια που ανήλθαν στο ποσό των 20 εκατομμυρίων ευρώ.

- Η εν λόγω αίτηση απευθυνόταν προς τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο και τον Υφυπουργό Οικονομικών.

- Καλούσε τους αποδέκτες να καταθέσουν πλήρη και αναλυτικό κατάλογο, από τον οποίο να προκύπτουν τα ποσά που έλαβε κάθε επιλεγέν ΜΜΕ, τα κριτήρια επιλογής αυτών, η σύμβαση απευθείας ανάθεσης με την ανάδοχο εταιρεία «Initiative Media» και το ποσό αμοιβής της.

- Το παράδειγμα του «Vouliwatch» ακολούθησαν εκατοντάδες πολίτες με μαζική κατάθεση όμοιου περιεχομένου αιτημάτων

- Καθώς το αίτημα έμεινε αναπάντητο, κατατέθηκε διοικητική προσφυγή ενώπιον της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας,

- Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας μέσω επιλεκτικής και αποσπασματικής ερμηνείας διατάξεων αποφάνθηκε αυθαίρετα ότι είναι αναρμόδια για την εξέταση και την κρίση επί της ως άνω προσφυγής.

- Συνεπώς η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ουσιαστικά επιχείρησε να απενεργοποιήσει το δικαίωμα του «Vouliwatch» να αμφισβητήσει ενώπιόν της τη σιωπηρή αναιτιολόγητη απόρριψη εκ μέρους της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου να χορηγήσει στοιχεία για τον τρόπο επιλογής των ΜΜΕ που έλαβαν κρατικούς πόρους, υποδεικνύοντας ως μοναδικό δρόμο, την προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια.

 

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1 Ποιο διοικητικό όργανο αναλαμβάνει στη θέση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης την κατά νόμο και ουσία εξέταση ενδικοφανών προσφυγών κατά αποφάσεων φορέων με τις οποίες απορρίπτονται εν μέρει ή στο σύνολό τους αιτήσεις χορήγησης εγγράφων για περαιτέρω χρήση;

2 Πως επιτυγχάνεται πλέον η αποτελεσματική ενδοδιοικητική έννομη προστασία του διοικουμένου, όταν αντιμετωπίζει περιορισμό του δικαιώματός του να έχει πρόσβαση στη δημόσια πληροφορία; Με ποιον άλλο τρόπο πέρα από την ύστατη καταφυγή στη δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, μπορεί σήμερα ο διοικούμενος να διεκδικήσει να λάβει νόμιμα αιτούμενα έγγραφα στοιχεία;

 

 

Αναλυτικά η ερώτηση όπως κατατέθηκε:

Αθήνα, 16 Οκτωβρίου 2020

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Επικρατείας,
κ. Γ. Γεραπετρίτη
Θέμα: «Εθνική Αρχή Διαφάνειας – «Αναρμοδιότητα» εξέτασης και κρίσης επί διοικητικής προσφυγής περί μη χορήγησης εγγράφων»

Με την από 23-6-2020 αίτηση κατάθεσης εγγράφων με θέμα: «Χορήγηση δημόσιων δεδομένων για την επαρκή πληροφόρηση του κοινού σχετικά με τη χρηματοδότηση των ΜΜΕ για την ενημερωτική καμπάνια «Μένουμε Σπίτι»», η ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία, «Vouliwatch», ζήτησε τη δημοσιοποίηση αναλυτικών στοιχείων που αφορούν στην κρατική οικονομική ενίσχυση των Μέσων Ενημέρωσης από την Κυβέρνηση με κονδύλια που ανήλθαν στο ποσό των 20 εκατομμυρίων ευρώ.

Η εν λόγω αίτηση που απευθυνόταν προς τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο και τον Υφυπουργό Οικονομικών, καλούσε τους αποδέκτες να καταθέσουν πλήρη και αναλυτικό κατάλογο, από τον οποίο να προκύπτουν τα ποσά που έλαβε κάθε επιλεγέν ΜΜΕ, τα κριτήρια επιλογής αυτών, η σύμβαση απευθείας ανάθεσης με την ανάδοχο εταιρεία «Initiative Media» και το ποσό αμοιβής της.

Το παράδειγμα του «Vouliwatch» ακολούθησαν εκατοντάδες πολίτες με μαζική κατάθεση όμοιου περιεχομένου αιτημάτων συνδράμοντας την προσπάθεια του φορέα για την απόδοση λογοδοσίας και την ενίσχυση της διαφάνειας σε ζήτημα που αφορά τον τρόπο διάθεσης σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ενός ιδιαίτερα υψηλού ποσού που προέρχεται από κρατικούς πόρους.

Καθώς το αίτημα έμεινε αναπάντητο από τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης και από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο και ως εκ τούτου απορρίφθηκε σιωπηρά, στις 29-7-2020 κατατέθηκε διοικητική προσφυγή ενώπιον της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, η οποία σύμφωνα με το νόμο περί επιτελικού κράτους (ν.4622/2019, Α΄ 133) κατέστη καθολικός διάδοχος – μεταξύ άλλων – και του συνόλου των πάσης φύσεως αρμοδιοτήτων του καταργημένου Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, αρχής που αποτελούσε αποκλειστικό όργανο κρίσης επί διοικητικής προσφυγής από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα (άρθρο 5 παρ. 4 ν.3448/2006 – Α΄57).

Εντούτοις σύμφωνα με το αριθ. πρωτ. Οικ. 24848/1-9-2020 έγγραφο με θέμα: «Απάντηση σχετικά με κατατεθείσα προσφυγή σας του άρθρου 5 παρ.4 Ν.3448/2006», η Εθνική Αρχή Διαφάνειας μέσω επιλεκτικής και αποσπασματικής ερμηνείας διατάξεων αποφάνθηκε αυθαίρετα ότι είναι αναρμόδια για την εξέταση και την κρίση επί της ως άνω προσφυγής.

