ΣΥΡΙΖΑ Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς


Επικοινωνία / Contact RSS Twitter Facebook YouTube Instagram

Σκέψεις για μια σύγχρονη αριστερή πολιτική

Του Μανώλη Καλή



Το κόμμα ενώ σωστά επέλεξε το δρόμο της κυβερνώσας αριστεράς αντί να αναμένει τη «μεγάλη στιγμή», θα πρέπει παράλληλα με την προσπάθειά του να διαχειριστεί την κρίση προστατεύοντας ή ακόμα και ενισχύοντας τα ασθενέστερα στρώματα,να ασχοληθεί περισσότερο με την ανάλυση των σύγχρονων τάσεων του παγκόσμιου καπιταλισμού.

Όπως έδειξε η πορεία της σοσιαλδημοκρατίας, ο εγκλωβισμός στη διαχειριστική λογική εγκυμονεί τον κίνδυνο να χαθεί η μεγάλη εικόνα. Το αποτέλεσμα είναι η άσκηση μιας πολιτικής που σε απομακρύνει όχι μόνο από τον στρατηγικό σου στόχο αλλά και από τα κοινωνικά στρώματα που θέλεις να εκπροσωπείς.

- Όσον αφορά στο επίπεδο της άσκησης κυβερνητικής εξουσίας ,καλό θα είναι να απαλλαγούμε από μεγαλοστομίες και να ασκηθούμε σ’αυτό που χρόνια επαναλαμβάνουμε αλλά δεν έχουμε απ,ότι φαίνεται αφομοιώσει «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης». Δεν είναι δυνατόν στελέχη που έχουν ολόκληρες δεκαετίες υπηρετήσει την αριστερά και είναι γνωστά για την αναλυτική τους ικανότητα να μιλάνε για αυταπάτες και μη σωστή αντίληψη των συσχετισμών δύναμης. Το αποτέλεσμα ήταν να κυριαρχήσει η ευκολότερη εξήγηση ότι είπαμε ψέματα.

- Στο γενικό επίπεδο θα ασχοληθώ με δύο θέματα τα οποία κατά τη γνώμη μου παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της μακροπρόθεσμης στρατηγικής μας. Το ένα έχει να κάνει με το πώς αντιλαμβανόμαστε το ζήτημα της ανάπτυξης και το άλλο με το ρόλο της κοινωνικής οικονομίας στα πλαίσια της παραγωγικής ανασυγκρότησης.

Όσον αφορά στο πρώτο, καλό θα είναι να απαλλαγούμε από την μυθολογία της διαρκούς ανάπτυξης και του συσχετισμού της με την ευημερία των ανθρώπων. Η διαρκής ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων για την ολοένα μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγής όχι μόνο σε βάζει σε μια λογική μέτρησης της ευημερίας με ποσοτικούς μονάχα όρους,όχι μόνο με παράλληλη μείωση της ζωντανής εργασίας γίνεται αιτία των κρίσεων αλλά έρχεται και σε σύγκρουση με τα πεπερασμένα όρια του πλανήτη.Ο δρόμος αυτός δεν μας φέρνει πιο κοντά στο σοσιαλισμό αλλά όπως βλέπουμε σήμερα σε μια παλινδρόμηση σε μορφές απόλυτης υπεραξίας.

Καταστρέφει και τις δύο πηγές πλούτου, εργασία και φύση.

Σε σχέση με αυτό θα πρέπει να προβληματιστούμε και για την αποτελεσματικότητα του κευνσιανισμού στις σημερινές συνθήκες ιδιαίτερα από μία μόνο χώρα σε μια παγκοσμιοποιημένη με όρους κοινωνικού ντάμπιγκ οικονομία.

Μήπως λοιπόν είναι ανάγκη να ξαναθυμηθούμε τη λιτότητα όχι ως ένα προσωρινό εργαλείο οικονομικής πολιτικής για το ξεπέρασμα της κρίσης σε βάρος των ασθενέστερων στρωμάτων αλλά « σαν μέσο για να αμφισβητήσουμε τα ίδια τα θεμέλια ενός συστήματος που παράγει μόνο σπατάλη, αποθέωση του ατομισμού και του πιο τρελού καταναλωτισμού»;(Μπερλίγκουερ 1977)

Κατά συνέπεια, δεν καταδικάζουμε μόνο την αντικοινωνική και ατελέσφορη πολιτική λιτότητας της ευρωπαϊκής ελίτ αλλά είμαστε απέναντι και στην παροχή απεριόριστης ρευστότητας με την μορφή του δανεισμού.Η τελευταία δημιουργεί ένα δημόσιο χρέος το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιείται ως μοχλός πίεσης για την εφαρμογή νεοφιλελεύθερων μέτρων. Αυτή την πολιτική δεν καταδικάζαμε άλλωστε τόσα χρόνια; Εκπρόσωπος αυτής της πολιτικής,είναι όπως γνωρίζουμε η Αμερική η οποία μετέτρεψε το τσουνάμι των κεφαλαίων που εισέρευσε από την Ασία στη Wall Street σε ανεξέλεγκτο δανεισμό με αποτέλεσμα τις φούσκες.

