Συνέντευξη του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Τζανακόπουλου, στην ιστοσελίδα ieidiseis.gr (Βασίλης Σκουρής)

Για «ολοκληρωτική, στρατηγικού χαρακτήρα αποτυχία τόσο στην διαχείριση της πανδημίας όσο και στην οικονομία», κατηγορεί την κυβέρνηση της ΝΔ ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Τζανακόπουλος, σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα ieidiseis.gr και το δημοσιογράφο Βασίλη Σκουρή.
«Πέρα από την πλήρη αποτυχία διαχείρισης της πανδημίας στο υγειονομικό επίπεδο, στην οικονομία η κρίση αξιοποιήθηκε για μια μεγάλη επίθεση στην εργατική τάξη και μια προσπάθεια αναδιανομής πλούτου και ισχύος υπέρ του κεφαλαίου», σημειώνει, δίνοντας ως παραδείγματα τον πτωχευτικό κώδικα, τα εξαιρετικά περιορισμένα μέτρα στήριξης, τις ρυθμίσεις ελαστικοποίησης της εργασίας, την εξίσωση των κολλεγίων με τα ΑΕΙ αλλά και «την επικείμενη ιδιωτικοποίηση του επικουρικού πυλώνα της ασφάλισης».
«Αν λοιπόν δεν υπάρξει άμεση αντιστροφή αυτών των πολιτικών», υπογραμμίζει ο Δ. Τζανακόπουλος, «η πανδημία θα αφήσει μια ύφεση μη αναστρέψιμη, εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους, φτωχοποιημένους εργαζόμενους, δεκάδες χιλιάδες λουκέτα».
Επισημαίνει, ακόμα, ότι ο πρόσφατος ανασχηματισμός στον οποίο προχώρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν «ένας ανασχηματισμός με ακροδεξιά αλλά και αντεργατική σφραγίδα: με τον κ. Βορίδη στο Υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να επιδιώξει να κάνει πράξη την στρατηγική των διοικητικών μέτρων ώστε να μην ξανακυβερνήσει η Αριστερά αλλά και τον κ. Χατζηδάκη στο Υπουργείο Εργασίας για να ξεπουλήσει τον επικουρικό πυλώνα κοινωνικής ασφάλισης στο άψε σβήσε όπως έκανε με την Ολυμπιακή».
Τονίζει ότι ο κύκλος φθοράς στον οποίο έχει μπει η κυβέρνηση είναι «μη αναστρέψιμος» και θέτει ως στόχο για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία να μετατρέψει το κύμα δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση «σε αίτημα για την αριστερή προοδευτική διακυβέρνηση».
Τέλος, τονίζει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική συμμαχία αναλαμβάνει διαρκώς πρωτοβουλίες για τη συμπόρευση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης με βάση τα κάθε φορά επίδικα στο κοινοβούλιο αλλά και τους κοινωνικούς αγώνες». «Εκεί κρίνεται το κάθε κόμμα και όχι στις αφηρημένες διακηρύξεις», καταλήγει ο Δημήτρης Τζανακόπουλος.

Ολόκληρη η συνέντευξη

Τι θα αφήσει πίσω της η πανδημία για την οικονομία και τους εργαζόμενους κ. Τζανακόπουλε;

