ΣΥΡΙΖΑ Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς


Επικοινωνία / Contact RSS Twitter Facebook YouTube Instagram

14/03/2019

Φ. Βάκη: Ας καθιερωθεί επιτέλους η διακριτότητα εκκλησίας και Πολιτείας - βίντεο

Φ. Βάκη: Ας καθιερωθεί επιτέλους η διακριτότητα εκκλησίας και Πολιτείας - βίντεο



Ομιλία της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ στην Ολομέλεια της Βουλής, την Πέμπτη (14/03), κατά τη «συζήτηση και λήψη απόφασης επί των προτάσεων για αναθεώρηση διατάξεων του Συντάγματος, σύμφωνα με τα άρθρα 110 του Συντάγματος και 119 του Κανονισμού της Βουλής (δεύτερη ψηφοφορία)»

.

«Στη χώρα μας που ουδέποτε είχε αντικληρικαλιστική παράδοση και ουδέποτε εμβαπτίστηκε στα νάματα του Διαφωτισμού, στη χώρα μας που εσχάτως αναβιώνει η εθνικοφροσύνη και το έθνος δεν ορίζεται ως κοινότητα που μετέχει σε κοινές αξίες ή το έθνος των πολιτών που μας κληροδότησαν ο μακρύς 18ος αιώνας και οι μεγάλες επαναστάσεις που γέννησαν τα πρώτα νεωτερικά συντάγματα, αλλά ως το όμαιμον, το ομόθρησκον και ομόγλωσσον, εις το όνομα του οποίου διαπράχθηκαν εγκλήματα και αποκλεισμοί, διχάστηκαν κοινωνίες και επωάστηκε το αυγό του φιδιού, το άρθρο 3 αποκτά βαρύνουσα σημασία. Ας ολοκληρώσει η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης ό,τι άφησε ημιτελές ο Διαφωτισμός που μας προσπέρασε. Ας καθιερωθεί επιτέλους η διακριτότητα εκκλησίας και Πολιτείας και ας θεσπίσουμε έστω τώρα μια πολιτεία ουδετερόθρησκη, όπου θα ισχύει τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, τα του Θεού τω Θεώ και δεν θα παρατηρείται το φαινόμενο ενός θρησκευόμενου κράτους και ενός κλήρου που πολιτικολογεί και παρεμβαίνει είτε στο περιεχόμενο μαθημάτων είτε στην εξωτερική πολιτική».


Ολόκληρη η ομιλία:

 

Κυρίες και κύριοι βουλευτές, εισερχόμαστε στη δεύτερη ψηφοφορία. Θεωρώ ότι έγινε μία εποικοδομητική και πολύ πλούσια συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση. Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να υπογραμμίσω πάλι σημαντικά σημεία. Η παρούσα διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος υπαγορεύεται από τη διττή αναγκαιότητα, αφενός της άρσης δυσλειτουργιών και πρακτικών που υπονόμευσαν τα προηγούμενα χρόνια τον κοινοβουλευτισμό και την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, αφετέρου της ενίσχυσης δημοκρατικών και δικαιοπρακτικών συστατικών του πολιτεύματος.

