ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων

Θέμα: «Το ιστορικό Παλλημνιακό Ταμείο βρίσκεται σε πρωτοφανές τέλμα με ευθύνη της κυβέρνησης»

Το Κοινοτικό Αγρόκτημα «Μητρόπολη» που ανήκει στο Παλλημνιακό Ταμείο και εκεί είναι η έδρα του, όπως προκύπτει από γραπτά κείμενα και στοιχεία, τα πρώτα ίχνη του εμφανίζονται το 1436 από χρυσόβουλα της μονής Αγίου Παύλου του Άθω. Το 1462 ο Δημήτριος Παλαιολόγος είναι προσωρινός Δεσπότης της Λήμνου, που σε κείμενα αναφέρεται η δράση του εκεί. Ωστόσο η Βυζαντινή επιγραφή στην είσοδο του ναού της Ζωοδόχου Πηγής του Υποστατικού του Αγροκτήματος παραπέμπει τη θεμελίωση του Ναού στο έτος 1078-79.

Ιδρυτής του Κοινωφελούς αυτού Οργανισμού, κατά την παράδοση, είναι ο τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο οποίος δώρισε μεγάλες εκτάσεις βασιλικών γαιών προς τους κατοίκους της Λήμνου, ώστε από τα έσοδά τους να εξυπηρετούνται οι πνευματικές και εκπαιδευτικές τους ανάγκες. Έκτοτε και καθ’ όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ο φορέας αυτός, διαχειριζόμενος την Κοινή αυτή Περιουσία της Λήμνου, επιτέλεσε ένα αξιοθαύμαστο έργο στον ανάπτυξη, υλική και πνευματική, της Ορθόδοξης Ελληνικής Κοινότητας Λήμνου, ιδρύοντας και λειτουργώντας, σε ολόκληρο το νησί, σχολεία και ναούς και δραστηριοποιούμενος σε κάθε δημόσιο και κοινωφελές έργο.

Το 1927, με το νόμο 3437, ιδρύθηκε το Παλλημνιακό Ταμείο Εκπαιδευτικής Προνοίας ως ΝΠΔΔ, στο οποίο μεταβιβάστηκε όλη η κινητή και ακίνητη κοινοτική περιουσία της τέως Ορθόδοξης Ελληνικής Κοινότητας Λήμνου. Σύμφωνα με το νόμο αυτό γενικός σκοπός του ταμείου είναι η οικονομική ενίσχυση της λειτουργίας των σχολείων του νησιού αλλά και η ίδρυση και λειτουργία κοινόχρηστων καταστημάτων, όπως Νοσοκομείου για τους πτωχούς και η εξυπηρέτηση κοινωφελών σκοπών γενικού τοπικού ενδιαφέροντος. Από την ίδρυσή του μέχρι το 2019 το Παλλημνιακό Σχολικό Ταμείο, όπως μετονομάστηκε με το νόμο 5019 του 1931, έχει αναπτύξει μια εξαιρετική κοινωνική και οικονομική αλληλέγγυα δραστηριότητα στο νησί, με την ανέγερση νέων δημοτικών σχολείων και Γυμνασίου, την αγορά οικοπέδου και την ανέγερση του Νοσοκομείου Λήμνου, την ανέγερση Πρακτικής Γεωργικής Σχολής, την αγορά κτιρίου για τη στέγαση του Μουσείου Λήμνου, τη δημιουργία Γυμναστηρίου, την περίθαλψη των προσφύγων του 1922, έργα υδροδότησης, λειτουργία κοινοτικού φαρμακείου και πλήθος άλλων κοινωφελών και αλληλέγγυων δραστηριοτήτων.

Στην πράξη ξεπέρασε σε δράσεις τα όρια του σκοπού του ιδρυτικού του νόμου, με ένα τεράστιο κοινωνικό έργο, ανοικοδομώντας και λειτουργώντας, σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο Παιδείας και άλλους φορείς, σχολεία σε όλα τα χωριά της Λήμνου και στην πρωτεύουσα του νησιού. Μεγάλη επίσης είναι η προσφορά του σε κάθε είδους κοινωφελούς προσφοράς προς τον τόπο.