Μακάρι κύριε Σκουρή να είχαμε αφήσει πίσω την πανδημία ώστε να μπορούμε να κάνουμε και τον απολογισμό. Όμως, δυστυχώς, η πανδημία είναι ακόμη εδώ, παρούσα και ενεργή. Το ίδιο και η οικονομική κρίση που τη συνοδεύει. Και όταν αυτές οι δύο κρίσεις συναντώνται με τις καταστροφικές στρατηγικές επιλογές της κυβέρνησης, με ιδεοληψίες, ανευθυνότητα και αναισθησία τότε οι συνέπειες για την κοινωνία είναι δραματικές. Πάντοτε ξέρετε οι κρίσεις δημιουργούν δυνατότητες αναστοχασμού και τομών. Μια τέτοια δυνατότητα δημιουργείται σήμερα στην Ευρώπη. Η έκβαση βεβαίως είναι αβέβαιη αλλά η αναγνώριση της αναγκαιότητας του δημόσιου καθολικής πρόσβασης συστήματος υγείας,  η αναστολή των ρυθμίσεων του Συμφώνου Σταθερότητας, η μετατροπή έστω και πρόσκαιρα, έστω και περιορισμένα της ΕΕ σε ένωση μεταβίβασης πόρων δημιουργούν ρωγμές που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν και σε μια μακροπρόθεσμη αμφισβήτηση της ίδιας της αρχιτεκτονικής της ΕΖ ενώ βραχυπρόθεσμα δίνουν τη δυνατότητα για πολιτικές στήριξης του ΕΣΥ αλλά και συνολικά της κοινωνικής πλειοψηφίας με κατεύθυνση την αναδιανομή υπέρ των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. Αντί αυτού η κυβέρνηση επιλέγει να αξιοποιήσει την κρίση ως ευκαιρία για να κάνει τα ακριβώς αντίθετα: Πέρα από την πλήρη αποτυχία διαχείρισης της πανδημίας στο υγειονομικό επίπεδο, στην οικονομία η κρίση αξιοποιήθηκε για μια μεγάλη επίθεση στην εργατική τάξη και μια προσπάθεια αναδιανομής πλούτου και ισχύος υπέρ του κεφαλαίου. Απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, μειώσεις μισθών και κατάρρευση εισοδημάτων για τους μικρούς και τους μεσαίους με στόχο την συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και ένα νέο μοντέλο συσσώρευσης στα πρότυπα των ιδεοληψιών του ΔΝΤ. Όλες οι κινήσεις στην οικονομία από τον πτωχευτικό κώδικα μέχρι την λογική των εξαιρετικά περιορισμένων μέτρων στήριξης και από τις ρυθμίσεις ελαστικοποίησης της εργασίας μέχρι την εξίσωση των κολλεγίων με τα ΑΕΙ και την επικείμενη ιδιωτικοποίηση του επικουρικού πυλώνα της ασφάλισης εκεί αποσκοπούν. Αν λοιπόν δεν υπάρξει άμεση αντιστροφή αυτών των πολιτικών, και αυτό προϋποθέτει πολιτική αλλαγή, μια νέα αριστερή διακυβέρνηση, η πανδημία θα αφήσει πίσω της τα συντρίμμια της κοινωνίας και της εργασίας. Θα αφήσει μια ύφεση μη αναστρέψιμη, εκατοντάδες χιλιάδες ανέργους, φτωχοποιημένους εργαζόμενους, δεκάδες χιλιάδες λουκέτα.
Αλλά και τα συντρίμμια της δημοκρατίας καθώς βλέπουμε ότι συντελούνται βαθύτατοι μετασχηματισμοί και η πανδημία αξιοποιείται για να επιτευχθεί ο βιοπολιτικός στόχος της κατασκευής ενός νέου ανθρωπότυπου: του φοβισμένου και εγκλωβισμένου ανθρώπου. Να εμπεδωθεί μια νέα πειθαρχική εξουσία πλάι στην πειθαρχική εξουσία του χρέους και η οποία επίσης θα λειτουργεί από μέσα προς τα έξω.