Η παγκόσμια κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού, που στη χώρα μας ενδύθηκε τη μορφή των βίαιων προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής, διάρρηξε τη σχέση πολίτη και πολιτικής, τραυμάτισε τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς, υπονόμευσε το κοινωνικό κράτος, εκφύλισε τη λειτουργία της νομοθετικής εξουσίας σε ρόλο παρατηρητή διορίζοντας ακόμη και τεχνοκράτες πρωθυπουργούς και σηματοδοτήθηκε από ένα δραματικό έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης, που περιγράφουν οι όροι μεταπολιτική και μεταδημοκρατία (αντιπολιτική και αντιδημοκρατία θα ήταν ορθότερο), υποκαθιστώντας την πολιτική από την κοινωνική μηχανική που εφαρμόζεται σε ανέλεγκτα οικονομικά και πολιτικά κέντρα, τα οποία λαμβάνουν αποφάσεις ερήμην των πολιτών.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές, ο σκοπός της παρούσας συνταγματικής αναθεώρησης είναι να θωρακίσει τη δημοκρατία σε μια περίοδο μαρασμού της, να δημιουργήσει με άλλα λόγια αναχώματα σε όσους την επιβουλεύονται, ήτοι στο νεοφιλελευθερισμό και στην ακροδεξιά, να κατοχυρώσει κοινωνικά δικαιώματα που καταστρατηγήθηκαν την περίοδο της κρίσης αλλά και να προστατέψει τα «κοινά» που έγιναν βορά σε μια ιδεοληπτική εμμονή με τις ιδιωτικοποιήσεις. Ο όρος λοιπόν που χρησιμοποιείται κατά κόρον για «συριζοποίηση» του Συντάγματος ισοδυναμεί με συνταγματοποίηση δημόσιων αγαθών και κοινωνικών δικαιωμάτων, σε ευθεία αντιπαράθεση προς τη νεοφιλελευθεροποίηση του συντάγματος, που επιθυμούν διακαώς οι θιασώτες της κοινωνικής ανισότητας και θέτουν ως ύψιστη προτεραιότητα της αναθεωρητέας ύλης τους ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς.

Και επειδή ο κ. συνάδελφος της αξιωματικής αντιπολίτευσης έκανε λόγο για δεξιό και αριστερό λαϊκισμό -βάλατε και αυτή τη διαιρετική τομή- δεν ξέρω για σας πώς νοηματοδοτείται ο όρος. Θεωρώ ότι είναι ένα κακοπαθημένο σημαινόμενο, το οποίο επιδέχεται τόσους ορισμούς που ουσιαστικά τον ακυρώνουν. Παρόλ’ αυτά, έτσι όπως το θέτετε, θεωρώ πως για σας λαϊκισμός σημαίνει ότι είναι εξοβελιστέο οτιδήποτε παραπέμπει στη θωράκιση του δήμου, γίνεται πολλές φορές το σκιάχτρο το οποίο διώχνει κάθε απόπειρα ενός λαού ταπεινωμένου, καθημαγμένου να επανακάμψει στο προσκήνιο και να διεκδικήσει ισοελευθερία. Αυτό που εσείς εγκαλείτε με αυτό τον όρο, για μας δεν είναι τίποτε άλλο παρά όλη η μεγάλη νεωτερική παράδοση, η παράδοση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, δηλαδή η άμβλυνση και η εξάλειψη των ανισοτήτων. Κύριοι συνάδελφοι, εσείς, στον αντίποδα αυτού που περιφρονητικά αποκαλείτε λαϊκισμό βάζετε μια κακώς εννοούμενη αριστεία, έναν ορισμό του έθνους το οποίο απομακρύνεται πάρα πολύ από την παράδοση της νεωτερικότητας και παραπέμπει στον αντιδιαφωτισμό, το έθνος ως το όμαιμον και το ομοούσιο. Και βεβαίως έχετε ως πρώτιστο μέλημα τη φύσει ανισότητα.

Ένα δημοκρατικό σύνταγμα δεν αρκείται στη θεμελίωση ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών του τυπικού φιλελεύθερου κράτους δικαίου αλλά και στην κατοχύρωση κοινωνικών δικαιωμάτων, που εγγυώνται ένα υλικό επίπεδο διαβίωσης ικανό και αναγκαίο να υπερασπίζεται την αξιοπρέπεια του ανθρώπινου προσώπου.