Θα πρέπει λοιπόν το σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης να συνδυάζει την ανάπτυξη με την αποανάπτυξη,με την έννοια ότι κάποιοι τομείς πρέπει να αναπτυχθούν και κάποιοι άλλοι να «ξεφουσκώσουν» ή καλύτερα να μην «ξαναφουσκώσουν». Αν δεν το κάνουμε εμείς προγραμματισμένα θα το κάνει η αγορά με καταστροφές. Δεν μπορεί για παράδειγμα να στηρίζεται η ανάπτυξη στον τομέα των κατασκευών ή στην παραγωγή προϊόντων όπως το βαμβάκι με τα γνωστά αποτελέσματα. Εδώ ακριβώς εντάσσεται και το ζήτημα της κοινωνικής οικονομίας που θεωρώ ότι αποτελεί προνομιακό πεδίο για την αριστερά.    

Η βαθμιαία απόσυρση του κράτους και η εξάρθρωση του κράτους πρόνοιας, σε συνδυασμό με την παρατεταμένη συστημική κρίση έχουν δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη του τομέα της Κ.Ο., με την προϋπόθεση ότι δεν θα χρησιμοποιείται σαν πρόσχημα για να απαλλάσεται  το κράτος από ευθύνες που του αναλογούν αλλά θα αποτελεί οργανικό στοιχείο ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που θα υπερβαίνει το δίλλημα κράτος ή αγορά. Με αυτή την προϋπόθεση, η Κ.Ο.

-αποτελεί παράγοντα ήπιας ανάπτυξης λειτουργώντας εκτός της λογικής του μέγιστου κέρδους

- αναπτύσσεται σε χώρους που δεν είναι ελκυστικοί για το ιδιωτικό κεφάλαιο, αξιοποιώντας όλους εκείνους που η κρίση πέταξε στο περιθώριο

- αναπτύσσεται σε τομείς που δεν δημιουργούνται φούσκες, και το σημαντικότερο

- αποτελεί την παραγωγική βάση για την ανάπτυξη ενός νέου ανθρωπολογικού τύπου μιας αλληλέγγυας κοινωνικής συνείδησης, δίνοντας έτσι απάντηση στο ερώτημα: αν είναι σωστό ότι η κοινωνική συνείδηση αντανακλά τις κοινωνικές συνθήκες, πως μπορεί μια αλλοτριωμένη από τις ανταγωνιστικές συνθήκες που κυριαρχούν σήμερα συνείδηση να δημιουργήσει τη νέα κοινωνία. Εκεί άλλωστε δεν σκόνταψαν όλοι οι πειραματισμοί; Είναι ή όχι αλήθεια ότι το νέο δημιουργείται μέσα στο παλιό ;

 

 Εφ’όσον λοιπόν η κοινωνική οικονομία δεν είναι άλλοθι αλλά βασικό στοιχείο ενός αριστερού σχεδίου, θα οδηγήσει σε ένα μέλλον που θα μας επαναφέρει στην ιστορική μας σχέση με την άμεση δημοκρατία και την κοινοτική αυτοδιαχείρηση.

Εξάλλου μια μερική επιστροφή στο παρελθόν είναι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις τρόπος για να βαδίσεις ταχύτερα προς το μέλλον (Έντγκαρ Μορέν)

Τέλος δύο σκέψεις σχετικά με το κόμμα.

Θα πρέπει οι κομματικές οργανώσεις να διευρύνουν τη λειτουργία τους. Δεν μπορεί η δραστηριότητα των μελών να εξαντλείται στην διεκπεραίωση πρακτικών καθηκόντων κι΄αυτών σποραδικά άντε και στην τακτοποίηση των οικονομικών τους υποχρεώσεων.Δεν μπορεί τα μέλη του κόμματος να είναι μόνο δέκτες ενημέρωσης για τις πολιτικές εξελίξεις.Θα πρέπει να γίνουν και διαμορφωτές της συλλογικής σκέψης του κόμματος. Δύσκολο αλλά είναι ο μοναδικός δρόμος για ένα κόμμα των μελών  στην ουσία και όχι μόνο στα λόγια . Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι να οργανώνονται τακτικά ,μεθοδικά και όχι πρόχειρα αλλά έτσι ώστε να συμμετέχουν όσο γίνεται περισσότεροι σύντροφοι θεματικές συνελεύσεις . Είναι βέβαια αυτονόητο ότι οι συνελεύσεις αυτές θα πρέπει να είναι ανοιχτές ώστε να συμμετέχουν και μη μέλη που έχουν γνώσις για το συγκεκριμένο θέμα.

Σχετικά με τις περιβόητες τάσεις θα συμφωνήσω με την άποψη ότι με όσο καλές προθέσεις και αν ξεκινά ο σχηματισμός τους,εξελίσσονται σε μηχανισμούς προώθησης προσωπικών επιδιώξεων. Η ευκαιριακή συσπείρωση μελών για την προώθηση μιας άποψης πιστεύω είναι και θεμιτή και αρκετή.    



Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και να αναλύουμε την επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας μας. Με την παραμονή σας στην ιστοσελίδα, αποδέχεστε τη χρήση cookies όπως αυτή περιγράφεται στην Πολιτική Cookies ΟΚ