Πόσο πιθανό βλέπετε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών; Το ρωτώ και για τη σκόνη που σήκωσε ο ανασχηματισμός, που χαρακτηρίστηκε ακόμα και από «γαλάζια» στελέχη ως προεκλογικός…

Η κυβέρνηση έχει μπει σε έναν μη αναστρέψιμο κύκλο φθοράς. Αναμενόμενο βεβαίως μετά την ολοκληρωτική, στρατηγικού χαρακτήρα αποτυχία τόσο στην διαχείριση της πανδημίας όσο και στην οικονομία. Με αυτή την έννοια νομίζω ότι ο κος Μητσοτάκης θα επιδιώξει να πάει το συντομότερο σε εκλογές καθώς ο χρόνος δουλεύει εναντίον του. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι θα του δοθεί αυτή η δυνατότητα. Αν όμως του δοθεί θα το πράξει.. Νομίζω ότι ο πρόσφατος ανασχηματισμός συνηγορεί σε αυτή την εκτίμηση. Ένας ανασχηματισμός με ακροδεξιά αλλά και αντεργατική σφραγίδα: με τον κο Βορίδη στο Υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να επιδιώξει να κάνει πράξη την στρατηγική των διοικητικών μέτρων ώστε να μην ξανακυβερνήσει η Αριστερά αλλά και τον κο Χατζηδάκη στο Υπουργείο Εργασίας για να ξεπουλήσει τον επικουρικό πυλώνα κοινωνικής ασφάλισης στο άψε σβήσε όπως έκανε με την Ολυμπιακή. Βεβαίως όλα αυτά είναι τα σχεδιάσματα του κου Μητσοτάκη. Η πραγματικότητα είναι ότι η λαϊκή δυσαρέσκεια διογκώνεται και μια πιθανή εκλογική μάχη θα είναι μια ευκαιρία για το ΣΥΡΙΖΑ – προοδευτική συμμαχία να ανατρέψει το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουλίου του 2019 και να διαμορφώσει μια νέα αριστερή προοδευτική πλειοψηφία.

Το κόμμα σας, αν τελικά γίνουν πρόωρες εκλογές, θα είναι έτοιμο; Και στόχος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία θα είναι η πρώτη θέση;

Προφανώς θα είναι έτοιμο και προφανώς στόχος θα είναι η πρώτη θέση. Οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία βρίσκονται σε εγρήγορση, οι διαδικτυακές συνδιασκέψεις προχωρούν κανονικά παρά τις δυσκολίες της πανδημίας και με μεγάλη συμμετοχή, ο οργανωτικός ιστός του κόμματος κινείται εξωστρεφώς και αυτό θα ενταθεί την επόμενη περίοδο. Διότι τώρα ο στόχος μας είναι το κύμα δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση να μετατραπεί σε αίτημα για την αριστερή προοδευτική διακυβέρνηση.

Οι δημοσκοπήσεις, πάντως, δείχνουν πως έχετε πολύ μεγάλο δρόμο να διανύσετε ώστε να μικρύνετε ακόμα και την ψαλίδα. Τι πρέπει να κάνετε; Νέο πρόγραμμα πχ πότε θα δούμε; Και θα δούμε πρόσωπα και προσωπικότητες από την κοινωνία να συμβαδίζουν το επόμενο διάστημα μαζί σας;