Μια δημοκρατία που αξίζει το όνομά της επιτάσσει τη συνταγματική θεμελίωση δικαιωμάτων που αμβλύνουν, εξαλείφουν τις κοινωνικές ανισότητες, η θεραπεία των οποίων επ’ ουδενί δεν πρέπει να επαφίεται σε μια γενικόλογα διατυπωμένη υποχρέωση του κράτους ή στη φιλανθρωπία. Τη συνταγματική θεμελίωση της καθολικής πρόσβασης στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στην παιδεία, στα «κοινά», δηλαδή στο νερό και την ενέργεια, που αποδομήθηκαν από αυτή την εμμονή με τις ιδιωτικοποιήσεις και δεν συνιστούν όρο ευημερίας αλλά απλής επιβίωσης, επιβάλλει η απόπειρα να ανοικοδομηθεί το κοινωνικό κράτος και η κοινωνική δικαιοσύνη, θεμέλιος λίθος των οποίων είναι η ισότητα στην πρόσβαση δημόσιων αγαθών όλων ανεξαρτήτως της αξίας τους και των επιμέρους ιδιοτήτων τους.

Και εδώ επιτρέψτε μου μια σύντομη αναφορά στο άρθρο 16, επειδή πάρα πολύς λόγος έγινε από τους συναδέλφους της αντιπολίτευσης. Δεν πρέπει να ξεχνούμε τον ορισμό του πανεπιστημίου. Ένα πανεπιστήμιο, όπως το όρισε η ιδρυτική του συνθήκη, είναι ο δημόσιος χώρος ελεύθερης διδασκαλίας και έρευνας, που κατοχυρώνει θεσμικά η διοικητική του αυτονομία και η δημοκρατική διαβούλευση των μελών της κοινότητας.

Εσείς συνάδελφοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης κάνετε συνέχεια αναφορά στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Δεν σας άκουσα ούτε μία φορά να ομιλείτε περί μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, η αναφορά σας γίνεται αποκλειστικά στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Και επειδή στην ακαδημαϊκή κοινότητα λίγο πολύ γνωριζόμαστε με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αναφέρεστε κατ’ ουσίαν σε σχολές ή σε κολλέγια, τα οποία θεραπεύουν ελάχιστα, δημοφιλή, επικερδή γνωστικά αντικείμενα, χωρίς καμία συμμετοχή στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα και χωρίς καμία συμμετοχή στην έρευνα. Αυτή την παιδεία θέλουμε; Αυτού του τύπου τα πανεπιστήμια; Δε νομίζω.

Κυρίες και κύριοι βουλευτές, σε αυτό το πλαίσιο θεμελίωσης των κοινών και κοινωνικών δικαιωμάτων, θέλω να κάνω μία αναφορά στη δική μας πρόταση για το άρθρο 22. Προστατεύει την εργασία αυτή η πρόταση κατοχυρώνοντας το δικαίωμα ίσης αμοιβής και ίσης αξίας εργασίας, που αμαύρωσε ο επαίσχυντος «υποκατώτατος» μισθός, προστατεύει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των κοινωνικών εταίρων στη διαιτησία και την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης. Αν για τους φίλους των «Chicago Boys» που ενέπνευσαν και τον Πινοσέτ, η ασφάλεια ταυτίζεται με την ιδιωτική ασφάλιση που ρίχνει στον καιάδα όλους τους φτωχούς και αδύναμους, για μας η ασφάλεια παραπέμπει στο κοινωνικό δικαίωμα καθολικής κάλυψης στο πλαίσιο ενός δημόσιου αναδιανεμητικού συστήματος επί τη βάσει της αρχής της αλληλεγγύης.

Έρχομαι στο άρθρο 86 στην αναθεώρηση του οποίου συμφωνεί η πλειοψηφία της εθνικής αντιπροσωπείας. Δεν ήταν τελικά το αόρατο χέρι της οικονομίας αλλά το ορατό χέρι ενός συστήματος που παρεισέφρησε στο δημόσιο βίο, μετατρέποντας κρατικές λειτουργίες και δημόσια αξιώματα σε θύλακες διαφθοράς και μέσα εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων. Ας γίνει η αναθεώρηση του άρθρου 86 μια θεσμική δικλείδα ασφαλείας και το αντίδοτο στην «επιδημία» σκανδάλων που ενέσκηψε και αποτέλεσε μια από τις εγχώριες αιτίες της ελληνικής τραγωδίας, μιας τραγωδίας που εξαέρωσε ένα τέταρτο του εθνικού πλούτου, καταδίκασε στη φτώχεια την ελληνική κοινωνία και υποθήκευσε το μέλλον των νεότερων γενεών. Κι επειδή πολλά έχουν ειπωθεί επίσης, ας γίνει σαφές ότι η πάταξη της διαφθοράς δεν υπαγορεύεται από ηθικολογικές εμμονές και διδακτισμό κάποιων αδιάφθορων που κραδαίνουν τη ρομφαία του ηθικού πλεονεκτήματος στους πολιτικούς τους αντιπάλους, θεωρώντας ότι τιμωρώντας τους θα εκριζώσουν συλλήβδην και το σύστημα που τους εξέθρεψε. Η καθημερινή μάχη κατά της διαφθοράς είναι πρωτίστως μάχη υπεράσπισης της δημοκρατίας, εφόσον η τελευταία σημαίνει, μεταξύ άλλων, άρση της ανισότητας και δίκαιη κατανομή πλούτου αλλά και άρση της παράνομης συσσώρευσής του.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να κλείσω την ομιλία μου κάνοντας ειδική αναφορά στο άρθρο 3. Στη χώρα μας, που ουδέποτε είχε αντικληρικαλιστική παράδοση, ουδέποτε εμβαπτίστηκε στα νάματα του Διαφωτισμού και δυστυχώς τα προτάγματα της νεωτερικότητας εισάγονταν, στη χώρα μας που εσχάτως αναβιώνει η εθνικοφροσύνη και το έθνος δεν ορίζεται ως κοινότητα που μετέχει σε κοινές αξίες ή το έθνος των πολιτών που μας κληροδότησαν ο μακρύς 18ος αιώνας και οι μεγάλες επαναστάσεις που γέννησαν τα πρώτα νεωτερικά συντάγματα, αλλά ως το όμαιμον, το ομόθρησκον και ομόγλωσσον, εις το όνομα του οποίου διαπράχθηκαν εγκλήματα και αποκλεισμοί, διχάστηκαν κοινωνίες και επωάστηκε το αυγό του φιδιού, το άρθρο 3 αποκτά βαρύνουσα σημασία. Ας ολοκληρώσει η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης ό,τι άφησε ημιτελές ο Διαφωτισμός που μας προσπέρασε. Ας καθιερωθεί επιτέλους η διακριτότητα εκκλησίας και Πολιτείας και ας θεσπίσουμε έστω τώρα μια πολιτεία ουδετερόθρησκη, όπου θα ισχύει τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, τα του Θεού τω Θεώ και δεν θα παρατηρείται το φαινόμενο ενός θρησκευόμενου κράτους και ενός κλήρου που πολιτικολογεί και παρεμβαίνει είτε στο περιεχόμενο μαθημάτων είτε στην εξωτερική πολιτική.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε κλίμα συναίνεσης, αμοιβαίου σεβασμού κι εμπιστοσύνης, όπως επιτάσσουν οι κανόνες της δημοκρατίας, ας τολμήσουμε να κάνουμε κάποια βήματα διαφωτισμού, δημοκρατίας και οικοδόμησης του κοινωνικού κράτους, με φόντο όχι τη μικρή αλλά τη μεγάλη εικόνα που δεν είναι ευοίωνη, την εικόνα της γηραιάς μας Ηπείρου, που φαίνεται δυστυχώς να έχει απωλέσει την ιστορική της μνήμη, την πνευματική και πολιτική της σκευή και γίνεται μία Ευρώπη όπου δυστυχώς δύει το φως του Διαφωτισμού.



Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλοήγησης και να αναλύουμε την επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας μας. Με την παραμονή σας στην ιστοσελίδα, αποδέχεστε τη χρήση cookies όπως αυτή περιγράφεται στην Πολιτική Cookies ΟΚ