«…Να ανιχνεύσουμε τ’ απάτητα μονοπάτια που οδηγούν στο Σοσιαλισμό του 21ου αιώνα…». Αυτός ήταν ο τίτλος του σημειώματος – συμβολής μου στο προσυνεδριακό διάλογο του ΣΥΡΙΖΑ, ενόψει του 1ου Ιδρυτικού του Συνεδρίου το 2013.

Σήμερα, τρία χρόνια μετά, λίγο πριν το  2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύω πως η μεγάλη πλειοψηφία των μελών του κόμματος, αλλά και ευρύτερα της ελληνικής κοινωνίας, αντιλαμβάνεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση βαδίζει στα γνωστά και χιλιοπατημένα μονοπάτια μιας διαχείρισης, καλύτερης μεν από εκείνη της άθλιας συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, αλλά ταυτόχρονα και πολύ μακριά από τις προσδοκίες και τις ελπίδες του ελληνικού λαού.

Αν ήθελε κανείς να αποτυπώσει σε λίγες μόνο λέξεις τη κυβερνητική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, η ρήση του ιστορικού ηγέτη του ΚΚΕ Χαρίλαου Φλωράκη, εκεί γύρω στις αρχές της δεκαετίας του 1980, στη κριτική του απέναντι στο κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ, πως «Αλλαγές έχουμε, …Αλλαγή όμως δεν έχουμε», ταιριάζει απόλυτα στη σημερινή πραγματικότητα.

Πολύ φοβάμαι δε πως,  όσο περνά ο καιρός, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει όλο και πιο πολύ με τον Βρετανό Συνταγματάρχη Nicholson στην πολυβραβευμένη ταινία “H γέφυρα του ποταμού Κβάι»,  που μετά την αρχική του σθεναρή αντίσταση, συνεργάζεται με τον εχθρό στη κατασκευή της γέφυρας, γιατί κρίνει πως αυτό θα εξυψώσει το ηθικό των στρατιωτών του και θα βελτιώσει τις συνθήκες κράτησής τους, για να καταλήξει στο τέλος σε υπερασπιστή της.  Και σ’ αυτόν τον ιδιότυπο παραλληλισμό του συνταγματάρχη Nicholson με το ΣΥΡΙΖΑ, τα σημάδια αυτής της «τρέλας», όπως ονομάζει τη συμπεριφορά του συνταγματάρχη ο σκηνοθέτης David Lean, είναι δυστυχώς πολλά και ενδεικτικά :

• Υπουργοί και βουλευτές να μιλάνε για ένα καλό μνημόνιο!!!
• ΜΑΤ να υπερασπίζονται πλειστηριασμούς κατοικιών και να ρίχνουν χημικά σε συνταξιούχους
• Μια μεγάλη αμηχανία απέναντι στην ευθύνη για τον περιορισμό του κοσμικού ρόλου της εκκλησίας
• Πρώην Υπουργοί της συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου να «πουλούν» εξυπηρετήσεις σε ψηφοφόρους με προσβάσεις στο κρατικό μηχανισμό
• Ατολμία στην υιοθέτηση μέτρων με ταξικό πρόσημο, όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού, και πολλά - πολλά άλλα.

Η συνολική απογοήτευση της κοινωνίας δεν εκφράζεται μόνο στις δημοσκοπήσεις. Είναι διάχυτη και επηρεάζει με καταλυτικό τρόπο και τα κινήματα και τη διάθεση συμμετοχής των πολιτών στα κοινά. Ο κίνδυνος εκφασισμού της κοινωνίας αρχίζει πια να γίνεται ορατός. Τον νοιώθουμε πολύ έντονα στη Λέσβο, με αφορμή το προσφυγικό. Τον νιώθουμε πολύ έντονα σε ένα νησί όπου πέρυσι τέτοια εποχή η αλληλεγγύη κατείχε ηγεμονική θέση στη κοινωνία.

Η λογική της ανάθεσης σε κάποιο «σωτήρα», που θα οδηγήσει την κοινωνία σε άλλους δρόμους, μ’ ένα «μαγικό ραβδί», που διαπερνούσε τη μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας τη προηγούμενη τριετία, και έδωσε ψήφο ανάγκης και λιγότερο εμπιστοσύνης στο ΣΥΡΙΖΑ, είναι η κύρια αιτία της σημερινής ήττας. Ποιες κοινωνίες όμως προχώρησαν χωρίς την ενεργή συμμετοχή των απλών ανθρώπων στη διεύθυνσή τους, χωρίς ρήξεις με το παλιό, χωρίς τη δημιουργία νέων και άγνωστων μέχρι τότε ανθρώπινων αξιών;

Είναι φανερό πια, πως τόσο η σύνθεση της κομματικής βάσης όσο και ο χαρακτήρας του κόμματος, που θα επιβεβαιώσει το 2ο Συνέδριο του, δεν μας επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι πως κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο.

Η λογική της με κάθε κόστος διατήρησης της κυβερνητικής εξουσίας, την οποία ακολουθεί μεγάλο μέρος των κυβερνητικών στελεχών, με τις συνεχείς υποχωρήσεις στο όνομα αυτής, δεν βοηθά να δούμε καθαρά τα προβλήματα και να επιχειρήσουμε να τα αντιμετωπίσουμε και να τα λύσουμε, επιλέγοντας και τη ρήξη αν χρειαστεί.

Η συνέχιση μιας τέτοιας αντίληψης, είναι φανερό πως μας ξεκόβει από μεγάλα τμήματα του ελληνικού λαού που συνεχίζουν να πλήττονται από τη κρίση και πολύ γρήγορα θα μας οδηγήσει στην αντιπολίτευση.

Το πιο σημαντικό όμως είναι πως χωρίς εναλλακτική προοπτική, ο κίνδυνος για την παλινόρθωση μιας ακραίας επιθετικής δεξιάς συνεπικουρούμενης από την ακροδεξιά, είναι προ των πυλών. Και οι ευθύνες μας γι’ αυτό είναι τεράστιες.

* Ο Δημήτρης Μάντζαρης είναι Μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ Νομαρχιακή Επιτροπή Λέσβου