Διάλογος με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, στην Επιτροπή Oικονομικών Υποθέσεων (ECON) του Ευρωκοινοβουλίου

Ομιλία στο Ευρωκοινοβούλιο πραγματοποίησε ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης, στο πλαίσιο συνεδρίασης της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής (ECON) και στη συζήτηση με θέμα: «Ανταλλαγή απόψεων με τον Niels Thygesen, πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου (ΕΔΣ) - Ανταλλαγή απόψεων μετά τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσης του EΔΣ για το 2022».

Ο Δημ. Παπαδημούλης, μιλώντας εκ μέρους της Ευρωομάδας της Αριστεράς και με την ιδιότητα του τακτικού μέλους της ECON, καθώς και ως Συντονιστής της Ευρωομάδας της Αριστεράς (Τhe Left) στην Επιτροπή Προϋπολογισμών (BUDG) και σκιώδης εισηγητής για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, είπε τα εξής:

«Ευχαριστώ κα Πρόεδρε.

Θα ήθελα, κατ’ αρχάς, να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου. Thygesen και να τον ρωτήσω: Σημείωσα με ικανοποίηση ότι υποστηρίζετε κι εσείς, όπως και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα όπως και η Κομισιόν, την ανάγκη να υπάρξει μια ενισχυμένη κεντρική δημοσιονομική ικανότητα στην ΕΕ, με σταθεροποιητική λειτουργία σε περιόδους κρίσεων.

Θετικό το παράδειγμα του SURE που αναφέρατε, αλλά χρειάζεται και μια ενίσχυση και μια μονιμοποίηση ενός τέτοιου εργαλείου.

Θα `θελα να μας πείτε τι θετικές επιπτώσεις θα έχει ειδικά σε περιόδους κρίσεων μια τέτοια κεντρική δημοσιονομική ικανότητα και τι κίνδυνοι θα δημιουργηθούν αν δεν υιοθετηθεί η πρόταση που κι εσείς υποστηρίζετε.

Και μια δεύτερη ερώτηση. Σημείωσα επίσης με ικανοποίηση ότι δεν υιοθετείτε για το θέμα της μείωσης του χρέους, το “one size fits all”.
Πώς κρίνετε την πρόταση του ESM, που τη διατύπωσε πριν από ένα χρόνο, για τις χώρες που έχουν τριψήφιο και υψηλό δημόσιο χρέος; Ο στόχος για προσπάθεια μείωσης χρέους μέσα σε τρία, πέντε χρόνια, να μην έχει ως επιδίωξη το 60% που μπορεί να πνίξει την προσπάθεια για ανάκαμψη και να οδηγήσει σε υφεσιακά φαινόμενα, όπως έγινε με λάθη της περιόδου 2008-2012, αλλά να έχει ως στόχο το 100% του ΑΕΠ, σαν πρώτο στάδιο μείωσης του χρέους.

Ευχαριστώ».

Ο Πρόεδρος του ΕΔΣ, Niels Thygesen, απάντησε στον Δημ. Παπαδημούλη ως εξής:

«Ευχαριστώ γι’ αυτές τις δυο ερωτήσεις. Θα ξεκινήσω από τη δεύτερη.

Το ξεκινήσαμε, το συζητήσαμε πολύ σύντομα για το ESM. Και συζητήσαμε και το 60%. Πρέπει όμως να ξέρουμε ότι μπορεί να στείλουμε λάθος μήνυμα, στη μεγάλη πλειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ. Το 60%, σε μερικούς φαίνεται υψηλό και πολύ καλό κιόλας. 12 χώρες όπως έλεγα προηγουμένως είναι πολύ κάτω από το 60%. 8-9 είναι στην κατηγορία του μέσου. Να λέγαμε τώρα ότι το 100% θα γίνει κανόνας, θα δημιουργούσε δυσαρέσκειες σε εκείνους που απέχουν και προσπαθούν με δυσκολίες να παραμένουν κοντά στο 60%. Δεν θα πέρναγε κάτι τέτοιο εύκολα.

Και γι’ αυτό δεν περάσαμε αυτή την πρόταση του ESM και δεν την προωθήσαμε.
Για το Central Fiscal Capacity (CFC), θα ήταν ένας μηχανισμός, που και στην λογική θα αντιστοιχούσε και αν υπήρχαν σοβαρά σοκ, που επηρέαζαν την πολιτική, θα βοηθούσε να βρεθούν λύσεις. Θα επέτρεπε να έχουμε και ξεκάθαρους κανόνες στο μεσοδιάστημα. Γιατί να χρειάζεται σωρευτική όμως συγκέντρωση χρηματοδότησης από την ΕΕ για όλα αυτά; Οι χώρες θα μπορούσαν να το κάνουν αυτό και μόνες τους - να συγκεντρώσουν τα κέρδη που λείπουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το CFC λοιπόν, η κεντρική δημοσιονομική ικανότητα που θελήσαμε να προτείνουμε, θα επέτρεπε να αντιμετωπιστούν άλλοι κίνδυνοι. Θα ήταν μια θετική αλλαγή. Και αν βασιζόμασταν στα δάνεια, θα επηρέαζε σίγουρα κάποιες χώρες, αλλά θα ήταν πιο εύκολο να διαχειριστούμε γενικώς την κατάσταση.

Με χαμηλότερο κόστος για δάνεια, απ’ ότι θα έπαιρναν μόνες τους οι χώρες.

Όμως για τον RRFκαι τον NGM, για το NextGenerationEUκαι το πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η ερώτηση είναι πώς θα βοηθούσε η κεντρική ικανότητα σε μια τέτοια περίπτωση.

Η ΕΕ θα ήταν πολύ πιο αξιόπιστος δανειστής απ’ ότι πολλές άλλες χώρες από μόνες τους. Θα μπορούσε να δώσει οικονομικά κίνητρα και να τα αξιοποιήσει».

Στη δευτερολογία του, ο Δημ. Παπαδημούλης είπε τα εξής:

«Πληροφορούμαι ότι η Κομισιόν θα παρουσιάσει τις επόμενες ημέρες, μια πρόταση για αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, που θα προβλέπει μια πιο ελαστική ρύθμιση για τις χώρες υψηλού χρέους. Συμφωνείτε με μια τέτοια κατεύθυνση; Ή λέτε ”60% για 3 έως 5 χρόνια” και για την Ιταλία και την Ελλάδα, για παράδειγμα;»

Ο κ. Thygesen απάντησε λέγοντας:

«Για τους περισσότερους οικονομολόγους, αν τους ρωτήσετε για τις χώρες αυτές, είναι εντελώς εκτός του 60%, ακόμη και τώρα. Υπάρχουν κι άλλες όπως είπα, που έχουν άλλες τάσεις. Το θέμα για μας είναι να πάμε στη σωστή κατεύθυνση, να προτείνουμε πράγματα που θα οδεύσουν εκεί που πρέπει. Για τις χώρες με μεγάλο χρέος, δεν αλλάζει πάρα πολύ το να υπάρχει το 60%. Δεν υπάρχει λόγος να το διαγράψουμε, να το καταργήσουμε. Αρκεί να είμαστε σύμφωνοι στο ότι θα πρέπει να υπάρχει μια προσπάθεια μετριασμού προς τα κατώτερα επίπεδα από το 60%. Ευχαριστώ».