Ξεκινώ από το τελευταίο. Η στρατηγική σύλληψη της διεύρυνσης και ανασυγκρότησης του κόμματος όπως εκφωνήθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα ήρθε να απαντήσει ακριβώς στην ανάγκη της συμπόρευσης δυνάμεων κοινωνικών και πολιτικών στη βάση ενός ενιαίου σχεδίου με στόχο την οργανική σύνδεση του κόμματος με την κοινωνία. Διότι το μεγάλο θέμα σήμερα για το ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είναι ότι η πολιτική του επιρροή δεν αντιστοιχείται με τις οργανωμένες του δυνάμεις και τις θεσμικές του εκπροσωπήσεις. Οι πραγματικές μας δυνατότητες είναι πολύ μεγάλες και αυτές τις δυνατότητες πρέπει να αξιοποιήσουμε ώστε το κόμμα να εκφράσει ώστε να γίνει το κόμμα των ανθρώπων που το ψηφίζουν. Και τούτο είναι μια βασική αρχή για οποιαδήποτε αριστερή πολιτική δύναμη: δεν είμαστε πάνω από την κοινωνία, δεν φέρνουμε την αλήθεια απέξω αλλά μαθαίνουμε να αξιοποιούμε τις πραγματικές δυνατότητες που γεννιούνται μέσα στην κοινωνία, μέσα στην κίνηση και τις ροές της. Αυτό είναι αριστερή πολιτική. Και ακριβώς αυτό θα κάνει και το πρόγραμμα μας που θα συζητηθεί την επόμενη εβδομάδα στο Πολιτικό Συμβούλιο και θα τεθεί σε διαβούλευση με την κοινωνία: Θα αξιοποιεί τη συλλογική κοινωνική ευφυία, τις λύσεις που παράγονται μέσα στην κοινωνία για τα προβλήματα της κοινωνίας και θα τις εντάσσει σε μια συνολική στρατηγική στήριξης της εργασίας και ανατροπής των πολιτικών, ιδεολογικών και οικονομικών συσχετισμών. Εδώ είναι το κλειδί για να διαμορφωθεί ένα μεγάλο πολιτικό και κοινωνικό ρεύμα υπέρ της αριστερής και προοδευτικής διακυβέρνησης. Και ως προς την ψαλίδα, θα πρότεινα να μην βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπεράσματα. Ο πολιτικός χρόνος επιταχύνεται και πυκνώνει, και αυτό είναι το πρόβλημα του κου Μητσοτάκη. Όχι του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.

Τελευταία έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την προοδευτική διακυβέρνηση. Η θέση σας;

Η προοδευτική και αριστερή διακυβέρνηση είναι σήμερα επιτακτική καθώς όπως σας είπα πιο πριν η πολιτική της ΝΔ οδηγεί στη συντριβή της εργασίας και της κοινωνίας. Αν συνεχίσουμε έτσι θα μπούμε σε κύκλο μη αναστρέψιμης ύφεσης και θα οδηγηθούμε σε μια νέα κρίση χρέους η οποία θα είναι πλέον ολοκληρωτικά καταστροφική. Επομένως όλες οι δυνάμεις πολιτικές και κοινωνικές που βλέπουν αυτό το αδιέξοδο πρέπει να συστρατευτούν και να μετατρέψουν την λαϊκή δυσαρέσκεια απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη σε αίτημα για την πολιτική αλλαγή υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Θα αναλάβετε, συνεπώς, πρωτοβουλίες έναντι του ΚΙΝΑΛ; Και πώς σχολιάζετε τη στάση της ηγεσίας της Χαριλάου Τρικούπη; Προς τα πού οδεύει;

Ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική συμμαχία αναλαμβάνει διαρκώς πρωτοβουλίες για τη συμπόρευση της δημοκρατικής αντιπολίτευσης με βάση τα κάθε φορά επίδικα στο κοινοβούλιο αλλά και τους κοινωνικούς αγώνες. Εκεί κρίνεται το κάθε κόμμα και όχι στις αφηρημένες διακηρύξεις. Συλλογικά αξιολογούμε θετικά τις συγκλίσεις που διαμορφώθηκαν απέναντι στον Πτωχευτικό Κώδικα, στο νομοσχέδιο για την εξίσωση των κολλεγίων με τα ΑΕΙ, στην κριτική που ασκείται για την διαχείριση της πανδημίας, την κοινή δήλωση ΣΥΡΙΖΑ – ΚΚΕ – ΜΕΡΑ 25 για το Πολυτεχνείο κ.α. Ειδικά ως προς το ΚΙΝΑΛ είναι κοινός τόπος να πούμε ότι αμφιταλαντεύεται μεταξύ της προοδευτικής μάλλον ατζέντας και του συστημικού εγκλωβισμού. Αυτό είναι εμφανές και στην κοινοβουλευτική του ομάδα και στην πολιτική του γραμμή. Η γνώμη μου είναι ότι αν επικρατήσουν πολιτικά οι δυνάμεις που δεν επιθυμούν την στρατηγική ταύτιση με τη ΝΔ θα είναι μια θετική εξέλιξη. Αλλά αυτό μένει να φανεί. Σε κάθε περίπτωση το ΚΙΝΑΛ πρέπει κάποια στιγμή να επιλέξει όχθη. Οι ίσες αποστάσεις είναι στην πραγματικότητα στάση υπέρ της ΝΔ.

Γενικότερα, πώς οραματίζεται το κόμμα ο Δημήτρης Τζανακόπουλος ως νέος του Γραμματέας;

Συλλογικός μας στόχος είναι να διαμορφώσουμε ένα κόμμα που θα μπορεί να δώσει με αξιώσεις τη μάχη της πολιτικής ηγεμονίας. Το κόμμα έλεγε ο Γκράμσι εμπνεόμενος από το Μακιαβέλι είναι ο σύγχρονος Ηγεμόνας, ένας ιδιότυπος όμως δημοκρατικός ηγεμόνας.
Ο στόχος του Ηγεμόνα στο Μακιαβέλι ήταν να ενώσει την Ιταλία σε ένα ενιαίο κράτος. Και η ιδιαιτερότητα του εγχειρήματος του έγκειται στο εξής: είναι το ίδιο το μέσο που διαμορφώνει για να πετύχει το στόχο του, ο εθνικός στρατός, που τελικά υλοποιεί το στόχο, επειδή είναι ακριβώς εθνικός. Μέσο και στόχος τελικά ταυτίζονται.
Αν λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ θέλει να είναι το μέσο για μια δημοκρατική, αλληλέγγυα, εξισωτική κοινωνία πρέπει ο ίδιος να πληροί αυτά τα κριτήρια. Και κάτι ακόμα: η μάχη της ηγεμονίας είναι μάχη ιδεών. Και όπως έλεγα πριν οι ιδέες δεν φοριούνται στην κοινωνία με διατάγματα μιας κάποιας γραφειοκρατίας. Γεννιούνται μέσα στην κοινωνία, κερδίζουν και χάνουν μέσα στην κοινωνική κίνηση, διαμορφώνονται από τις ανάγκες και την συλλογική ευφυΐα του κινούμενου πλήθους. Και εκεί ακριβώς είναι ο ρόλος του κόμματος: να βρίσκεται μέσα στην  κοινωνία, να μαθαίνει, να παρεμβαίνει, να αφουγκράζεται, να μετασχηματίζει και να μετασχηματίζεται. Και για να γίνει αυτό απαιτείται μαζικότητα, διάλογος, λαϊκότητα αλλά και δημιουργία, σκέψη, εμπιστοσύνη στον κόσμο και όχι φόβος και μελαγχολία.

Τελευταία είχαμε τη δυναμική επανεμφάνιση των τάσεων. Πώς εσείς φαντάζεσθε τη λειτουργία της εντός του κόμματος;

Ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία συνενώνει πολλά και διαφορετικά ρεύματα πολιτικά και ιδεολογικά. Από την κομμουνιστική και την ριζοσπαστική αριστερά, την κομμουνιστική ανανέωση, την σύγχρονη αριστερή σοσιαλδημοκρατία, δυνάμεις του πολιτικού φιλελευθερισμού, δυνάμεις επηρεασμένες από την μεταμαρξιστική σκέψη, τον φεμινισμό, την πολιτική οικολογία, το αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα, το φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του 2000. Επομένως οι τάσεις στο εσωτερικό του εκφράζουν αυτή την πολλαπλότητα. Πολλαπλότητα όμως σπονδυλωμένη γύρω από τον στρατηγικό στόχο της διαμόρφωσης μιας μεγάλης προοδευτικής αριστερής πολιτικής πλειοψηφίας για την ανάληψη της διακυβέρνησης. Διότι χωρίς την πολιτική εξουσία μπορείς να αλλάξεις πράγματα στον κόσμο αλλά δεν μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο.