Ερωτήματα σχετικά με το έργο αποκατάστασης λατομείου και επεξεργασίας ΑΕΚΚ στην περιοχή Ασβεστοχωρίου

Με πρωτοβουλία του βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης και τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλου, και της βουλευτή Β΄ Θεσσαλονίκης και αναπληρώτριας τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Δώρας Αυγέρη, κατατέθηκε Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διερεύνηση της αδειοδότησης του έργου αποκατάστασης παλιού λατομείου στην περιοχή του Ασβεστοχωρίου Θεσσαλονίκης.

Αφορμή για την ερώτηση αποτέλεσε η περιβαλλοντική αδειοδότηση της αποκατάστασης του τοπίου σε πρώην λατομείο, με την εγκατάσταση κινητής μονάδας επεξεργασίας Αποβλήτων Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) που θα λειτουργεί για 27,7 έτη.

Από τα δημοσιευμένα στοιχεία του φακέλου εντοπίζονται δύο ανακολουθίες. Η πρώτη αφορά στο χρόνο λειτουργίας της μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων Α.Ε.Κ.Κ., καθώς η σχετική Υ.Α. ορίζει ότι τέτοιες μονάδες δεν μπορούν να παραμένουν στο χώρο για διάστημα πέραν του ενός (1) έτους. Η δεύτερη αφορά στην ύπαρξη υδρευτικής γεώτρησης εντός του χώρου προς αποκατάσταση, για την οποία προκύπτει ότι δεν λαμβάνονται επαρκή μέτρα προστασίας από την Α.Ε.Π.Ο.

Στην ερώτηση οι βουλευτές παρουσιάζουν στοιχεία από τα οποία προκύπτει πως πρόκειται για πλήρως λειτουργική γεώτρηση η οποία είναι συνδεδεμένη σήμερα με το δίκτυο. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει Σχέδιο Ασφαλείας Νερού για την περιοχή, εύλογα δημιουργούνται ερωτήματα διαχείρισης της γεώτρησης και διασφάλισης επάρκειας νερού για τους κατοίκους της περιοχής.

* Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης-ΑΚΕ:

ΕΡΩΤΗΣΗ & ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ

Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας

Θέμα: “Ερωτήματα σχετικά με έργο αποκατάστασης λατομείου και επεξεργασίας ΑΕΚΚ στην περιοχή Ασβεστοχωρίου;”

