Ανακοίνωση του Τμήματος Μεταφορών και Οδικής Ασφάλειας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία

Σε εξέλιξη βρίσκεται μια εξωφρενική προσπάθεια συγκάλυψης ενός σκανδάλου διασπάθισης δημόσιου χρήματος που, αν ευοδωθεί, θα στερήσει από το Ελληνικό Δημόσιο και τον κρατικό προϋπολογισμό έσοδα της τάξης των 120 εκατομμυρίων ευρώ τουλάχιστον.
Την 12η Ιουνίου του 2019 η τότε διοίκηση του ΟΑΣΘ υπέβαλε επισήμως καταγγελία στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χορήγηση, εκ μέρους του ελληνικού κράτους, παράνομων ενισχύσεων στον ΟΑΣΘ όσο αυτός λειτουργούσε ως ιδιωτική επιχείρηση, δηλαδή μέχρι τον Ιούλιο του 2017. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όφειλε να ερευνήσει την καταγγελία και, εφόσον –όπως όλα τα στοιχεία δείχνουν– επιβεβαιωθεί η βασιμότητά της, τότε οι ωφεληθέντες, δηλαδή οι μέτοχοι του ΟΑΣΘ μέχρι το 2017, οφείλουν να επιστρέψουν στο Ελληνικό Δημόσιο το σύνολο των ενισχύσεων που παρανόμως τους χορηγήθηκαν.
Τα στοιχεία στην υπόθεση είναι τόσο προφανή και συντριπτικά που είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο πως η διαδικασία έρευνας θα καταλήξει σε απόφαση που θα διαπιστώνει την παρανομία των ενισχύσεων και θα διατάσσει την ανάκτησή τους, υποχρεώνοντας τους ωφεληθέντες να επιστρέψουν στο Ελληνικό Δημόσιο τα ποσά που παρανόμως έλαβαν.
Επί δεκαετίες και μέχρι την εξαγορά του από το Δημόσιο, ο ιδιωτικός ΟΑΣΘ λειτούργησε για τους σκανδαλωδώς ευνοημένους και διαπλεκόμενους με την πολιτική εξουσία μετόχους του ως η χρυσοτόκος όρνιθα, καθώς τους απέδιδε το λεγόμενο «επιχειρηματικό» κέρδος, το οποίο ήταν εγγυημένο από το κράτος, αλλά δεν ήταν ούτε επιχειρηματικό (δεν νοείται επιχείρηση χωρίς ρίσκο) ούτε κέρδος (δεν νοείται κέρδος σε ζημιογόνες επιχειρήσεις). Με απλά λόγια, δεν ήταν τίποτε περισσότερο παρά ένα διαρκές «δωράκι».
Συγκεκριμένα, με διαδοχικές απευθείας αναθέσεις που ανάγονται ήδη στο 1957 και έκτοτε παρατείνονταν με σειρά νόμων, είχε ανατεθεί στον ΟΑΣΘ το μονοπώλιο του συγκοινωνιακού έργου στην περιοχή της Θεσσαλονίκης έναντι ανταλλάγματος που κατέβαλλε το Ελληνικό Δημόσιο και το οποίο περιλάμβανε, αφενός, υπέρογκο και πέραν κάθε επιχειρηματικής ή κοινής λογικής εγγυημένο επιχειρηματικό κέρδος για τους μετόχους.
Η τελευταία ανανέωση –και μάλιστα επ’ αόριστον(!)– της λεόντειας και ληστρικής σε βάρος του Δημοσίου απευθείας ανάθεσης στον ιδιωτικό ΟΑΣΘ έγινε με το νόμο 3652/2008 και επιβεβαιώθηκε με το άρθρο 30 του νόμου 4313/2014 στις 17 Δεκεμβρίου 2014, λίγες μόλις μέρες πριν τις εκλογές του 2015, προκειμένου να δεσμευτεί η επόμενη κυβέρνηση.
Όμως η σκανδαλώδης αυτή ανάθεση είναι πασιφανές ότι αντίκειται στους ενωσιακούς κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων οι οποίοι κατά το μέρος που το εγγυημένο επιχειρηματικό κέρδος των μετόχων του ΟΑΣΘ υπερβαίνει ένα εύλογο ποσοστό έναντι του επενδυμένου κεφαλαίου, συνιστούν παράνομη κρατική ενίσχυση, η οποία οφείλει να ανακτηθεί και να επιστραφεί από τους ωφεληθέντες στο Ελληνικό Δημόσιο. Ας σημειωθεί ότι τα ποσοστά κέρδους διαχρονικά είχαν φτάσει από 79% έως και 745% και φυσικά απολύτως εξασφαλισμένα.
Για να έχουμε μιαν εικόνα του σκανδάλου, αρκεί να αναφερθεί ότι, μόνο για το διάστημα από 1990 έως 2016, οι καταβολές του Δημοσίου προς τον ΟΑΣΘ ήταν 2,054 δις.
Επιπλέον, η απευθείας ανάθεση του συγκοινωνιακού έργου σε ιδιώτες και κατά συνέπεια και στον ιδιωτικό ΟΑΣΘ ήταν αντίθετη στον κανονισμό (ΕΚ) 1370/2007 ο οποίος αφορά στις δημόσιες μεταφορές και ο οποίος μετά το 2009, δεν επιτρέπει πλέον την απευθείας ανάθεση, και μάλιστα επ’ αόριστον, δημόσιου συγκοινωνιακού έργου σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά μόνο είτε την ανάθεση μετά από διαγωνισμό είτε την παροχή του έργου από δημόσια επιχείρηση.
Εξάλλου, παρότι η ίδια η ανανέωση της σύμβασης που είχε συναφθεί μεταξύ Δημοσίου και ΟΑΣΘ το 2001 (νόμος 2898/2001) προέβλεπε ότι ο ΟΑΣΘ με όλη την περιουσία του θα περιέλθει αυτοδικαίως στο Ελληνικό Δημόσιο την 1.1.2010. Παρόλα αυτά ο νόμος 3652/2008 παρέτεινε, και μάλιστα επ’ αόριστον, αυτό το προκλητικό καθεστώς της λειτουργίας του ΟΑΣΘ, ως κατ’ όνομα ιδιωτικής, αλλά με πλήρη κρατική κάλυψη των ζημιών και με επιπρόσθετο εγγυημένο επιχειρηματικό κέρδος (!) με λεφτά των φορολογούμενων.
Τη διερεύνηση αυτού του διαχρονικού σκανδάλου που έχει κοστίσει δισεκατομμύρια ευρώ στο ελληνικό κράτος, και κατ’ επέκταση στους φορολογούμενος, επιδιώκουν με κάθε τρόπο να ματαιώσουν, ίσως για να συγκαλύψουν τις πολιτικές και νομικές ευθύνες τους.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δια του Υπουργού Υποδομών Μεταφορών Κ. Καραμανλή και η διορισμένη από την κυβέρνηση νέα διοίκηση του ΟΑΣΘ, η οποία απέσυρε την καταγγελία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να μη διερευνηθεί το σκάνδαλο και, κυρίως, να μην ανακτηθούν οι παράνομες κρατικές ενισχύσεις τουλάχιστον της τελευταίας δεκαετίας (οι παλαιότερες έχουν παραγραφεί), που ανέρχονται σε ένα ποσό της τάξης των 120 εκατομμυρίων ευρώ τουλάχιστον, τα οποία θα στερηθεί, και μάλιστα σ’ αυτή τη συγκυρία, ο κρατικός προϋπολογισμός.