Οικονομικά αυτοτελές το Παλλημνιακό Σχολικό Ταμείο, αξιοποίησε κατά τον καλύτερο τρόπο την περιουσία του και κύρια το Αγρόκτημα «Μητρόπολη», το οποίο υπήρξε μια πρότυπη και υποδειγματική αγροτική μονάδα για ολόκληρη την αγροτική οικονομία της Λήμνου.

Φτάνοντας στο σήμερα, με τον Νόμο 4589/2019 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 13/Α/29-1-2019, με το άρθρο 25 ορίζεται σαφώς: «Ιδρύεται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Παλλημνιακό Ταμείο», το οποίο εδρεύει στη Λήμνο και εποπτεύεται από τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.» Στα επόμενα άρθρα, 26,27,28,29,30,31 ορίζονται οι λεπτομέρειες σχετικά με την λειτουργία και την διοίκησή του. Μάλιστα στο άρθρο 29 δίνεται η δυνατότητα σύστασης Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας για την περεταίρω ανάπτυξη δραστηριοτήτων και συμμετοχής σε αναπτυξιακά χρηματοδοτούμενα προγράμματα για την αξιοποίηση της περιουσίας και των υποδομών του με σκοπό την συνεισφορά του Ταμείου στην επιστήμη και την τοπική κοινωνία και οικονομία του Νησιού. Η αναγκαιότητα του νόμου αυτού του 2019 ήταν προφανής καθώς το Ταμείο τις τελευταίες δεκαετίες αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα και η συνέχιση της λειτουργίας του εξαρτιόταν μόνο από την ανιδιοτελή και εξαιρετικά φιλότιμη προσπάθεια των εργαζομένων, των μελών της διοίκησης και της τοπικής κοινωνίας.

Όμως από το 2019, όταν ορίστηκε η νέα διοίκηση από το Υπουργείο Παιδείας, αυτή αφέθηκε αβοήθητη να προσπαθεί να επιτελέσει το έργο της, χωρίς πόρους και διοικητική συνεργασία με το Υπουργείο. Το αρμόδιο Υπουργείο δεν φρόντισε να εξασφαλίσει τους πόρους που, πολύ ορθά, προβλέπονται στο άρθρο 28 στην παράγραφο 2 σημείο β, ώστε να μπορέσει να συντηρήσει την περιουσία του και να αναπτύξει τις δραστηριότητές του, με σκοπό να αναγεννηθεί και να αναπτυχθεί οικονομικά και λειτουργικά.

Επειδή το Παλλημνιακό Ταμείο έχει μια μακρά ιστορία στο νησί της Λήμνου,
Επειδή η προσφορά του Παλλημνιακού Ταμείου στην κοινωνία και την οικονομία του τόπου είναι σπουδαία,
Επειδή το Παλλημνιακό Ταμείο διαθέτει περιουσία που μπορεί να συμβάλλει ξανά στην επιστήμη και την αλληλεγγύη,
Επειδή υπάρχουν οι σχετικές προβλέψεις στον Νόμο 4589/2019 για την ολοκληρωμένη, σύγχρονη και αναπτυξιακή λειτουργία του Ταμείου,

Ερωτάται η αρμόδια Υπουργός:
1. Προτίθεται να ενεργοποιήσει τις διατάξεις που προβλέπονται στο άρθρο 28, παράγραφο 2, σημείο β προκειμένου να τονωθεί οικονομικά το Ταμείο;

2. Με ποιον τρόπο θα στηρίξει οικονομικά και διοικητικά την διοίκηση του Ταμείου, την οποία η ίδια όρισε δυνάμει της 92832/Γ4/23-7-2020 απόφασης, ώστε να μπορέσει να εκπληρώσει τον ρόλο της;

3. Είναι στις προθέσεις της να ενεργοποιήσει τη δυνατότητα που προσφέρει το άρθρο 29, όπου δίνεται η δυνατότητα σύστασης Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας για την περεταίρω ανάπτυξη δραστηριοτήτων και συμμετοχής σε αναπτυξιακά χρηματοδοτούμενα προγράμματα;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Αραχωβίτης Σταύρος
Μπουρνούς Ιωάννης