Αδειοδοτήθηκε περιβαλλοντικά στις 31-10-2022 (αριθ. Πρωτ. 234983/31-10-2022. ΑΔΑ: Ρ6Ι6ΟΡ1Υ-5ΛΚ) το έργο που περιγράφεται στη Mελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων «Αποκατάσταση του φυσικού τοπίου και περιβάλλοντος πληγείσας περιοχής (πρώην λατομείου) με την εγκατάσταση (εντός αυτού) μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ) για την αξιοποίηση των αδρανών υλικών και καταλοίπων από την επεξεργασία ΑΕΚΚ».
Από την αξιολόγηση των στοιχείων των μελετών και από τα πραγματικά χαρακτηριστικά της περιοχής προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με το χρόνο λειτουργίας της μονάδας αλλά και σχετικά με την κατάσταση και διαχείριση των υδατικών αποθεμάτων της περιοχής. Το έργο αφορά στην αποκατάσταση του φυσικού τοπίου και του περιβάλλοντος σε πρώην λατομείο. Για το σκοπό αυτό θα εγκατασταθεί κινητή μονάδα επεξεργασίας Αποβλήτων Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και τα προϊόντα της επεξεργασίας (αδρανή υλικά), καθώς και τα κατάλοιπα (π.χ. χώμα που είναι πολύτιμο για τη φυτοτεχνική αποκατάσταση) θα αξιοποιηθούν για την πλήρωση των πλατειών του λατομείου και τη δημιουργία βαθμίδων. Υλικά που θα προκύπτουν από την επεξεργασία ΑΕΚΚ και δεν μπορούν να αξιοποιηθούν για την αποκατάσταση του πρώην λατομείου όπως ξύλο, μέταλλα, γυαλί και πλαστικό, καθώς και ορισμένα από τα αξιοποιήσιμα υλικά θα χρησιμοποιούνται εμπορικά από το φορέα του έργου, ώστε να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα και συντήρηση του έργου.
Η MΠΕ αναφέρεται σε κατάταξη του έργου ως κινητής μονάδας (ομάδα 4η, α/α 16 και Ομάδα 12η α/α 18) κατά την Υπ. Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/1069/2022 (ΦΕΚ 841/Β/2022) με χρονική διάρκεια αποκατάστασης τα 27,7 έτη. Η εν λόγω Υ.Α. όμως, στην περίπτωση των κινητών μονάδων θέτει την προϋπόθεση ότι αυτές δεν παραμένουν στον χώρο για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός (1) έτους. Επιπρόσθετα, η Διεύθυνση Υδάτων της Α.Δ. Μακεδονίας- Θράκης στην υπ’ αριθ. 193186/28-07-2022 θετική με όρους γνωμοδότησή της, κάνει αναφορά στην ύπαρξη γεώτρησης στην περιοχή του έργου και στην εφαρμογή του μέτρου Μ10Β0401 και με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα ανάπτυξης της δραστηριότητας εντός της ΖΩΝΗΣ ΙΙ των υδρογεωτρήσεων, ως κινητής μονάδας και με τον περιορισμό ότι αυτή δεν θα παραμείνει στο χώρο υποδοχής πέραν του ενός έτους.
Σημειώνεται πως η εν λόγω γεώτρηση είναι πλήρως λειτουργική και αποτελεί την κύρια γεώτρηση ύδρευσης της περιοχής ΤΔ Ασβεστοχωρίου (υπ’ αριθ. 7186/19-10-2020 ΑΕΠΟ και 80295/29-11-2016 Άδεια Χρήσης νερού). Παρόλα αυτά όμως στην αδειοδότηση του έργου του θέματος δεν γίνεται καμία αναφορά στην ύπαρξη ή/και στην απαίτηση βάσει του ίδιου μέτρου για τον καθορισμό και οριοθέτηση ζωνών ή/και μέτρων προστασίας σημείων υδροληψίας, ούτε για μέτρα προσωρινού χαρακτήρα για την προστασία της υδροληψίας κατά τη διάρκεια του έργου.
Από τα ΔΙΑΥΓΕΙΑ και ΚΗΜΔΗΣ προκύπτει ότι:
• Με απόφαση του Δ.Σ. της ΔΕΥΑ Πυλαίας Χορτιάτη με αριθμό 95/13-06-2020 και (ΑΔΑ:Ψ1ΥΦΟΕΥΞ-ΖΑ8) σχετικά με την έγκριση τεχνικής περιγραφής και λήψη απόφασης της ανάθεσης για την «Έρευνα του Υδατικού Δυναμικού των Υδροφορέων Διερρηγμένων Πετρωμάτων του Υπόγειου Υδατικού Συστήματος Χολομώντα με έμφαση στη ΔΚ Ασβεστοχωρίου του Δήμου Πυλαίας- Χορτιάτη».
• Με σύμβαση μεταξύ Δ.Ε.Υ.Α. Πυλαίας Χορτιάτη και ΕΛΚΕ ΑΠΘ με αριθμό πρωτοκόλλου 143801/4-7-2019 και ΑΔΑΜ:19SYMV005290333 για το έργο «Έρευνα του υδατικού δυναμικού των υδροφορέων διερρηγμένων πετρωμάτων του υπόγειου υδατικού συστήματος Χολομώντα με έμφαση στη ΔΚ Ασβεστοχωρίου του Δήμου Πυλαίας- Χορτιάτης».
Η έρευνα καλείται να διερευνήσει όχι μόνο τα ποσοτικά χαρακτηριστικά της υπόγειας υδροφορίας αλλά και τα ποιοτικά με την έννοια της αποφυγής –κατά το δυνατόν- υπόγειων νερών επιβαρυμένων από ανεπιθύμητα ανόργανα στοιχεία όπως μαγγάνιο, σίδηρο ή αρσενικό. Σαν επί μέρους στόχοι τίθενται η διερεύνηση των ιδιαίτερων συνθηκών τοπικού χαρακτήρα που σχετίζονται με πιθανές εστίες ρύπανσης υπόγειων νερών, για την υιοθέτηση σχεδίου ασφαλείας νερού και για τον καθορισμό ζωνών προστασίας στα έργα υδροληψίας σύμφωνα με την οδηγία ΕΚ 2000/60.
Επειδή προκύπτει πως δεν λήφθηκε υπόψη η ανακολουθία της κινητής μονάδας η οποία δεν επιτρέπεται να παραμένει στον χώρο υποδοχής πέραν του έτους και της χρονικής διάρκεια της αποκατάστασης που ορίστηκε στη μελέτη σε 27,7 έτη.
Επειδή, είναι αναγκαίο ένα έργο αποκατάστασης μίας έντονα διαταραγμένης περιοχής και την αποκατάσταση έστω και εν μέρει του φυσικού τοπίου και περιβάλλοντος,
Επειδή, κατά το ν.4014/2011 οι περιβαλλοντικοί όροι οφείλουν να είναι συμβατοί με την ισχύουσα περιβαλλοντική ή άλλη νομοθεσία, επαρκείς για την περιβαλλοντική προστασία, ακριβείς, δεσμευτικοί και ελέγξιμοι.
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός
1. Για ποιους λόγους παραβλέφθηκε κατά την έκδοση της ΑΕΠΟ από την Α.Δ.Μ.Θ. η υποχρέωση παραμονής της κινητής μονάδας μόνον για ένα χρόνο;
2. Δεδομένου ότι αγνοήθηκε από την αδειοδοτούσα αρχή, ο χρονικός περιορισμός παραμονής της κινητής μονάδας εντός του χώρου, ποια θα είναι η χρονική περίοδος παραμονής της λαμβάνοντας υπόψη την Υπ. Απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/17185/1069/2022 (ΦΕΚ 841/Β/2022) αλλά και τη γνωμοδότηση της Δ/νσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης;
3. Για τις υδροληψίες που αναφέρονται στην άδεια χρήσης νερού και στην έγκριση περιβαλλοντικών όρων έχουν εκπονηθεί μελέτες για τον καθορισμό και οριοθέτηση ζωνών ή/και μέτρων προστασίας σημείων υδροληψίας ύδατος, που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση από υπόγεια υδατικά συστήματα σύμφωνα με το ΦΕΚ Β 4675/29.12.2017 «Έγκριση 1ης Αναθεώρησης ΣΔΛΑΠ και της αντίστοιχης ΣΜΠΕ» και ειδικότερα του Μέτρου Μ10Β0401;
4. Υπάρχει απόφαση του Φορέα Ύδρευσης της Δημοτικής Ενότητας Χορτιάτη σχετικά με τη μη λήψη μέτρων προστασίας της γεώτρησης και πως θα αντιμετωπιστεί η αναγκαιότητα αυτή;

Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων
Παρακαλούμε και αιτούμαστε να κατατεθούν προς ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών τα παρακάτω:
Αντίγραφα των παραδοτέων της 143801/4-7-2019 και ΑΔΑΜ:19SYMV005290333 σύμβασης με τον ΕΛΚΕ ΑΠΘ ώστε να αξιολογηθούν στο μέγιστο προς όφελος των εξυπηρετούμενων πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος.

Οι ερωτώντες Βουλευτές
Φάμελλος Σωκράτης
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)