Συγκεκριμένα με το ως άνω έγγραφο υποστηρίχθηκε ότι η εν λόγω αρμοδιότητα δεν περιλαμβάνεται στο ενδεικτικής (και όχι περιοριστικής) απαρίθμησης άρθρο 83 παρ. 2 «Αρμοδιότητες της Αρχής – πεδίο εφαρμογής» του ν.4622/2019, ούτε στα άρθρα 97 και 99 που αφορούν προανακριτικές αρμοδιότητες – δικονομικές ρυθμίσεις και πειθαρχικές αρμοδιότητες αντίστοιχα (και άρα δικαιολογημένα δεν περιλαμβάνουν στις διατάξεις τους την αρμοδιότητα κρίσης επί ενδικοφανούς προσφυγής, αφού ως μέσο μη – δικαστικής επίλυσης, δε συνιστά τίποτα από τα παραπάνω). Αντιθέτως δεν ελήφθη υπόψη ότι η παράγραφος 4 του άρθρου 5 του ν.3448/2006 δεν είχε καταργηθεί από το ν.4622/2019 και άρα η αρμοδιότητα κρίσης επί ενδικοφανούς προσφυγής παρέμενε ενεργή.

Συνεπώς απεκδυόμενη μια αρμοδιότητα που αναμφίβολα δεν είχε καταργηθεί, και της οποίας είχε καταστεί διάδοχος, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ουσιαστικά επιχείρησε να απενεργοποιήσει το δικαίωμα του «Vouliwatch» να αμφισβητήσει ενώπιόν της τη σιωπηρή αναιτιολόγητη απόρριψη εκ μέρους της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου να χορηγήσει στοιχεία για τον τρόπο επιλογής των ΜΜΕ που έλαβαν κρατικούς πόρους, υποδεικνύοντας ως μοναδικό δρόμο, την προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια.

Επειδή οι διοικούμενοι έχουν δικαίωμα να υποβάλουν στις διοικητικές αρχές έγγραφες αναφορές που περιέχουν αιτιάσεις κατά ενεργειών ή παραλείψεων των τελευταίων,
Επειδή ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης ήταν αρμόδιος να εξετάζει προσφυγές πολιτών κατά της Διοίκησης στο πλαίσιο του δικαιώματος πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία, η δε αρμοδιότητα αυτή μεταφέρθηκε στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας χωρίς ρητή εξαίρεση ή κατάργησή της,

Επειδή η Εθνική Αρχή Διαφάνειας συστάθηκε με σκοπό – μεταξύ άλλων – την ενίσχυση της διαφάνειας, της ακεραιότητας και της λογοδοσίας στη δράση των κυβερνητικών οργάνων, διοικητικών αρχών, κρατικών φορέων, και δημόσιων οργανισμών,

Επειδή η στέρηση του δικαιώματος υποβολής διοικητικής προσφυγής καταργεί ένα κρίσιμο στάδιο ουσιαστικής έννομης προστασίας μέσω του ενδοδιοικητικού ελέγχου της διοικητικής δράσης και της έγκαιρης επίλυσης των διαφορών με τους πολίτες σε επίπεδο διοίκησης,

Επειδή η αδικαιολόγητη παραπομπή υποθέσεων προς επίλυση ενώπιον της Δικαιοσύνης προκαλεί όχι μόνο υπέρμετρη καθυστέρηση στο δικαιοδοτικό έργο αλλά και αναίτια αύξηση του οικονομικού κόστους για τους διοικουμένους,

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1 Ποιο διοικητικό όργανο αναλαμβάνει στη θέση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης την κατά νόμο και ουσία εξέταση ενδικοφανών προσφυγών κατά αποφάσεων φορέων με τις οποίες απορρίπτονται εν μέρει ή στο σύνολό τους αιτήσεις χορήγησης εγγράφων για περαιτέρω χρήση;

2 Πως επιτυγχάνεται πλέον η αποτελεσματική ενδοδιοικητική έννομη προστασία του διοικουμένου, όταν αντιμετωπίζει περιορισμό του δικαιώματός του να έχει πρόσβαση στη δημόσια πληροφορία; Με ποιον άλλο τρόπο πέρα από την ύστατη καταφυγή στη δαπανηρή και χρονοβόρα διαδικασία ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, μπορεί σήμερα ο διοικούμενος να διεκδικήσει να λάβει νόμιμα αιτούμενα έγγραφα στοιχεία;

Ο ερωτώντες βουλευτές

Βερναρδάκης Χριστόφορος

Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αγαθοπούλου Ειρήνη – Ελένη

Αναγνωστοπούλου Αθανασία

Βαρδάκης Σωκράτης

Βέττα Καλλιόπη

Γιαννούλης Χρήστος

Γκιόλας Ιωάννης

Δρίτσας Θεόδωρος

Ηγουμενίδης Νικόλαος

Καρασαρλίδου Ευφροσύνη

Καφαντάρη Χαρούλα

Λάππας Σπυρίδων

Μάλαμα Κυριακή

Μάρκου Κωνσταντίνος

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μωραΐτης Αθανάσιος

Πολάκης Παύλος

Πούλου Παναγιού

Ραγκούσης Ιωάννης

Σκουρολιάκος Παναγιώτης

Σκούφα Ελισσάβετ

Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος

Τσίπρας Γεώργιος

Φάμελλος Σωκράτης

Φίλης Νικόλαος

Φωτίου Θεανώ

Χαρίτου Δημήτριος

Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος