Δήλωση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου  του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Πάνου Σκουρλέτη

Προαναγγέλλοντας την κατάργηση του «Κλεισθένη Ι» και της απλής αναλογικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εξαπέλυσε μια νέα επίθεση στις αρχές της ανόθευτης δημοκρατικής αντιπροσώπευσης και της κοινωνικής συμμετοχής. Εφόσον οι σχεδιασμοί της ευοδωθούν, θα χαθεί μια ιστορική ευκαιρία για μια πιο δημοκρατική, πιο συλλογική προσέγγιση στα θέματα της Αυτοδιοίκησης και θα ναρκοθετηθεί ένα πρόσφορο πεδίο για συνθέσεις και συνεργασίες, που τόσο μεγάλη ανάγκη έχει ο χώρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η καταργούμενη απλή αναλογική ήρθε για να ανατρέψει ένα παραμορφωτικό και καλπονοθευτικό  σύστημα που δεν αντιπροσώπευε τους πραγματικούς συσχετισμούς. Μένει να δούμε και τη συγκεκριμενοποίηση των υπόλοιπων ανατροπών από την Κυβέρνηση, αλλά ήδη μας δόθηκε μια ιδέα. Μείωση του αναγκαίου ποσοστού για την εκλογή δημάρχου από την πρώτη Κυριακή, πλαφόν εισόδου για τις παρατάξεις, κατάργηση της τέταρτης κάλπης για διαμερισματικούς και κοινοτικούς συμβούλους, είναι μερικές από τις κατευθύνσεις, που εκφράστηκαν δημόσια. Η δημαρχοκεντρική λογική επανέρχεται δριμύτερη, ο ρόλος των Συμβουλίων περιορίζεται και οι πολίτες μπορούν να «αποσυρθούν» από τα κοινά. Ο δήμαρχος, εκτελεστικό και όχι αποφασιστικό όργανο, κατά το Σύνταγμα, λαμβάνει διαρκώς  μεγαλύτερη εξουσία. Και όταν η εξουσία συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια, όταν οι θεσμοί ελέγχου και άμεσης λογοδοσίας αποδυναμώνονται, τα ζητήματα της αδιαφάνειας, της διαπλοκής και των «γκρίζων» ζωνών στην οικονομική διαχείριση, πολλαπλασιάζονται.        
Το πρώτο πλήγμα δόθηκε από την Κυβέρνηση το 2019. Αμέσως μόλις ανέλαβε, παρενέβη στο νέο περιβάλλον της Τ.Α. που διαμόρφωσαν οι εκλογές με απλή αναλογική, επικαλούμενη προσχηματικά την ανάγκη για «κυβερνησιμότητα». Άλλαξε συνθέσεις στις επιτροπές των ΟΤΑ, αφαίρεσε αρμοδιότητες από τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια προς τις επιτροπές, και γενικά έκανε ό,τι ήταν απαραίτητο για να αλλάξει τα δεδομένα ενός συστήματος που δεν πρόλαβε να λειτουργήσει στην πράξη και να κριθεί επί πραγματικών αποτελεσμάτων.
Μόνο σε ένα σημείο επιδεικνύει συνέπεια η Νέα δημοκρατία. Στον διαχρονικά  αντιμεταρρυθμιστικό της χαρακτήρα στα ζητήματα της Τ.Α. Η μόνη φορά που ανέλαβε πρωτοβουλία ήταν, ακριβώς, για να το επιβεβαιώσει, «ξηλώνοντας το πουλόβερ» της απλής αναλογικής. Για να ανατρέψει μια συνολικότερη μεταρρύθμιση που έφερε νέα δεδομένα δημοκρατίας και αποτελεσματικότητας στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών. Να θυμηθούμε μόνο ότι ο «Κλεισθένης Ι», όπως ακριβώς προσδιόρισε και ο τίτλος του, ήταν η πρώτη φάση της μεταρρυθμιστικής παρέμβασης της τότε Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, που θα ολοκληρωνόταν στη συνέχεια με βαθιές και ριζικές τομές για μια εντελώς νέα εποχή συμμετοχής, λαϊκού ελέγχου και ισχυροποίησης των ΟΤΑ.
Αυτό που ξεκίνησε να αλλάζει βίαια η Κυβέρνηση το 2019, δεν είναι μόνο ένα εκλογικό σύστημα, αλλά μια συνολική δέσμη ρυθμίσεων με τους εξής βασικούς άξονες: Ενίσχυση της αντιπροσωπευτικότητας, της δημοκρατικής έκφρασης και της συμμετοχής των πολιτών. Ενίσχυση των δομών ελέγχου και κοινωνικής λογοδοσίας. Αποκεντρωμένο αναπτυξιακό πρότυπο. Ανατροπή της μονοπαραταξιακής λογικής διοίκησης των ΟΤΑ με συνθέσεις και συνεργασίες. Άμεσες πρακτικές λύσεις για την αντιμετώπιση της υποστελέχωσης των ΟΤΑ, μέχρι να επιτραπούν παρεμβάσεις μόνιμου χαρακτήρα. Ο «Κλεισθένης Ι» επεδίωξε την αντιπροσώπευση των μικρών και απομακρυσμένων κοινοτήτων εντός των μεγάλων δήμων. Εισήγαγε μια νέα λογική ισόρροπης κατανομής των ΚΑΠ ανάμεσα στο κέντρο και την περιφέρεια. Έδωσε έμφαση στο θεσμό των δημοψηφισμάτων, επεκτείνοντάς τα και σε επίπεδο Περιφέρειας, προκειμένου να ενδυναμώσει τη συμμετοχή των πολιτών για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων τοπικών θεμάτων.
Αλήθεια, ποια θα είναι η τύχη των θεσμών λαϊκής συμμετοχής; Θα στηριχθούν ή εμποδίζουν κι αυτοί την «κυβερνησιμότητα»; Εμείς θα επιμείνουμε σε μια άλλη θεώρηση των πραγμάτων στην Τ.Α. Όπως επιμείναμε στη Βουλή να παρουσιαστεί η νέα χρηματοδοτική σύμβαση για το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», πριν «ΦιλόΔημος». Μέχρι που μάθαμε, στη τελευταία συνεδρίαση της ΚΕΔΕ, ότι δεν υπάρχει  τέτοια σύμβαση και ότι οι παρεμβάσεις στο Πρόγραμμα δημιούργησαν πλήθος προβλημάτων στους δήμους. Θα επιμείνουμε, όμως, και για απαντήσεις στο κρίσιμο ζήτημα της υποστελέχωσης των ΟΤΑ με επιστημονικό προσωπικό, οικονομολόγους, μηχανικούς, όλους όσοι μπορούν να αξιολογούν στη βάση των συμφερόντων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τις προτάσεις που εισηγούνται εξωτερικοί φορείς. Διαφορετικά, η κατεύθυνση της ανάθεσης σε ιδιώτες, θα μετατρέψει  τους ΟΤΑ σε απλά γραφεία διαμεσολάβησης για να κάνουν δουλειές οι εργολάβοι, μέσα σε συνθήκες απόλυτης «κυβερνησιμότητας» του εκάστοτε δημάρχου.​